«Επί ξύλου κρεμάμενη» η πρώτη κατοικία

Παθητικά οι οφειλές παραλαμβάνουν πια τα κατασχετήρια
 
 «Επί ξύλου κρεμάμενη» είναι πλέον η πρώτη κατοικία και μάλιστα εδώ και πάρα πολύ καιρό, η μόνη προστασία που έχει, είναι έναντι των τραπεζών. Κι αυτό απ’ ότι φαίνεται δε θα συνεχίσει για πολύ ακόμα, ενώ το ότι ακόμα τα τραπεζικά ιδρύματα… συγκρατούνται, μάλλον έχει να κάνει με το γεγονός ότι δε θέλουν να επωμισθούν τέτοιο βάρος στο όνομά τους. Γι’ αυτό δεν είναι τυχαίο ότι σε ορισμένες περιπτώσεις που θεωρούν χαμένες, δίνουν τις υποθέσεις σε εισπρακτικές εταιρίες, οι οποίες προχωρούν κανονικά και σε κατασχέσεις πρώτης κατοικίας.
Από την άλλη πλευρά, ο κόσμος φαίνεται να αντιμετωπίζει παθητικά όλη αυτή την κατάσταση, έχοντας δεχτεί πολλά πλήγματα τα τελευταία χρόνια και μη έχοντας άλλες αντοχές να παλέψει. Αυτό όπως μας μεταφέρουν δικαστικοί επιμελητές, το διαπιστώνουν κάθε μέρα.
Κάνουν επιδόσεις κατασχετηρίων και οι οφειλέτες δεν αντιδρούν καθόλου, ούτε καν θυμώνουν πλέον.
 
Ευνοούνται οι τράπεζες
Παράλληλα, το νομικό καθεστώς γύρω από τις κατασχέσεις και του πλειστηριασμούς συνεχώς αλλάζει. Έτσι,  δεν προλαβαίνουν να ενημερωθούν οι συμβολαιογράφοι, οι δικηγόροι και οι δικαστικοί επιμελητές, με αποτέλεσμα  να μην μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς γίνεται ο πολίτης.
«Δυστυχώς σήμερα έχει διαμορφωθεί ένα θεσμικό πλαίσιο που ευνοεί τις τράπεζες και το δημόσιο όσον αφορά τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς σε βάρος των οφειλετών», τόνισε όταν τον ρωτήσαμε σχετικά ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας Κώστας Μαργέλης και συνέχισε:
«Με τη πρόσφατη αλλαγή του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, στερούνται νομικές δυνατότητες στους δανειολήπτες – οφειλέτες, ενώ διευκολύνονται οι τράπεζες. Έχουν μειωθεί οι αξίες στις διαδικασίες πλειστηριασμών. Έχει εκμηδενιστεί ουσιαστικά, ο νόμος «Κατσέλη», αφού περιορίστηκε στο ελάχιστο η προστασία μόνο της πρώτης κατοικίας μέχρι το τέλος 2018. Δυστυχώς, θεσμοθετείται η πώληση των δανείων, ακόμα και των υγιών, στα αρπακτικά funds. Αυτές τις μέρες έχει αρχίσει και η έναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών».
 
Προστασία Α΄ κατοικίας
Ο κ. Μαργέλης εξήγησε, ότι η οριζόντια προστασία πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς έχει λήξει από τον Δεκέμβριο 2014 και έκτοτε ουδεμία κυβέρνηση μέχρι σήμερα δεν έχει φροντίσει να συνεχίσει τη προστασία αυτή.
«Στο νόμο 3869/2010, (νόμος Κατσέλη), με προσφυγή στο Δικαστήριο, μπορούσαν να υπαχθούν μόνο τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, δηλαδή φυσικά πρόσωπα που δεν είχαν πτωχευτική ικανότητα και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις μπορούσε να ρυθμιστεί ή και να «κουρευτεί», μόνο το τραπεζικό χρέος, ώστε να διασωθεί η πρώτη κατοικία.
Με τον νόμο 4336/2015, (νόμος Σταθάκη), τροποποιήθηκε ο νόμος 3869/2010 και η ισχύς του παρατάθηκε μέχρι τις 31-12-2018. Ταυτόχρονα έγινε διεύρυνση ως προς τους δικαιούχους προσφυγής στο νόμο, συμπεριλαμβάνοντας και τους ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και διεύρυνση ως προς τις οφειλές που μπορούν να υπαχθούν σε ρύθμιση. Συμπεριλήφθηκαν όχι μόνο οι οφειλές προς τις τράπεζες, αλλά και αυτές προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά Ταμεία και τους ΟΤΑ.
Έτσι, λοιπόν ,σήμερα ο δανειολήπτης μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο, μέσω του δικηγόρου του, αίτηση και σχέδιο διευθέτησης οφειλών, ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση η κύρια κατοικία. Με την κατάθεση της αίτησης, όλα τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη προστατεύονται από πλειστηριασμούς και κατασχέσεις, γιατί αυτόματα αναστέλλονται τα συγκεκριμένα αναγκαστικά μέτρα», σημείωσε ο Μαργέλης.
 
