Σε φορολογικό κλοιό ο «ερασιτεχνικός» τουρισμός

Τη δεκαετία του ’80 ο φόβος μας ήταν να μη μετατραπούμε σε γκαρσόνια των Ευρωπαίων, το 2018 ο τρόμος είναι να μη μας… πετάξουν από τα σπίτια μας οι τουρίστες!
Οι βραχυχρόνιες (τουριστικές) μισθώσεις επελαύνουν… Τα αποτελέσματα της νέας… μορφής εναλλακτικού τουρισμού, με βασικό σχεδιασμό και προώθηση από τους παγκόσμιους ηλεκτρονικούς touroperators (Airbnb, Booking, HomeAway κ.τ.λ.) και την ανοχή Πολιτείας και Αυτοδιοίκησης (δείτε παρακάτω τι κάνουν άλλες χώρες) είναι πλέον ορατά δια… αδαούς γυμνού οφθαλμού.
Το φετινό καλοκαίρι οι δρόμοι της Καλαμάτας ήταν γεμάτοι κόσμο, τα σπίτια του συνήθως… νεόπτωχου ή ενίοτε και πολυμήχανου νεοέλληνα γεμάτα… κόσμο (με τιμές συνήθως εξευτελιστικές έως μερικές φορές… σαουδαραβικές), γεμάτες και οι παραλίες έως την άμμο, γεμάτοι κίνηση και οι δρόμοι που οδηγούσαν σε μοναδικές μας παραλίες, αλλά στην αγορά… πιτόγυρο και αυτό στα όρθια. Ρωτήστε και τους… ντελιβεράδες!
Γι’ αυτό πολλοί, επαγγελματίες του τουρισμού και της δορυφορικής αγοράς, αλλά και επιστήμονες και αναλυτές αυτού του «τουριστικού φαινομένου» (παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι εκτιμούν ότι αυτή η «νέα τάση» δε θα έχει μεγάλη διάρκεια και πάντως όχι μεγαλύτερη της 5ετίας), διελάλησαν ότι αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά περιοχών, παρατηρείται περιβαλλοντική επιβάρυνση κάθε είδους (πάρκινγκ, κυκλοφοριακή κίνηση, επιβάρυνση των υπηρεσιών δημοτικών υπηρεσιών καθαριότητας και των τελών κ.τ.λ.), δεν τηρούνται καθόλου οι προδιαγραφές (έστω οι ελάχιστες) της παροχής ποιοτικών τουριστικών υπηρεσιών, ούτε της προστασίας και της υγείας αυτο-απασχολούμενων και εργαζομένων αλλά και των πελατών, δεν τηρούνται στοιχειώδεις συνθήκες ασφάλειας (πυροσβεστήρες, σκάλες διαφυγής κ.τ.λ.), λαμβάνει χώρα αθέμιτος ανταγωνισμός, συμπιέζονται ασφυκτικά οι τιμές, παρατηρείται εκτεταμένη φοροδιαφυγή, ακυρώνεται οποιαδήποτε (εάν υπάρχει) τουριστική πολιτική αναβάθμισης τουριστικού προϊόντος και προσέλκυσης τουριστών υψηλού εισοδηματικού επιπέδου.
Υπάρχει, βεβαίως, και ο αντίλογος, που λέει ότι η πολιτική (κεντρική και αυτοδιοικητική) ανέκαθεν στην Ελλάδα ήταν… λαϊκοσκοπική και, ακόμα, ότι με αυτό τον τρόπο «βολεύεται» και εκείνη (η πολιτική) και ο νεόπτωχος Έλληνας, που αποκτά ένα μικρό… παραθυράκι επιβίωσης ή και συμπλήρωσης του οικογενειακού / ατομικού του εισοδήματος σε συνθήκες… ευρω-αφάνειας (τώρα εάν ωφελούνται και κάποιοι «αετονύχηδες» αυτό πάντα συμβαίνει στην «ψωροκώσταινα»). Και δυστυχώς ή ευτυχώς, στο βαθμό που η «νέα μορφή εναλλακτικού τουρισμού», ο «ερασιτεχνικός τουρισμός», υποστηρίζει τα πενιχρά εισοδήματα νεόπτωχων, υπάρχει μια σοβαρή αιτία να δεχτείς την… Airbnb-ανάγκη ως αναπόφευκτο κακό.
 
