Η «Οδύσσεια» του Κρίστοφερ Νόλαν δε φιλοδοξεί απλώς να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη ένα από τα θεμέλια του δυτικού πολιτισμού. Φιλοδοξεί να το επανασυστήσει στη σύγχρονη ματιά, με την κινηματογραφική υπερβολή και τη δραματουργική πυκνότητα που χαρακτηρίζουν το βραβευμένο σκηνοθέτη. Κι αν ο Νόλαν δεν αφηγείται ποτέ «μικρές ιστορίες», εδώ φαίνεται να επιστρέφει στην πηγή όλων των μεγάλων αφηγήσεων: το ταξίδι, την απώλεια, την επιμονή, την επιστροφή.
Οι νέες εικόνες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας επιβεβαιώνουν το αναμενόμενο: ένα καστ πρώτης γραμμής, μια παραγωγή υψηλών απαιτήσεων και μια αισθητική που υπόσχεται να μετατρέψει το ομηρικό έπος σε κινηματογραφικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας.
Ο Ματ Ντέιμον ως Οδυσσέας, η Αν Χάθαγουεϊ ως Πηνελόπη, ο Τομ Χόλαντ ως Τηλέμαχος, ο Ρόμπερτ Πάτινσον στο ρόλο του μνηστήρα Αντίνοου, πρόσωπα αναγνωρίσιμα, που όμως καλούνται να υπηρετήσουν ένα μύθο μεγαλύτερο από τους ίδιους.
Ιδιαίτερη σημασία, ωστόσο, έχει για εμάς το γεγονός ότι μέρος αυτής της υπερπαραγωγής γυρίστηκε στη Μεσσηνία. Όχι απλώς ως εξωτικό φόντο, αλλά ως ζωντανό τοπίο που συνομιλεί με το ίδιο το κείμενο του Ομήρου.
Σε μια εποχή που η περιφέρεια συχνά αντιμετωπίζεται ως «κομπάρσος» της ανάπτυξης, η παρουσία μιας τέτοιας παραγωγής υπενθυμίζει ότι ο τόπος διαθέτει ιστορία, φυσικό πλούτο και πολιτισμικό βάθος που μπορούν –και πρέπει– να βγουν μπροστά.
Η «Οδύσσεια» του Νόλαν, πριν ακόμη προβληθεί, λειτουργεί ως πολιτιστικό γεγονός και ως συμβολική επιστροφή: όχι μόνο του Οδυσσέα στην Ιθάκη, αλλά και της ίδιας της ελληνικής μυθολογίας στο κέντρο της παγκόσμιας αφήγησης. Το ζητούμενο είναι αν, αυτή τη φορά, θα αξιοποιήσουμε το ταξίδι, ή αν θα αρκεστούμε απλώς να το χειροκροτήσουμε από μακριά.
Α.Π.
