Ο χρόνος για τη διεξαγωγή των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2015 ήδη μετρά αντίστροφα και 110.000 περίπου μαθητές «θα ριχτούν» στον αγώνα για τη διεκδίκηση 70.000 περίπου θέσεων στα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του υπουργείου Παιδείας.
Το «Θάρρος», για ακόμα μια φορά, μιλά με έναν ειδικό του χώρου, το φιλόλογο φροντιστή Πάνο Λέλο. Όπως μας είπε, «ο αγώνας είναι σκληρός και ψυχοφθόρος, αν αναλογιστεί κανείς πως οι μαθητές στην πλειονότητά τους προετοιμάζονται για τη στιγμή αυτή εδώ και δύο χρόνια. Το θέμα, βεβαίως, που κυριαρχεί κάθε χρόνο στις παραμονές των Πανελλαδικών Εξετάσεων είναι το άγχος των μαθητών και των γονιών τους. Αυτό το περιβόητο “άγχος” που όλοι θέλουν να ελέγξουν και να διαχειριστούν με τρόπο, ώστε να μεγιστοποιηθεί η απόδοση των υποψηφίων.
Από τη δική μας πλευρά, εμείς οι καθηγητές – φροντιστές, που αναλάβαμε να προετοιμάσουμε μεθοδικά και υπεύθυνα όλο αυτό το διάστημα τους νέους γι’ αυτή τη στιγμή, κάνουμε μερικές συστάσεις στους μαθητές μας και τους γονείς τους, για την πιο αποτελεσματική προετοιμασία τους.
Αρχικά, αυτό που παρατηρείται κάθε χρόνο από τους περισσότερους μαθητές είναι να προδικάζουν αρνητικά το αποτέλεσμα των εξετάσεων. “Αν δεν περάσω, τι θα κάνω;», “Τι θα πουν οι γονείς μου;” Ή, ακόμα, “τι θα πει ο κόσμος;”. Τέτοιες συμπεριφορές είναι συνηθισμένες. Οι μαθητές υποβάλλουν τον εαυτό τους σε ένα αρνητικό κλίμα, σαν να προσπαθούν ν’ αμυνθούν σ’ ένα ενδεχόμενο αποτέλεσμα που δεν τους ικανοποιεί. Γι’ αυτό απαιτείται τόσο οι γονείς όσο και οι καθηγητές να καλλιεργούν στον υποψήφιο θετικό κλίμα, να τον εμψυχώνουν και να του παρέχουν θετική ενέργεια.
Σίγουρα, σημαντικό ρόλο θα παίξουν και οι συνθήκες που επικρατούν στο σπίτι για τη μελέτη του νέου. Το αν ο μαθητής προτιμά να κάνει τις επαναλήψεις του το πρωί ή το απόγευμα, είναι προσωπική του υπόθεση. Αναμφισβήτητα, υπάρχουν μαθητές που αποδίδουν πιο πολύ στη μελέτη τους μια συγκεκριμένη στιγμή, ακόμα και το βράδυ. Εδώ, λοιπόν, ο μαθητής έχει την ευχέρεια της προσωπικής επιλογής. Πρέπει, όμως, να προσέξει ένα πράγμα: την ξεκούρασή του. Ο ύπνος είναι απαραίτητος (7 ώρες τουλάχιστον συνιστούν οι ψυχολόγοι καθημερινά) και, μάλιστα, να αφιερώνει τη μία περίπου ώρα το μεσημέρι. Επίσης, αν αισθανθεί κόπωση, να μη διστάσει να χαλαρώσει με μια ολιγόλεπτη βόλτα μόνος ή με παρέα. Η αναζωογόνηση του εγκεφάλου με φρέσκο αέρα ανανεώνει τη διάθεση και ξεκουράζει ψυχολογικά το νέο.
Από την άλλη, η οργάνωση και η διαχείριση του χρόνου αποτελούν σίγουρα το θεμέλιο της επιτυχίας. Γι’ αυτό απαιτείται από την πλευρά των μαθητών πειθαρχία στον κύκλο των επαναλήψεων, τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων που οι ίδιοι έχουν θέσει και συνολική οργάνωση στο διάβασμα. Για παράδειγμα, καλό είναι να ολοκληρώνουν τη μελέτη και την επανάληψη ενός μαθήματος, χωρίς να παρεμβάλλεται η ενασχόληση με άλλο μάθημα. Σ’ αυτό μπορούν να συμβάλουν και οι φροντιστές καθηγητές, οι οποίοι οφείλουν να δίνουν το χρόνο για την ολοκλήρωση ενός μαθήματος, προσφέροντας έτσι αίσθημα ανακούφισης και ικανοποίησης στους μαθητές.
Να μερικές συμβουλές που δίνουν οι παιδοψυχολόγοι για τους υποψηφίους:
Η εικόνα του γραπτού
Οι βαθμολογητές κουράζονται όταν παίρνουν στα χέρια τους ένα γραπτό το οποίο έχει άσχημη εικόνα. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί να κάνουν το ανθρώπινο λάθος τους ακόμη και στη βαθμολόγηση. Για το λόγο αυτό να ξέρετε ότι ένα γραπτό το οποίο έχει καλή εμφάνιση βοηθά στο να το δει ο βαθμολογητής με «καλό μάτι». Να έχετε, λοιπόν, στο μυαλό σας ότι η άρτια αρχιτεκτονική του γραπτού (τάξη, αισθητική, ευανάγνωστες απαντήσεις) υποσυνείδητα προϊδεάζει θετικά το βαθμολογητή. Επίσης, όλες οι ερωτήσεις πρέπει να απαντώνται με σαφήνεια, χωρίς πλεονασμούς και πληροφορίες που δεν έχουν καμία σχέση με το θέμα. Όσο σαφείς και απλά διατυπωμένες είναι οι ερωτήσεις, άλλο τόσο απλά πρέπει να δίνονται και οι απαντήσεις. Λίγα λόγια και καλά, λοιπόν, και καθαρό γραπτό χωρίς σημειώσεις και μουντζούρες!
Τι πρέπει να προσέξετε, όταν πάρετε τα θέματα
Η στιγμή που τα θέματα των εξετάσεων φτάσουν στα χέρια σας σίγουρα είναι και η δυσκολότερη. Οι περισσότεροι υποψήφιοι μόλις κάνουν μια πρώτη ανάγνωση, συχνά νομίζουν ότι δεν μπορούν να απαντήσουν σε μία ερώτηση. Η εκτίμηση αυτή συνήθως είναι λανθασμένη. Ο πανικός είναι αυτός που δημιουργεί παροδικό κενό μνήμης. Χαλαρώστε και σιγά σιγά ξεκινήστε από τις ερωτήσεις που σας φαίνονται ευκολότερες. Αυτό θα σας δώσει κουράγιο για να συνεχίσετε. Διαβάστε με μεγάλη προσοχή τα θέματα και μη βιάζεστε να δώσετε απαντήσεις. Πάντα χρειάζεται και μια δεύτερη σκέψη. Στο τέλος κάντε έλεγχο εάν απαντήσατε όλα τα ζητήματα. Συνεπώς: Πηγαίνετε στις εξετάσεις με ηρεμία.
Διατηρήστε τη φόρμα και την ψυχραιμία σας
Οι μέρες των Πανελλαδικών διαρκούν αρκετά, γι’ αυτό, πέρα από την ψυχραιμία σας, πρέπει να διατηρήσετε τη φόρμα σας και να μη σας καταβάλει η σωματική κούραση. Αν σε κάποιο μάθημα δεν τα καταφέρετε όπως θα θέλατε, συνεχίστε… δυνατά στο επόμενο. Οι καθημερινές επαναλήψεις είναι ωφέλιμες, αλλά με μέτρο. Τουλάχιστον δέκα ώρες πριν από τις εξετάσεις της ημέρας πρέπει να έχετε σταματήσει το διάβασμα. Και το κυριότερο, μην προσπαθήσετε την τελευταία στιγμή πριν πάτε στο εξεταστικό κέντρο να λύσετε καινούργιες ασκήσεις. Οι συζητήσεις με συμμαθητές και φίλους για πιθανά θέματα το μόνο που θα πετύχουν είναι να σας αγχώσουν.