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΚΛΟΙΟΣ
Όλα τα παραπάνω αποτελούν διαπιστώσεις της αγοράς και κριτική του «ερασιτεχνικού τουρισμού». Όμως, κανένας στην κυριολεξία δεν ξέρει επακριβώς, μέχρι και σήμερα, ποια είναι η έκταση του φαινομένου. Μπορεί να γνωρίζουμε πόσες χιλιάδες σπίτια –σε κάθε περιοχή- έχουν… παραδοθεί στις Airbnb, Booking, HomeAway κ.τ.λ., αλλά με στοιχεία κυρίως προερχόμενα από τους παραπάνω βασικούς ηλεκτρονικούς διακινητές –touroperators…
Από τους επόμενους μήνες, όμως, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, λόγω μόνο της πάταξης της φοροδιαφυγής, μπαίνουν στο μάτι του… «κυκλώνα Εφορία». Μπαίνουν στο… «μαντρί ψηφιακής πλατφόρμας» και κανένας δεν έχει λόγο να διακινδυνεύσει υψηλότατα πρόστιμα και να μην «το δηλώσει»…
Συγκεκριμένα, στενεύουν τα περιθώρια για όσους δε δηλώνουν εισοδήματα από ακίνητα, κυρίως αυτά που προέρχονται από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες.
Ήδη, η εταιρεία Boοking καλεί τα μέλη της από την Ελλάδα να δηλώσουν τον αριθμό μητρώου για τη βραχυχρόνια εκμίσθωση των ακινήτων τους το αργότερο μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, προκειμένου να συνεχίσουν να δραστηριοποιούνται μέσω της πλατφόρμας.
Υπενθυμίζεται ότι οι ιδιοκτήτες αποκτούν τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) μέσω της πλατφόρμας της ΑΑΔΕ. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Airbnb που ανασχεδιάζει την ιστοσελίδα της έτσι ώστε να μπορέσουν οι Έλληνες ιδιοκτήτες να δηλώσουν τον αριθμό μητρώου για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.
Στο ηλεκτρονικό μήνυμά της η εταιρεία Booking αναφέρει ότι «οι τοπικές Αρχές έχουν εντείνει το ενδιαφέρον τους για τους παράνομους φορείς παροχής καταλύματος. Για να διασφαλίσουμε ότι δεν προωθούμε παράνομη διαμονή στον ιστότοπό μας, είμαστε νομικά υποχρεωμένοι να προβάλουμε αριθμούς αδειών χρήσης βραχυπρόθεσμων ενοικίων».
Μάλιστα, η εταιρεία παραπέμπει τους ιδιοκτήτες ακινήτων, στην περίπτωση που έχουν απορίες, στην ιστοσελίδα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Ωστόσο, με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών μόλις 15.000 ιδιοκτήτες σε σύνολο 45.000 έχουν ανοίξει «λογαριασμό» στο Τaxis για να δηλώσουν τα εισοδήματά τους από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Δηλαδή, δύο στους τρεις ιδιοκτήτες δεν έχουν δηλώσει το ακίνητό τους στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, οι πρώτοι έλεγχοι θα διενεργηθούν αρχές Δεκεμβρίου και όσοι δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητα θα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλά πρόστιμα που φθάνουν ακόμα και τις 5.000 ευρώ.
 
ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΠΤΙΚΟΙ ΕΛΕΧΟΙ
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΑΑΔΕ σχεδιάζει δειγματοληπτικούς ελέγχους για τον εντοπισμό φορολογουμένων που έχουν εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων τύπου Airbnb.
Δηλαδή:
1. Θα ελεγχθούν όσοι δεν έχουν εγγραφεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και δηλώσει τα στοιχεία τους. Αυτό, όπως τονίζουν τα στελέχη της φορολογικής διοίκησης, είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσει η ΑΑΔΕ αναζητώντας για παράδειγμα τα ακίνητα που μισθώνονται μέσω των εταιρειών Airbnb, Booking, HomeAway κ.λπ.
2. Τα ποσά που θα δηλωθούν στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ θα συγκριθούν με τα τραπεζικά εμβάσματα με τα οποία πληρώνονται οι ιδιοκτήτες. Δηλαδή, η ΑΑΔΕ θα έχει πρόσβαση στα εμβάσματα που αποστέλλονται στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Σημειώνεται ότι προκειμένου ο διαχειριστής ακινήτου να πραγματοποιεί βραχυχρόνιες μισθώσεις, θα πρέπει:
α) Να εισέλθει με τους προσωπικούς του κωδικούς Taxisnet στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής που τηρείται στον ιστότοπο www.aade.gr, ώστε να καταχωρίσει το ακίνητο και να αποκτήσει Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ). Η καταχώριση πραγματοποιείται ανά εκμισθούμενο «Ακίνητο».
β) Να αναρτά τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) στις ψηφιακές πλατφόρμες της οικονομίας του διαμοιρασμού, καθώς και σε κάθε μέσο προβολής.
Σημειώνεται ότι κατά τους ελέγχους που ολοκλήρωσε η ΑΑΔΕ φέτος, μέσω της ηλεκτρονικής διασταύρωσης στοιχείων ερευνήθηκαν πάνω από 17.000 επιχειρήσεις – τουριστικά καταλύματα σε όλους τους νομούς της χώρας. Από τα σχετικά στοιχεία προέκυψαν σε όλη τη χώρα πάνω από 1.000 επιχειρήσεις κατ’ έτος, με κατ’ αρχάς διαφορές μεταξύ των εκτιμώμενων και των δηλωθέντων εσόδων.
 
ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ
Σύμφωνα με την απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ τα πρόσωπα που έχουν προβεί ή προβαίνουν σε ανάρτηση ακινήτων σε ψηφιακή πλατφόρμα από 1.1.2018 μέχρι τις 30.11.2018, εγγράφονται στο «Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής» μέχρι την 30ή Νοεμβρίου 2018. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να υποβάλουν συγκεντρωτική ανά ακίνητο δήλωση μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία.
 
ΤΟ «ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ» ΚΑΙ Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΜΠΕΙΡΙΑ
Το φαινόμενο άρχισε να λαμβάνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις από όταν ρίχτηκαν στην αγορά οι Κινέζοι. Αυτοί, αγοράζοντας ακίνητη περιουσία αξίας 250.000 ευρώ στην Ελλάδα (που είναι το χαμηλότερο όριο στην Ευρώπη), μπορούν να λάβουν άδεια παραμονής στη χώρα. Ουσιαστικά ανοίγουν γι’ αυτούς οι πύλες της Ευρώπης. Περισσότεροι από 2.000 Κινέζοι έχουν λάβει τη συγκεκριμένη βίζα σε διάστημα 2-3 ετών και προέρχονται είτε από τη μεσαία τάξη της Κίνας, που αναζητά έναν πιο χαλαρό προορισμό για να ζήσει, από την απολυταρχική Κίνα, είτε μεγάλες εταιρείες που αγοράζουν ολόκληρες πολυκατοικίες.
Στην Αθήνα αγοράζουν πολυκατοικίες ή και ολόκληρα τετράγωνα, τα ανακαινίζουν και εν συνεχεία τα βάζουν στις πλατφόρμες ενοικίασης. Την ίδια τακτική ακολουθούν Ισραηλινοί, αλλά και Ρώσοι.
Και αυτή η… μόδα μεταφέρθηκε, μεταλλάχθηκε και προσαρμόστηκε σε όλες τις τουριστικές περιοχές της χώρας, μηδέ εξαιρουμένης και της Μεσσηνίας και ιδία της Καλαμάτας και της ευρύτερης περιοχής.
Το Airbnb δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Πριν από εμάς πολλές ευρωπαϊκές πόλεις υπέστησαν τις αρνητικές επιδράσεις και ήδη παίρνουν μέτρα περιορισμού του.
Στη Μαγιόρκα, η Δημοτική Αρχή το απαγόρευσε εντελώς.
Στον ίδιο δρόμο κινούνται και άλλες ισπανικές πόλεις που έχουν πληγεί (Βαλένθια, Σεβίλλη, Μαδρίτη κ.ά.).
Σε Παρίσι, Βερολίνο, Άμστερνταμ υπάρχει ποσόστωση σχετικά με τα πόσα σπίτια σε κάθε γειτονιά μπορούν να ενταχθούν σε καθεστώς βραχύβιας μίσθωσης. Ενώ είναι κοινός τόπος ότι αυτά τα διαμερίσματα δηλώνονται, φορολογούνται και ακολουθούν στοιχειώδες κανόνες ασφαλείας.
Στην Ελλάδα τίποτα από όλα αυτά δε γίνεται, ενώ συζητιούνται εδώ και χρόνια… Το γιατί απαντήσετε το εσείς, είναι πανεύκολο…