Γραμμή Πάτρα- Καλαμάτα: Μην κάνεις όνειρα τρελά…


Προβληματική η χρηματοδότηση του έργου, δεν έχει ολοκληρωθεί η μελέτη μέχρι την Καλαμάτα 
Παρουσιάστηκε προχθές στον Πύργο η μελέτη για την αναβάθμιση και την ηλεκτροκίνηση της σιδηροδρομικής γραμμής Πάτρα – Πύργος – Καλαμάτα. Όπως τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ, Θάνος Βούρδας, «η μελέτη αφορά μια διαδρομή που έχει ως κέντρο της την Αρχαία Ολυμπία, ενώνει τέσσερα λιμάνια, καλύπτει γρήγορα ανάγκες μετακινήσεων και συνδέεται με το διευρωπαϊκό δίκτυο της χώρας».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μελέτη, σκοπός του έργου είναι να βοηθήσει στην ανάπτυξη, αφού το τρένο θα συνδέσει τα λιμάνια της Πάτρας, της Κυλλήνης, του Κατάκολου και της Καλαμάτας. Μάλιστα, με κέντρο την Αρχαία Ολυμπία μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης επενδύσεων, με βάση τον τουρισμό.
Επιπλέον, η προτεινόμενη γραμμή μπορεί να εξυπηρετήσει τις ήδη υπάρχουσες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις σε Ηλεία και Μεσσηνία, αλλά και το εμπορευματικό φορτίο από τα λιμάνια της Πάτρας, της Κυλλήνης, του Κατάκολου και της Καλαμάτας.
Επίσης, όπως ειπώθηκε, ο προαστιακός χαρακτήρας γραμμής θα εξασφαλίσει την οικονομική μετακίνηση πολιτών από Πάτρα προς Πύργο, Αρχαία Ολυμπία, Κατάκολο, Κυπαρισσία και Καλαμάτα.
Στη μελέτη υπάρχει και προοπτική σύνδεσης του τρένου με βιομηχανική περιοχή της Πάτρας και το πολιτικό αεροδρόμιο του Αράξου, στην Αχαΐα.
Ως προς τα τεχνικά χαρακτηριστικά της μελέτης, το τμήμα Πάτρα – Πύργος – Αρχαία Ολυμπία και σύνδεση με Κατάκολο, έχει συνολικό μήκος 131 χιλιόμετρα και έχει μελετηθεί η μετατροπή της υπάρχουσας γραμμής από μετρικού σε κανονικού πλάτους.
Ειδικότερα, έχει ολοκληρωθεί η μελέτη κανονικοποίησης και αναβάθμισης της Σιδηροδρομικής Γραμμής Αλφειού– Κυπαρισσίας – Καλαμάτας. Το φυσικό αντικείμενο περιλαμβάνει προτάσεις βελτιστοποίησης χάραξης, προμελέτες υδραυλικών και χάραξης, γεωλογική μελέτη, περιβαλλοντικές μελέτες και τοπογραφικές μελέτες.
Επίσης, στο τμήμα Πάτρα – Πύργος – Αρχαία Ολυμπία και σύνδεση με Κατάκολο, προβλέπονται 20 στάσεις, σε Μιντιλόγλι, Τσουκαλέικα, Καμίνια, Αλισσό, Σαγέικα, Ν. Μανωλάδα, Κουρτέσι, Ανδραβίδα, Γαστούνη, Αμπελόκαμπο, Καρδαμά, Δουνέικα, Μιραμάρε, Μυρτιά, Σκουροχώρι, Σαλμώνη, Στρέφι, Πελόπιο και Πλάτανο, καθώς και 13 σταθμούς σε Βραχνέικα, Κ. Αχαΐα, Λάππα, Βάρδα, Λεχαινά, Καβάσιλα, Αμαλιάδα, Άγιο Ηλία, νέο εμπορευματικό σταθμό Πύργου, Πύργο, Αλφειό, Κατάκολο και Αρχαία Ολυμπία.
Το τμήμα Αλφειός – Κυπαρισσία – Καλαμάτα έχει συνολικό μήκος 118 χιλιόμετρα, ενώ και σε αυτή την περίπτωση έχει μελετηθεί η μετατροπή της υπάρχουσας γραμμής από μετρικού σε κανονικού πλάτους. Ακόμη, προβλέπονται 27 στάσεις και σταθμοί σε Αλφειό, Αλφειούσα, Επιτάλιο, Κρέστενα, Σαμικό, Καϊάφα, Ζαχάρω, Κακόβατο, Φιγαλεία, Γιαννιτσοχώρι, Ελαία, Αγιαννάκη, Καλό Νερό, Κυπαρισσία, Κοπανάκι, Δώριο, Βασιλικό, Καλλιρρόη, Ζευγολατιό, Μελιγαλά, Σκάλα, Βαλύρα, Πλατύ, Άρι, Θουρία και Καλαμάτα.
Στη μελέτη επισημαίνονται και περιβαλλοντικά οφέλη, όπως η μείωση θορύβου (επιδομή, ηλεκτροκίνηση), ο μηδενισμός ατμοσφαιρικής ρύπανσης (ηλεκτροκίνηση), η διατήρηση πολιτιστικής κληρονομιάς (υφιστάμενοι σιδηροδρομικοί σταθμοί και ορισμένες γέφυρες).
Ως προς τους χρόνους των διαδρομών, το δρομολόγιο Πάτρα – Πύργος θα διαρκεί περίπου μιάμιση ώρα, το δρομολόγιο Πάτρα – Αρχαία Ολυμπία περίπου δύο ώρες και το δρομολόγιο Πύργος – Καλαμάτα περίπου μία ώρα και 45 λεπτά. Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και συγκεκριμένα από πιστώσεις των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών, περιόδου 2007-2013 (2015), συνολικού κόστους 5,99 εκατομμυρίων ευρώ.
 