Τα SOS για την ώρα της εξέτασης
Τρεις ώρες που καθορίζουν, πολλές φορές, μια ολόκληρη ζωή είναι οι πανελλαδικές εξετάσεις. Μια απλή ατυχία μπορεί να στοιχίσει στο νέο άνθρωπο, ακόμη και σε αυτόν που έχει μοχθήσει πολύ στο διάβασμα, να χάσει τη σχολή που επιθυμεί ή ακόμη και την εισαγωγή του σε οποιαδήποτε άλλη σχολή.
Οι εξετάσεις αυτές είναι σκληρές και άκρως ανταγωνιστικές και πάρα πολλά πράγματα κρίνονται και από τις λεπτομέρειες. Οι τρεις αυτές ώρες, λοιπόν, είναι εξαιρετικά κρίσιμες και από την ώρα που θα γίνει η εκφώνηση των θεμάτων μέχρι τη στιγμή που θα δώσετε το γραπτό σας, πρέπει να ακολουθήσετε πιστά κάποιους κανόνες, ώστε να μεγιστοποιήσετε τις επιδόσεις σας και να έχετε τα θεμιτά αποτελέσματα.
Μην κολλήσεις σε ένα θέμα
Μόλις έρθουν τα θέματα, ο υποψήφιος πρέπει να συγκεντρωθεί σε αυτά και να μην επιτρέψει σε τίποτε να αποσπάσει την προσοχή του, να διαβάσει μία φορά προσεκτικά όλα τα ζητήματα, ενώ θα κρατά κάποιες πρόχειρες σημειώσεις, στις οποίες θα ανατρέξει αργότερα. Αμέσως μετά, προτείνεται ο υποψήφιος να επεξεργαστεί τα θέματα που γνωρίζει πολύ καλά και με κλιμάκωση να ασχοληθεί στο τέλος με όποιο θέμα φαίνεται δύσκολο ή δυσνόητο. Όμως, κάποια από τα θέματα θα φανούν στους προετοιμασμένους υποψηφίους πολύ απλά, συνεπώς ο χρόνος που θα απομείνει για τα απαιτητικά θέματα είναι αρκετός. Σε κάθε περίπτωση, ο χρυσός κανόνας είναι να μην επιμείνει ο υποψήφιος για μεγάλο χρονικό διάστημα σε κάποιο θέμα που φαίνεται ότι δεν μπορεί άμεσα να επιλύσει, γιατί αυτό θα επιφέρει δύο αρνητικά: Πρώτον, θα μειωθεί ο χρόνος που θα απομείνει για να αφιερώσει στα άλλα θέματα και, δεύτερον, η εμμονή στο ίδιο θέμα κατά κανόνα μειώνει τις πιθανότητες για την επίλυσή του. Συνεπώς, εάν ο υποψήφιος «κολλήσει» σε κάποιο θέμα, το αφήνει για λίγο, ασχολείται με τα υπόλοιπα και επανέρχεται σε αυτό αργότερα.
Όλα αυτά είναι μερικές μόνο προτάσεις και συμβουλές που παρέχονται στους υποψηφίους από εμάς τους καθηγητές. Βέβαια, σε κάθε περίπτωση υπάρχει η μοναδική προσωπικότητα του νέου, που οργανώνει και φέρει εις πέρας την προσπάθειά του με το δικό του τρόπο.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, υπάρχει ένα τρίπτυχο που αποτελεί κανόνα για κάθε υποψήφιο: θετική σκέψη – οργανωτικό πνεύμα – καθαρό μυαλό».
Κλείνοντας ο κ. Λέλος ευχήθηκε σε όλους τους υποψηφίους καλή δύναμη και καλή τύχη!
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
