Του Τάκη Αναστόπουλου
τ. διευθυντή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
και υποψήφιου ευρωβουλευτή με την «Ελιά»
Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτελεί βαρύτατη ήττα για το ΠΑΣΟΚ και όλους εμάς που ως Προοδευτική Παράταξη δώσαμε μαζί τον εκλογικό αγώνα. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε τη διαχείριση της κρίσης, τη συμμετοχή του στη συγκυβέρνηση και τις αποκαλύψεις διαφθοράς και σκανδάλων με συμμετοχή στελεχών του.
Το ΠΑΣΟΚ είχε ήδη αρχίσει να φυλλορροεί από το 2012. Στις ευρωεκλογές προσπάθησε να ανακόψει την τάση με το εγχείρημα της Ελιάς. Αλλά η βραχύβια, αν και σχετικά επιτυχημένη Ελιά, αντικαταστάθηκε λίγο πριν από τις εκλογές από το ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατική Παράταξη. Δεν πείσαμε, όμως, τον κόσμο ότι το νέο σχήμα αποτελεί πράγματι παράταξη. Ήταν ένα ΠΑΣΟΚ με φερετζέ, που του πρόσφεραν μερικές πασοκογενείς κινήσεις. Η πλειοψηφία όσων πρόσκαιρα αγκάλιασαν την πρωτοβουλία των 58, καθώς και η μεταρρυθμιστική τάση της ΔΗΜΑΡ προτίμησαν την πολιτική στέγη του Ποταμιού.
Το επιχείρημα της διάσπασης δεν είναι επαρκές για να δικαιολογήσει το πολύ κακό αποτέλεσμα. Η απόσχιση της ομάδας ΓΑΠ μπορεί να οριστικοποιήθηκε τις τελευταίες εβδομάδες, το καζάνι όμως έβραζε εδώ και μήνες. Το ΚιΔηΣο δεν πρόκειται να έχει μέλλον. Η μοναδική του πραμάτεια είναι η νοσταλγία του Ανδρέα. Όμως, στη σημερινή κυβέρνηση υπάρχουν καλύτεροι εκφραστές αυτής της στάσης.
Η περίοδος της συγκυβέρνησης ήταν αναγκαία για τη χώρα, αλλά καταστροφική για όλα τα κόμματα που κατά καιρούς συμμετείχαν (Ν.Δ., ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ), με το ΠΑΣΟΚ να πληρώνει το μεγαλύτερο πολιτικό κόστος. Από τις ευρωεκλογές γνωρίζαμε ότι ο κόσμος δεν ακολουθεί. Οι νέοι και οι δυναμικές ηλικίες 45-55 μας είχαν εγκαταλείψει. Στις βουλευτικές εκλογές το μεγαλύτερο ποσοστό (7,5%) το πήραμε στους άνω των 55 ετών.
Η συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ με τη Δεξιά έχει εγγραφεί στο συλλογικό υποσυνείδητο της Παράταξης με αρνητικό πρόσημο. Θα μας ακολουθεί για χρόνια. Η συγκυβέρνηση ήταν επιβεβλημένη από τις συνθήκες. Όχι όμως και οι δεξιές πολιτικές, που κυρίως μετά τις ευρωεκλογές ακολούθησε. Τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων έδειχναν ότι οι πολίτες θέλουν την παραμονή στην Ε.Ε. και την ευρωζώνη. Δεν αποδέχονταν, όμως, τους μονομερείς κανόνες του παιχνιδιού που απορρέουν και τις μνημονιακές πολιτικές που συνεπάγονταν. Άρα, η ευθύνη για τις όποιες επιλογές βάρυνε την κυβέρνηση.
Για τους πρώην ψηφοφόρους μας η ηγεσία φέρει ακέραιη την ευθύνη. Και ο Ευαγγ. Βενιζέλος αναγνώρισε με περίσσιο θάρρος και χωρίς περιστροφές το μερίδιο που του αναλογεί.
Για να επουλώσουμε τις πολιτικές μας πληγές πρέπει να περάσουμε σε μία πραγματικά νέα εποχή:
(α) Με καινούργια πρόσωπα. Ο Eυαγγ. Βενιζέλος προτίθεται να παραδώσει την ηγεσία έπειτα από συνέδριο τον Μάιο. Μαζί του πρέπει να αποχωρήσει σύσσωμη η παλιά γενιά. Θα ήταν αντιπαραγωγικό να φύγει ο Βενιζέλος και να επιλεγεί στη θέση του ένας διάδοχος από την ίδια γενιά, αλλά σαφώς μικρότερου βεληνεκούς.
(β) Με καινούργια σύμβολα. Τα οποία θα σηματοδοτούν το άνοιγμα σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον και όχι την επιστροφή σε ένα βεβαρημένο παρελθόν.