Τι θα γίνει
Για το τι ακριβώς επιφυλάσσει το μέλλον, μάλλον κανείς δεν το γνωρίζει.
«Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα πληροφορίες, έως τον Ιανουάριο του 2018, πρέπει, η κυβέρνηση να έχει θεσμοθετήσει τις αλλαγές στον νόμο Κατσέλη που συμφωνήθηκαν με τους θεσμούς πρόσφατα. Η βασικότερη αλλαγή αφορά την άρση του τραπεζικού απορρήτου, η οποία θα ισχύσει κατ’ αρχάς γι’ αυτούς που θα κάνουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο το 2018. Σταδιακά, η άρση του τραπεζικού απορρήτου θα επεκταθεί και σε αυτούς που, ενώ η εκδίκαση της υπόθεσής τους εκκρεμεί, ζητούν αναβολή ή δεν εμφανίζονται στο δικαστήριο κατά την ημέρα εκδίκασης της υπόθεσης. Στόχος η άρση του τραπεζικού απορρήτου για όσους θεωρούνται ύποπτοι και ο εντοπισμός όσων καταχρηστικά έχουν κάνει αίτηση προστασίας, επιδιώκοντας ουσιαστικά να κερδίσουν χρόνο», τόνισε ο κ. Μαργέλης και συνέχισε:
«Στις προστατευτικές για την πρώτη κατοικία διατάξεις, εντάσσονται δανειολήπτες που διαθέτουν ακίνητο αξίας από 180.000 έως 280.000 ευρώ και ετήσιο εισόδημα από 13.906 έως 40.801 ευρώ, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας του δανειολήπτη.
Ο δανειολήπτης που δεν επιθυμεί να υπαχθεί σε αυτές τις προστατευτικές διατάξεις, μπορεί να ζητήσει από την τράπεζα την αναδιάρθρωση του δανείου του, σύμφωνα με το νέο κώδικα δεοντολογίας των τραπεζών, με βάση την πραγματική δυνατότητα του νοικοκυριού, αφού οι υπόχρεοι για την τήρησή του Κώδικα (τράπεζες, χρηματοδοτικά ιδρύματα και εταιρίες διαχείρισης), οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα και αναλόγως να προτείνουν ρύθμιση του δανείου.
Επιπλέον των παραπάνω προστατευτικών διατάξεων, με το νόμο 4469/2017 για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, έχει θεσπιστεί ένα πλαίσιο προστασίας και για τους εμπόρους, οι οποίοι στο επιχειρηματικό πλάνο που θα θέσουν στη διαπραγμάτευση, μπορούν να εντάξουν και την προσωπική τους περιουσία. Εάν το σχέδιο γίνει δεκτό, προστατεύεται η κύρια κατοικία τους και όχι μόνο.
Από τα Μέσα Επικοινωνίας ενημερωνόμαστε ότι υπάρχει συμφωνία μεταξύ Κυβέρνησης και Τραπεζών ότι δεν θα εκπλειστηριαστούν ακίνητα κάτω των 300.000 ευρώ και ότι θα ληφθεί μέριμνα για τους δανειολήπτες που βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση, πλην όμως αυτό δεν έχει αποτυπωθεί σε διάταξη νόμου», κατέληξε ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας.
 
Της Βίκυς Βετουλάκη