Το ερέθισμα για τη συγγραφή αυτής της επιστολής προήλθε από το 24ο Συνέδριο του Παγκόσμιου Δικτύου για το Βασικό Εισόδημα (BIEN) που πραγματοποιήθηκε στη Βραζιλία. Εκεί, η Χουάνα Πέρες Μοντέρο, δημοσιογράφος και εκδότρια του διεθνούς πρακτορείου ειδήσεων Pressenza, τόνισε με σαφήνεια ότι το καθολικό βασικό εισόδημα δεν είναι απλώς ένα οικονομικό μέτρο, αλλά μια πολιτιστική αλλαγή. Μια αλλαγή που τοποθετεί στο κέντρο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη.
Με την ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, όπου η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης παρουσιάζουν τις πολιτικές τους προτάσεις, ανοίγεται μια ιστορική ευκαιρία: να συζητηθεί και να συμφωνηθεί ένα μέτρο που θα αλλάξει ριζικά την ελληνική κοινωνία και θα καταστήσει τη χώρα μας την πρώτη στην Ευρώπη που εφαρμόζει καθολικό Βασικό Εισόδημα.
Σε μια εποχή όπου η τεχνολογική πρόοδος καταργεί χιλιάδες θέσεις εργασίας και η κοινωνία μας πιέζεται από ακρίβεια, ανασφάλεια και ανισότητες, το Βασικό Εισόδημα δεν είναι ουτοπία. Είναι το πρώτο και θεμελιώδες δικαίωμα: η εγγύηση της ύπαρξης. Είναι η απάντηση στη φιλανθρωπία – των εκάστοτε κυβερνήσεων – που κρατά τους ανθρώπους εξαρτημένους και στις πολιτικές που διευρύνουν τα κοινωνικά χάσματα.
Η Ελλάδα μπορεί να γίνει η χώρα που,
-θα αναδείξει διεθνώς ότι υπάρχει άλλος δρόμος πέρα από τη λιτότητα και την ανασφάλεια.
-θα δείξει πως μια σύγχρονη δημοκρατία μπορεί να στηρίζεται στην κοινωνική δικαιοσύνη.
-θα αποδείξει ότι η ευτυχία και η αξιοπρέπεια του πολίτη είναι οι πραγματικοί δείκτες ανάπτυξης.
Όμως, το Βασικό Εισόδημα συνδέεται άμεσα και με το δημογραφικό πρόβλημα. Σήμερα, τα χωριά μας αδειάζουν, οι νέοι εγκαταλείπουν την ύπαιθρο, ο πρωτογενής τομέας μαραζώνει. Η ερήμωση αυτή έχει τραγικές συνέπειες:
-αδυναμία πρόληψης και αντιμετώπισης των καταστροφικών πυρκαγιών,
-σταδιακή κατάρρευση της αγροτικής παραγωγής,
-ενίσχυση της αστυφιλίας και συγκέντρωση πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα,
-απώλεια παραδόσεων, γνώσεων και πολιτιστικών αξιών που συγκροτούν την ταυτότητά μας.
Γι’ αυτό, προτείνουμε να δοκιμαστεί πιλοτικά το Βασικό Εισόδημα στα χωριά με λιγότερους από 200 μόνιμους κατοίκους. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα δώσει πολύτιμα συμπεράσματα για την αποτελεσματικότητα του μέτρου, θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα της υπαίθρου και θα λειτουργήσει ως πρότυπο για την υπόλοιπη χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει να ερευνηθεί και η δυνατότητα να φιλοξενηθούν, με τις κατάλληλες προϋποθέσεις και την ανάλογη εκπαίδευση, οικογένειες μεταναστών και προσφύγων που θα μπορούσαν να αναζωογονήσουν τα χωριά μας, να ενισχύσουν την τοπική οικονομία και να συμβάλουν σε μια κοινωνία πιο ανοιχτή, δίκαιη και αλληλέγγυα.
Για να προχωρήσει μια τέτοια τομή, εκτός από την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα, καθοριστικό ρόλο πρέπει να παίξουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, η επιχειρηματική και ακαδημαϊκή κοινότητα με τις οργανώσεις τους, αλλά και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Μόνο με μια ευρεία κοινωνική συμμαχία το Βασικό Εισόδημα μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Η χρηματοδότηση ενός τέτοιου μέτρου είναι απολύτως εφικτή,
- με μείωση των στρατιωτικών δαπανών,
- με περιστολή της σπατάλης και της γραφειοκρατίας,
- με δίκαιη φορολόγηση της μεγάλης περιουσίας και των υπερκερδών.
Ένα καθολικό Βασικό Εισόδημα δεν είναι απλώς κοινωνική πολιτική. Είναι εργαλείο εθνικής στρατηγικής για την οικονομία, την κοινωνία και τον πολιτισμό μας.
Η ΔΕΘ δεν πρέπει να μείνει πεδίο υποσχέσεων. Οφείλει να αποτελέσει την αφετηρία μιας εθνικής συμφωνίας όλων των πολιτικών δυνάμεων για την εφαρμογή του Βασικού Εισοδήματος.
Η Ελλάδα μπορεί να τολμήσει πρώτη. Να γίνει η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που εφαρμόζει το Βασικό Εισόδημα και να στείλει το μήνυμα σε όλο τον κόσμο ότι υπάρχει ένας νέος δρόμος — δρόμος ανθρωπιάς, αλληλεγγύης και ελευθερίας.
Ας κάνουμε αυτό το βήμα. Για τον ελληνικό λαό. Για την Ευρώπη. Για την ανθρωπότητα. Για τα χωριά μας. Για την Πράσινη Ελλάδα και τον πολιτισμό μας!!!
Του Γιώργου Καραμπάτου
*Ο κ. Καραμπάτος είναι Εκτελεστικός Δ/ντής Πολιτιστικού Οργανισμού «Δρόμοι της Ελιάς» και τέως Πρόεδρος Επιμελητηρίου Μεσσηνίας
