Η πρόσφατη άνοδος των ιταλικών εξαγωγών ελαιολάδου, παρά την πτώση της παραγωγής, προσφέρει μια χρήσιμη αφορμή για σύγκριση με την ελληνική αγορά. Η Ιταλία πέτυχε αύξηση 42,6% στην αξία και 6,8% σε όγκο, στηριζόμενη σε ισχυρό brand, υψηλές τιμές και διεθνή φήμη ΠΟΠ/ΠΓΕ ελαιολάδων. Η Ελλάδα, αντίθετα, διαθέτει εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα, αλλά η εικόνα της εξαγωγικής στρατηγικής παραμένει πιο θολή και κατακερματισμένη.
Δύναμη vs Προβλήματα
Η Ιταλία βασίζεται σε ένα ισχυρό δίκτυο παραγωγών και ελαιοτριβείων, ενώ επενδύει σε βιώσιμες πρακτικές και κρατική στήριξη. Η Ελλάδα, με περίπου 2,5 εκατομμύρια τόνους ελαιολάδου κατ’ έτος, διατηρεί υψηλή ποιότητα, όμως οι μικροπαραγωγοί αντιμετωπίζουν προβλήματα οργάνωσης, προσβασιμότητας στις διεθνείς αγορές και χαμηλής προστιθέμενης αξίας εμπορικών στρατηγικών. Οι Έλληνες εξαγωγείς συχνά διαπραγματεύονται ως απλοί προμηθευτές χύμα, σε αντίθεση με τους Ιταλούς που «πουλάνε» ιστορία, ποιότητα και ταυτότητα.
Τιμές και εμπορική στρατηγική
Στην Ιταλία, οι τιμές παραμένουν πάνω από τα 9 ευρώ το κιλό, ακόμη και όταν η Ισπανία πωλεί φθηνότερα, χάρη στο premium positioning. Στην Ελλάδα, οι διεθνείς τιμές συχνά πιέζουν τους παραγωγούς, ενώ το χύμα ελαιόλαδο παραμένει κυρίαρχο στο εμπόριο. Η ελληνική στρατηγική δεν αξιοποιεί επαρκώς τα ΠΟΠ/ΠΓΕ σήματα ούτε την αναγνωρισιμότητα της χώρας ως «πατρίδας του ελαιολάδου».
Βιωσιμότητα και κλιματική προσαρμογή
Και οι δύο χώρες αντιμετωπίζουν τα ίδια φυσικά προβλήματα: ακραία καιρικά φαινόμενα, ασθένειες, γήρανση παραγωγικού δυναμικού. Η Ιταλία αντιδρά με κρατικές ενισχύσεις και επενδύσεις σε βιολογική παραγωγή. Στην Ελλάδα, η κρατική παρέμβαση είναι πιο αποσπασματική και οι επενδύσεις σε καινοτομία περιορισμένες, αφήνοντας πολλούς παραγωγούς ευάλωτους.
Συμπέρασμα
Η Ιταλία δείχνει ότι η φήμη, η ποιότητα και η εμπορική στρατηγική μπορούν να καλύψουν προσωρινά μειώσεις παραγωγής. Η Ελλάδα, με εξαιρετική πρώτη ύλη αλλά πιο αδύναμη οργανωτική και εμπορική στρατηγική, κινδυνεύει να μείνει πίσω σε παγκόσμια κλίμακα, αν δεν επενδύσει στην αναγνωρισιμότητα, τη βιωσιμότητα και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας.
Το μάθημα είναι σαφές: η ποιότητα πρέπει να συνοδεύεται από στρατηγική, υποδομή και καινοτομία, αλλιώς η φήμη από μόνη της δεν αρκεί.
Α.Π.
