«ΘΑΡΡΟΣ» 19 Μαΐου 1919: Η χθεσινή πυρκαϊά

«ΘΑΡΡΟΣ» 19 Μαΐου 1919: Η χθεσινή πυρκαϊά

Σωροί θείου καιόμενοι- Μεγάλαι ζημίαι

Πυρκαϊά εκκραγείσα χθες την πρωίαν εις τους εις τον προβλήτα της δεξαμενής τοποθετημένους σάκκους θείου μετέβαλε μέχρι της εσπέρας εις λάβαν δύο μεγάλους εξ αυτών και ηπείλησε σοβαρώς τας εγγύς αποθήκας. Η προέλευσις και η επέκτασις εγένετο από τας ακολούθους περιστάσεις.

Το πυρ από τον τελευταίον σωρόν
Το ατμόπλοιον «Ελπίς» ανήκον εις την υπηρεσίαν των θαλασσίων μεταφορών εξεφόρτωσεν από ημερών το φορτίον του εκ 43 χιλιάδων σάκκων θείου, πλευρισμένον εις το δυτικόν μέρος της δεξαμενής.

Χθες δε την πρωίαν περί την 10ην ώραν καθώς οι εργάται ησχολούντο εις την μεταφοράν των σάκκων εκ του πλοίου, αίφνης αντελήφθησαν, ότι από τον τελευταίον σωρόν προς τον βραχίονα εξήρχετο καπνός, ο οποίος προδήλως εφανέρωνε, ότι θ’ ανεφλέγησαν σάκκοι θείου. Αμέσως έσπευσαν προς κατάσβεσιν του πυρός. Ατυχώς όμως τούτο αντί να περιορίζεται τουναντίον επεκτείνετο επικινδύνως. Εντός ολίγου δε ολόκληρον το δυτικό μέρος της δεξαμενής κατελαμβάνετο από υψηλά σύννεφα καπνού, ενώ η λάβα έρρεεν εις ρυάκια κατακλύσασα ολόκληρον την πέριξ περιφέρειαν.

Η «Ελπίς» προ πλέον της επικινδύνου ταύτης εξαπλώσεως του πυρός απήρεν εκ του μέρους της πυρκαϊάς και επλεύρισεν εις το αντίθετον μέρος της δεξαμενής.

-Οι στρατιώται μας προσφέρουν σπουδαίας υπηρεσίας
-Αι Αρχαί επί τόπου
Εν τω μεταξύ, το Φρουραρχείον ειδοποιηθέν αποστέλλει επί τόπου 4 λόχους νεοσυλλέκτων οι οποίοι καταφθάνουν μετ’ ολίγον εις την προβλήτα. Μετ’ ου πολύ φθάνουν επί τόπου ο στρατιωτικός διοικητής Παπαδόπουλος, ο Νομάρχης Δεδούσης, ο Φρούραχος Μήνης, ο Υποδιοικητής του Συντάγματος Ροδόπουλος, ο Διευθυντής της Μοιραρχίας Ξενάκης και ο Γεωπόνος Γαρδίκης.

Οι στρατιώται επιλαμβάνονται αμέσως του έργου των. Προσπαθούν να εντοπίσουν το πυρ υπό τας οδηγίας των Παπαδοπούλου, Μήνη και Ροδοπούλου, παρακολουθούντων εκ του σύνεγγυς την εργασίαν.

Εις τον εντοπισμόν του πυρός συντρέχουν και οι Βούλγαροι αιχμάλωτοι οδηγηθέντες εκεί κατά διαταγήν του Φρουραρχείου.

Πολλοί σάκκοι ρίπτονται εις την θάλασσαν, άλλοι εκ των εγγύς σωρών μεταφέρονται εις μακρυτέρας αποστάσεις. Πολλά δε δίτροχα μεταφέρουν άμμον, δια της οποίας οι στρατιώται μας προσπαθούν να σκεπάσουν τον καιόμενον σωρόν και να εμποδίσουν την επέκτασιν της λάβας. Κάποιος θυσιάζει εν βυτίον δια να σβύση τους καιομένους σάκκους. Παρ’ όλα όμως ταύτα ουδέν κατορθούται.

Το πυρ και εις τον άλλον σωρόν
Το πυρ εξακολουθεί το έργον του ενώ η λάβα ρέει περίκαυστος. Περί την 12ην δε μεσημβρινήν ώραν εκ της αναπτυχθείσης υπερβολικής θερμοκρασίας και της επεκτάσεως της λάβας, μεταδίδεται το πυρ και εις τον εγγύς σωρόν. Τότε πλέον το θέαμα προσλαμβάνει τραγικήν μεγαλοπρέπειαν. Ο καπνός ανυψούται εις καθαρά σύννεφα, τα οποία φθάνουν μέχρι της πόλεως, ενώ η λάβα κατακλύζει τον προβλήτα.

Ρέουσα δε αύτη εντός της δεξαμενής μετασχηματίζεται εις συμπαγές σώμα, το οποίον ολίγον κατ’ ολίγον μεταβάλλεται εις έναν στερεόν υποθαλάσσιον όγκον, ενώ εις την επιφάνειαν σχηματίζονται κοχλάζοντες αφροί. Δια να δώσωμεν μίαν ακριβεστέραν εικόνα των σωρών του θείου καιομένων, θα προσομοιάσωμεν αυτούς προς ελαιοπιεστήρια.

Όπως εκεί ρέει το έλαιον από τας εκθλιβομένας ελαίας, ούτω και από τους σωρούς αυτούς έρρεεν χρυσίζουσα εις τας ηλιακάς ακτίνας η λάβα, ενώ κάπου κάπου αναδίδονται μικραί και αραιαί καταπόρφυροι φλόγες.

Οι στρατιώται εν τούτοις εξακολουθούν ακαταπόνητοι το έργον των έως ότου πλέον κατόρθωσαν να εντοπίσουν το πυρ εις τους δύο σωρούς. Πολλοί όμως εξ αυτών ως και εκ των Βουλγάρων αιχμαλώτων πίπτουν λιπόθυμοι από την αποπνικτικήν ατμόσφαιραν και μεταφέρονται εκείθεν, παρέχει δε προς αυτούς τας ιατρικάς περιποιήσεις ο ανθυπίατρος Τσινταβής.

Το απόγευμα οι λόχοι αντικαθίσταται δια νέων και η εργασία εξηκολούθησε, έως ου πλέον περί την νύκτα εξησφαλίσθη ο εντοπισμός του πυρός, το οποίον όμως εξηκολούθει εις τους αυτούς σωρούς άνευ του κινδύνου της εξαπλώσεως. Ο Φρούραρχος Μήνης μετά του Ταγματάρχου Ροδοπούλου ευρίσκοντο επί τόπου μέχρι τέλους επιβλέποντες ακαταπονήτως δια την κατάσβεσιν.

Η προέλευσις του πυρός
Περί της προελεύσεως του πυρός υπάρχουν δύο εκδόσεις. Κατά την μίαν τούτο προήλθεν από αυτόματον ανάφλεξιν εκ της ηλιακής θερμοκρασίας. Κατά την άλλην, οφείλεται εις ανημμένους άνθρακας οι οποίοι έπεσαν επί των σάκκων εκ μιας ατμομηχανής του σιδηροδρόμου, η οποία είχε προ ολίγου φθάσει μέχρι αυτών. Δεν αποκλείεται όμως και το «τσιγάρο».

Σημειωτέον ότι και κατά την εορτήν της Αναλήψεως είχεν αναφλεγή επίσης εις σάκκος, όστις όμως απεχωρίσθη αμέσως των λοιπών και προελήφθη η εξάπλωσις του πυρός.

-Πόσοι οι καέντες σάκκοι
-Εις ποίον ανήκον
-Μεγάλαι ζημίαι
Οι καέντες σάκκοι θείου ανήκον εις το Υπουργείον του Επισιτισμού, το οποίον είχε προμηθευθή αυτούς εξ Ιταλίας δια την θείωσιν των σταφιδαμπέλων, πρωρίζοντο δε δια τα διάφορα μονοπώλια του Νομού μας.

Κατά τους μετριωτέρους υπολογισμούς  οι καέντες σάκκοι ανέρχονται εις 10-12 χιλιάδας. Πλην αυτών όμως ερρίφθησαν εις την δεξαμενήν και περί τας 5.000 σάκκων.