(γ) Με καινούργιο λόγο. Να γίνει η πραγματική φωνή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα.
Εκτιμώ ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, αν καταφέρει να μακροημερεύσει και δεν πέσει στα χαρακώματα που ο ίδιος έσκαψε, δε θα είναι μία παρένθεση. Ήρθε για να μείνει και θα κάνει τα πάντα για αυτό: με «κωλοτούμπες» για να βαφτίζει το άσπρο μαύρο, με απαξιωτική στάση απέναντι στην αντίπαλη άποψη και συμπεριφορά στα πρότυπα του διχαστικού «εμείς ή αυτοί», έως και εκστρατεία τρομοκράτησης των αντιφρονούντων, όπως πάντα κάνουν όσοι νομίζουν ότι κατέχουν την εξ αποκαλύψεως αλήθεια. Και παράλληλα, θα προσπαθήσει να μονιμοποιήσει και να αυξήσει το συγκυριακό ποσοστό του 36%, καταλαμβάνοντας σταδιακά τον κεντροαριστερό χώρο.
Η σημερινή απειρία και οι αυτοσχεδιασμοί σε λίγο καιρό θα γίνουν καιροσκοπισμός και κυνική αγκίστρωση στην εξουσία.
Ο ρόλος της κεντροαριστεράς από εδώ και εμπρός είναι από τη μία μεριά να ξεσκεπάζει τις αντιφάσεις της κυβέρνησης και να το εξηγεί στους πολίτες. Η κυβέρνηση θα κρίνεται αυστηρά, αλλά θα της αναγνωρίζεται ό,τι κάνει σωστά. Και από την άλλη να αρθρώσει μία σαφώς διακριτή πρόταση από την πολιτική της Δεξιάς, πράγμα που έλειψε την τελευταία διετία.
Για εμάς που συμμετείχαμε στις ευρωεκλογές με την «Ελιά» και στις βουλευτικές με το ΠΑΣΟΚ-Δημοκρατική Παράταξη, προτεραιότητα παραμένει η προσπάθεια συσπείρωσης του κόσμου της κεντροαριστεράς σε ένα μεγάλο μεταρρυθμιστικό, ευρωπαϊκό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Να γίνει πειστικός πόλος έλξης για να ξαναγυρίσουν:
-Όσοι ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ από θυμό και σήμερα καλοπροαίρετα του παρέχουν το πλεονέκτημα της δοκιμαστικής περιόδου. Όμως, αυτή η περίοδος χάριτος θα αποδειχθεί βραχύτατη, καθώς τα πιεστικά προβλήματα δεν επιτρέπουν ερασιτεχνισμούς τύπου Βαουφάκη ή λεονταρισμούς τύπου Κοτζιά.
-Όσοι εγκλωβίστηκαν στο Ποτάμι και τώρα βλέπουν τις αφελείς τοποθετήσεις από ανθρώπους της μίας κοίτης του ποταμιού, που κάνουν πολιτική στο όνομα της «κοινής» λογικής, παραγνωρίζοντας ότι η απλή λογική δεν αρκεί για να αντιμετωπίσεις σύνθετα προβλήματα.
-Όσοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΓΑΠ. Η αποχώρηση του Βενιζέλου από την ηγεσία θα σημάνει και την εξαέρωση του πρόσκαιρου ΚιΔηΣο. Η θέση των ψηφοφόρων του είναι μέσα σε ένα μεγάλο κόμμα της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας.
Αυτή πρέπει να είναι η στόχευση ενός πραγματικά ιδρυτικού συνεδρίου. Η δημιουργία ενός νέου κόμματος, με νέα ηγεσία. Και με αυτή τη σειρά: πρώτα συνέδριο και μετά εκλογή προέδρου. Οι δύο εκλογές σε διάστημα επτά μηνών έδωσαν την ευκαιρία σε πολλά νέα στελέχη να βγουν μπροστά. Ήρθε η στιγμή να πάρουν την παράταξη στα χέρια τους άνθρωποι με φρέσκιες ιδέες και ανοιχτά μυαλά, χωρίς δεσμεύσεις από το παρελθόν. Σε εμάς τους παλαιότερους ανήκει η ευθύνη να τους ανοίξουμε το δρόμο και να θέσουμε στη διάθεσή τους τη γνώση και την εμπειρία μας. Η περίοδος που έρχεται θα είναι δύσκολη για όλους. Η ενότητα της κεντροαριστεράς είναι απαραίτητη για την ισορροπία του πολιτικού μας συστήματος και αναγκαία για να βγει η χώρα από μία περίοδο αναταράξεων που προμηνύεται μακρά.