Παρεμβάσεις
Μετά την παρουσίαση, ακολούθησαν ερωτήσεις από τους παριστάμενους, καθώς και ορισμένες τοποθετήσεις σχετικά με τις παραμέτρους της μελέτης.
Αρχικά τοποθετήθηκαν οι φιλοξενούμενοι, όπως η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη. Η κα Αλειφέρη ζήτησε να πληροφορηθεί το χρονοδιάγραμμα για το δεύτερο τμήμα και τι ακριβώς σημαίνει το γεγονός ότι «υπολείπονται μελέτες και είναι ένα βήμα πίσω σε σχέση με το τμήμα που αφορά στην Ηλεία και την Αχαΐα».
Ο δήμαρχος Ανδραβίδας-Κυλλήνης σχολίασε έντονα το γεγονός ότι δεν προβλέπεται σύνδεση με το λιμάνι της Κυλλήνης και ζήτησε να αντιμετωπιστεί ισότιμα, καθώς πρόκειται για πολύ σημαντικό οικονομικό πόλο της Ηλείας.
Ο κ. Λαμπρόπουλος από το Δήμο Ζαχάρως άσκησε σφοδρή κριτική, λέγοντας ότι αυτό που προτείνουν στην Ηλεία είναι ένας σύγχρονος «μουντζούρης» τη στιγμή που όλη η Ελλάδα και η Ευρώπη κινούνται με διπλές γραμμές και σε υψηλότερη ταχύτητα.
Ο δήμαρχος Αρχαίας Ολυμπίας, Ευθ. Κοτζιάς, ζήτησε να ενημερωθεί για την τύχη των ιστορικών κτηρίων του σιδηροδρόμου και αν θα αξιοποιηθούν, καθώς πρόκειται για μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ο εκπρόσωπος των ΑΝΕΛ, Παναγιώτης Τσιλιμίγκρας, ζήτησε επαρκέστερη ενημέρωση και εξέφρασε τον προβληματισμό του για τις πολλές στάσεις και τη συχνότητα των δρομολογίων.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, Θαν. Γιανναδάκης, τόνισε ότι πρέπει να πολλαπλασιαστεί η εμπορευματική αξία του σιδηροδρόμου, αλλιώς δε θα είναι ανταγωνιστικό, όπως είπε, ενώ χτύπησε «καμπανάκι» για να μη συμπέσουν με τα οδικά έργα.
O πρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηλείας, Κ. Νικολούτσος, τόνισε ότι και στο παρελθόν είχε γίνει ανάλογη εκδήλωση με πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου και εξέφρασε την ικανοποίησή του για την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων, ενώ έθεσε το ζήτημα των εμπορευματικών μεταφορών, οι οποίες θα επιφέρουν τη de facto δημιουργία κέντρων Logistics.
Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του Δήμου Πύργου, Τ. Αντωνακόπουλος, επισήμανε την αναγκαιότητα μιας γραμμής που θα συνδέει την Ηλεία με τον «Αδριατικό διάδρομο», τόνισε ότι το Κατάκολο είναι σημαντικός τουριστικός πόλος, ενώ καυτηρίασε το ότι η Ηλεία είναι «παραμεθόριος, αφού είναι εκτός από όλα τα δίκτυα, συγκοινωνιακά, επικοινωνιακά, ενεργειακά».
Στην εκδήλωση ήταν ακόμη παρόντες ο συντονιστής της Νομαρχιακής Επιτροπής Μεσσηνίας του ΣΥΡΙΖΑ, Σπύρος Μωρακέας, ο οποίος με τη σειρά του ζήτησε τη χρονική συντόμευση των μελετών έως την Καλαμάτα, και ο δημοτικός σύμβουλος της μείζονος μειοψηφίας στο Δημοτικό Συμβούλιο, Παναγιώτης Αλούπης.
 
Τι μέλλει γενέσθαι με τη χρηματοδότηση
Το βασικό πρόβλημα της χρηματοδότησης της υλοποίησης του έργου έγκειται στο ότι δεν υπάρχουν πολλές επιλογές. Είτε θα ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 είτε στο πακέτο Γιούνκερ.
Η ένταξη στο ΕΣΠΑ είναι πολύ δύσκολη, δεδομένου ότι τα 600 εκατ. ευρώ που απαιτούνται είναι πάρα πολλά, ειδικά όταν τα χρήματα για υποδομές είναι πολύ περιορισμένα.
Η χρηματοδότηση μέσω του πακέτου Γιούνκερ είναι πιο πιθανή, όμως απαιτεί και την εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα, είτε μέσω ΣΔΙΤ είτε μέσω κάποιου άλλου μοντέλου.
Το επόμενο διάστημα δε, θα επιδιωχθούν συναντήσεις με τους αρμόδιους υπουργούς Γ. Σταθάκη, Αλ. Χαρίτση και Χρ. Σπίρτζη.

Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης