Η προσπάθεια του Συλλόγου «Φίλοι της Βέργας», με σκοπό τη διάσωση, την κατοχύρωση και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, συνεχίζεται με αμείωτη ένταση και μεράκι.
Μετά τον αρχικό χαρακτηρισμό ως μνημείων τριών καλντεριμιών, δέκα πετραλώνων και της πάνω βρύσης, έχει προτείνει να έχουν την ίδια τύχη και τα υπόλοιπα καλντερίμια- μονοπάτια, καθώς και κατασκευές της προβιομηχανικής και βιομηχανικής περιόδου.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, τα στοιχεία που ακολουθούν προέρχονται από αυτόχθονες γηραιούς κατοίκους, είτε ως προφορικές αφηγήσεις είτε από κείμενα συμβολαίων (Πηγή: Γεώργιος Σ. Πλαγιανός).
Στους οικισμούς της Βέργας (πρώην Σέλιτσας) υπήρξαν κατά καιρούς αρκετά ελαιοτριβεία.
-Προ του 1830: στην Άνω Βέργα (Σέλιτσα, Άνω Σέλιτσα) υπήρχαν αρχικά πολλά χειροκίνητα «οικιακά» ελαιοτριβεία, καθώς και 3 τουλάχιστον «ιπποκίνητα» (Μουλαροκίνητα) στη συνέχεια. Αρχικά τα εξαρτήματα των πιεστηρίων (κοχλίες – αδράχτια κ.λπ.) ήταν ξύλινα. Τα ιπποκίνητα ελαιοτριβεία στην εποχή έκθλιψης του ελαιοκάρπου λειτουργούσαν επί 24ώρου βάσεως.
Στην Κάτω Βέργα (Σελιτσάνικα Καλύβια προ του 1830) δε λειτούργησαν ελαιοτριβεία κατά την Τουρκοκρατία. Μόνον αλώνια κατά το θέρος. Ο ελαιόκαρπος μετεφέρετο τότε προς έκθλιψη στη «Χώρα» (Άνω Σέλιτσα).
-Μετά το 1830: Στην Κάτω Βέργα πλέον (όπου έγινε σταδιακά μετοίκηση των περισσότερων κατοίκων) λειτούργησαν αρχικά περί τα 7 «ιπποκίνητα» (Μουλαροκίνητα) ελαιοτριβεία, τόσο στον οικισμό της Πάνω Βρύσης όσο και στον οικισμό της Κάτω Βρύσης (από το Γυφτέικο ιπποκίνητο ελαιοτριβείο σώζεται ένα μεταλλικό αδράχτι πιεστηρίου, κατασκευής του μηχανουργείου Κούπα – Πειραιά).
Από τα ιπποκίνητα, τα δύο (Χειλαίικο και Πλαγιανών) μετά το 1900 μετετράπησαν σε μηχανοκίνητα (πετρελαιοκίνητα), ενώ η ιδιοκτησία τους έγινε συνεταιρική. Ο κινητήρας στο Χειλαίικο ήταν αγγλικός (Peters?), ενώ το πιεστήριο – πετρελαιοκινητήρες κ.λπ. του Πλαγιαναίικου προέρχονταν από το περίφημο Μηχανουργείο – Χυτήριο «Πετεινάρη» στην Καλαμάτα.
-Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής, λόγω έλλειψης επάρκειας καυσίμου των μηχανοκίνητων ελαιοτριβείων, επαναλειτούργησαν επικουρικά δύο ιπποκίνητα ελαιοτριβεία στην Κάτω Βέργα, στην περιοχή της Πάνω Βρύσης (Δραγώνα και Φιλανδριανού).
Σήμερα σώζεται (με φθορές) το κτήριο και ο εξοπλισμός του πετρελαιοκίνητου ελαιοτριβείου των Πλαγιανών στην Κάτω Βρύση (αρχικά «οικογενειακού» ιπποκίνητου περί το 1870 και μηχανοκίνητου «συνεταιρικού» μετά το 1934).
Σώζονται, επίσης, διάσπαρτες μυλόπετρες των ιπποκίνητων ελαιοτριβείων, ίσως και ξύλινα εξαρτήματα των παλιών χειροκίνητων πιεστηρίων.
Από τους «Φίλους της Βέργας» έγινε πρόταση στο υπουργείο Πολιτισμού για χαρακτηρισμό του ελαιοτριβείου ως μνημείου της προβιομηχανικής περιόδου (ως ιπποκίνητο) και της βιομηχανικής περιόδου (ως πετρελαιοκίνητο).