Η συνολική ζημία εκ της πυρκαϊάς υπολογίζεται ότι θα εγγίζει τας 800.000 δραχμάς. Εκτός δε αυτού θα απαιτήση και αρκετήν χρηματικήν δαπάνην δια την εξαφάνισιν του υποθαλασσίου όγκου, ο οποίος εσχηματίσθη πλησίον του προβλήτος και του οποίου η διάλυσις καθίσταται απαραίτητος, διότι άλλως θα εμποδίζει το πλεύρισμα των πλοίων.

ΝΕΩΤΕΡΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΤΗΣ ΠΥΡΚΑΪΑΣ
«ΘΑΡΡΟΣ» 21 Μαΐου 1919
Μέχρι της πρωίας της παρελθούσης Κυριακής είχε κατασβεσθή τελείως σχεδόν η πυρκαϊά του θείου. Μόνον εκ του τελευταίου αναφλεγέντος σωρού ανεδίδετο και καθ’ όλην την προχθεσινήν ημέραν αραιός καπνός εκ των υπολειμμάτων του θείου, τα οποία εκαίοντο υπό την άμμον, δι’ ης είχον καλυφθή.

Πόσοι οι καέντες σάκκοι
Οι καέντες σάκκοι θείου εκ της πυρκαϊάς εξηκριβώθη ότι ανέρχονται εις 8.000 εν συνόλω. Δεδομένου δε, ότι έκαστος εξ αυτών κοστίζει 60 δραχμάς, αι συνολικαί ζημίαι ανέρχονται εις 480 – 500 χιλ. δραχμάς. Εις την ζημίαν ταύτην δέον να προστεθή και ανάλογος άλλη, η οποία θα προέλθη εκ της εκπτώσεως της τιμής, ήτις αναμφιβόλως θα επέλθη εις τους 5.000 σάκκους θείου, οι οποίοι ερρίφθησαν εις την δεξαμενήν, καθ’ όσον το θείον αυτό θα έχη υποστή βλάβας και επομένως θα πωληθή ως κατωτέρας ποιότητος. Δια την εξαγωγήν των σάκκων τούτων καταβάλλονται φροντίδες, όπως αύτη είναι όσον το δυνατόν ταχυτέρα.

Τηλεγραφήματα προς το Υπουργείον
Αι ενταύθα Αρχαί αμέσως μετά την πυρκαϊάς ειδοποίησαν τα αρμόδια Υπουργεία περί τούτου τηλεγραφικώς.

Το Νομογεωπονικόν Γραφείον ετηλεγράφησεν αμέσως προς το Υπουργείον της Γεωργίας αγγέλλον την πυρκαϊάν.

Προχθές δε απηύθυνε προς το Υπουργείον της Γεωργίας και η Νομαρχία μακρόν τηλεγράφημα δι’ ου ζητεί να διαταχθώσι ευρείαι ανακρίσεις, προς καθορισμόν των ευθυνών της πυρκαϊάς, καθόσον πιστεύη, ότι αύτη προήλθεν εξ αυτομάτου αναφλέξεως, εν τοιαύτη δε περιπτώσει πρέπει να αναζητηθούν οι υπεύθυνοι οι οποίοι δεν είχον λάβει τα αναγκαία μέτρα κατά την εκφόρτωσιν.

ΔΙΑ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΪΆΝ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ
«ΘΑΡΡΟΣ» 22 Μαΐου 1919
Η εκ της προχθεσινής πυρκαϊάς επελθούσα ζημία ανέρχεται κατά τους θετικωτέρους υπολογισμούς εις πεντακοσίας χιλιάδας δραχμών, βαρύνουσα εξ ολοκλήρου αυτό το Δημόσιον. Αυτή είναι η θετική, ως είπομεν, ζημία. Τώρα πόση θα είναι η αποθετική δεν δυνάμεθα από τούδε να υπολογίσωμεν. Ευτυχώς όμως κατά τας πληροφορίας μας, η παραγωγή ευρίσκεται κατά τα δύο τρίτα εφοδιασμένη από θείον. Τούτο μετά του ετέρου γεγονότος, της θειώσεως δηλονότι κατά την πρώτην βλάστησιν, αποκλείουσι ενδεχομένην εξάπλωσιν της σχετικής νόσου του ωϊδίου.

Aλλ’ εάν η καείσα ποσότης ήτο προορισμένη να προλάβη εξάπλωσιν της νόσου δι’ έλλειψιν άλλου θείου, τότε; Η παραγωγή με εσταυρωμένας τας χείρας θα ηγωνία προ της καταστροφής, εκπέμπουσα αράς κατά των υπαιτίων της καταστροφής. Αλλά τώρα είπομεν τοιούτος κίνδυνος ευτυχώς δεν παρίσταται άμεσος και το μέχρι ωριμάνσεως των σταφυλών μεσολαβούν χρονικόν διάστημα επιτρέπει και την επανάληψιν και μεταφοράν της προμηθείας.

Και παραμένει μόνον ακεραία η θετική ζημία και ετέρα τοιαύτη δια την παραγωγήν προερχομένην εκ της διαφοράς της τιμής. Καθόσον παραλλήλως προς τας κρατικάς παραγγελίας και προμηθείας εγένοντο τοιαύται και εκ μέρους του εμπορίου, εις αρκετάς μάλιστα ποσότητας. Προ της αφιχθείσης δε ποσότητος του Κράτους θα εξηναγκάζετο το εμπόριον να καταστήση τας τιμάς του θείου ευονωτέρας, οπότε η παραγωγή θα επροτίμα την εμπορικήν προμήθειαν. Η διαφορά δε αύτη της τιμής είναι η βαρύνουσα θετικώς, ως ζημία, την παραγωγήν. Πέραν ταύτης δεν υπάρχει άλλος φόβος εκ της προσβολής της παραγωγής δι’ ους λόγους εν αρχή εξεθέσαμεν.

Επιβάλλεται όμως αυστηρόν το έργον τόσον της διοικητικής όσον και της δικαστικής ερεύνης προς ανακάλυψιν των υπαιτίων της γενομένης καταστροφής.

Διότι και αμέλεια εάν υπάρχη εν προκειμένω, αύτη είναι βαρυτάτη συνεπαγομένη και τας αναγκαίας ευθύνας και όταν μάλιστα προηγουμένη προληφθείσα πυρκαϊά και δήλωσις αρνήσεως της ασφαλίσεως λόγω του αδικαιολογήτου στοιβαγμού, υπεδείκνυον την λήψιν των αποσοβητικών μέτρων της επελθούσης καταστροφής.

Υποθέτομεν ότι επί του μέρους τούτου τόσον το έργον της διοικητικής ερεύνης όσω και της δικαστικής τοιαύτης θα είναι διονυχιστικόν και αυστηρόν και προς ικανοποίησιν ακόμη της κοινής γνώμης της τοσούτον συνταραχθείσης εκ της επελθούσης καταστροφής.

Β. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΟ ΒΕΒΛΑΜΜΕΝΟΝ ΘΕΙΟΝ ΕΚ ΤΗΣ ΠΥΡΚΑΪΑΣ
«ΘΑΡΡΟΣ» 23 Μαΐου 1919
Κατόπιν των τηλεγραφημάτων της Νομαρχίας και του Νομογεωπονικού Γραφείου προς το Υπουργείον της Γεωργίας, περί της πυρκαϊάς του θείου διετάχθη υπό του Υπουργείου τούτου ο διευθυντής του Νομογεωπονικού χημείου, όπως κατέλθη ενταύθα και πιστοποιήση την κατάστασιν του βεβλαμμένου εκ της πυρκαϊάς θείου.

Και υπόλοιπα θείου
Η καταστραφείσα ποσότης θείου εκ της πυρκαϊάς μας ανακοινούται, ότι δεν θα επιφέρη ουδεμίαν καθυστέρησιν εις την εφετεινήν θείωσιν καθ’ όσον εις τα διάφορα μονοπώλεια του νομού μας έχουν εναποθηκευθεί μεγάλαι ποσότητες θείου, ώστε ου μόνον να εξαρκούν δια την εφετεινήν θείωσιν, αλλά και να αφήνουν και υπόλοιπον δια το ερχόμενον έτος εξ 1.000.000 περίπου οκάδων.