Σκληρός, δύσβατος, αγέρωχος, μυστηριακός, σερνικό βουνό, άρχοντας του Μοριά. Αυτός είναι ο Ταΰγετος; Ίσως όλα αυτά, αλλά και πολλά ακόμα για όποιον αποφασίσει να τον γνωρίσει από κοντά, ιδιαίτερα όταν αυτή είναι και η πρώτη γνωριμία.
Αμέτρητα πόδια τον έχουν διαβεί στο πέρασμα των χρόνων, αμέτρητα χέρια τον έχουν αγγίξει, αμέτρητες ανάσες ενώθηκαν με τον αγέρα του. Κάθε χρόνο, κάθε εποχή, πολλοί αποφασίζουν να… αναμετρηθούν μαζί του.
Απόφαση για ανάβαση
Η αρχική σκέψη… να ανεβούμε στον Ταΰγετο έγινε απόφαση και έτσι η παρέα των 9 ατόμων ξεκινήσαμε από Καλαμάτα, Σάββατο 18 Αυγούστου αργά το απόγευμα, για Σπάρτη. Η παρέα, Βαγγέλης και Λίτσα Σιδερέα, Ηλίας Μουρούφας, Τάσος Μοστρούς, Κώστας και Σωτήρης Σταθέας, Κατερίνα Αντωνοπούλου, Δημήτρης Βούλγαρης και η υπογράφουσα, άλλοι έμπειροι και άλλοι αρχάριοι ορειβάτες.
Συναντηθήκαμε στην πηγή Μαγγανιάρη και η περιπέτεια άρχισε. Φόρτωμα αποσκευών και ανθρώπων στο αγροτικό του Κώστα και μέσα από το δασικό δρόμο για το Καταφύγιο, για να γλιτώσουμε μιάμιση ώρα περπατήματος. Λίγη κουβέντα για να περάσει η ώρα, γιατί-για να πούμε και τη μαύρη αλήθεια-στην πορεία δεν έχεις και πολλή όρεξη να μιλάς από την κούραση που βιώνεις, λίγοι ξηροί καρποί για δύναμη και γύρω στη 1.00 μετά τα μεσάνυχτα ξεκινάμε. Στο ένα χέρι ο φακός, στο άλλο το μπαστούνι, στην πλάτη το σακίδιο με τις προμήθειες, και όποιος έχει πάει… γνωρίζει τη συνέχεια.
Έπειτα από ένα μικρό κομμάτι δάσους όπου το μονοπάτι είναι σχετικά ομαλό, αρχίζει η κόντρα. Πέτρα πάνω στην πέτρα, με την κορυφή να φαντάζει άπιαστη και απειλητική. Ευτυχώς η νύχτα κρύβει την απόσταση και την επικινδυνότητα και το μάτι «ξεστρατίζει» στα φώτα του λακωνικού κάμπου, ημερεύοντας κάπως το νου!
Η ονομασία Ταΰγετος, σύμφωνα με τον Παυσανία, έχει μυθολογικές ρίζες. Προέρχεται από την Ταΰγέτη, μία από τις Ατλαντίδες, η οποία, γεμάτη ντροπή από το αθέλητο ζευγάρωμά της με τον Δία, έβαλε τέλος στη ζωή της πέφτοντας σε γκρεμό του βουνού.
Στην άκρη, όμως, των γκρεμών και στο δύσβατο μονοπάτι –ξέσουρμα, όπως το ονομάζει η μανιάτικη ντοπιολαλιά, συνεχίζεται η πορεία μας, με μικρές… δόσεις ξεκούρασης, γιατί οι αρχάριοι της παρέας έχουμε ήδη αρχίσει να παίρνουμε… βαθιές ανάσες για να αντέξουμε. Ύστερα από τρεισήμισι περίπου ώρες ανάβασης στην κάθετη πλαγιά του Γίγαντα του Μοριά, φτάνουμε στη θέση «Πόρτες» και στη βάση της περίφημης πυραμίδας. Παρά την κούραση νιώθεις δέος.
Τα μυστήρια της Πυραμίδας
Η ύπαρξή της έχει απασχολήσει γεωγράφους, γεωλόγους, αρχαιολόγους, φιλόσοφους και μυστικιστικές. Έχει γραφτεί ότι είναι η αρχαιότερη πυραμίδα που παρατηρήθηκε στον κόσμο, προσδίδοντάς της μυστηριακές ιδιότητες. Πολλοί λένε ότι είναι μνημείο της φύσης, άλλοι ότι είναι έργο ανθρώπινης κατασκευής. Οι «θεωρίες συνομωσίας» αναφέρονται στο επίπεδο σχήμα της βάσης της, που, όπως λένε, ήταν χώρος εισόδου στο κτίσμα. Στην κορυφή, άλλωστε, υπάρχει ένα σπήλαιο-βάραθρο, καταγεγραμμένο από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο, βάθους 8 μέτρων, με άνοιγμα 2 μέτρων. Το βάραθρο αυτό πιθανολογείται πως ήταν κάποιο είδος «πύλης εισόδου» στην πυραμίδα ή ο προθάλαμος μιας σήραγγας που οδηγούσε στα ενδότερά της. Λέγεται ότι η κορυφή της πυραμίδας βρίσκεται σε απόλυτη νοητή ευθεία με τον Όλυμπο και τις κορυφές των πέντε πυραμίδων της Αιγύπτου, αποτελώντας σημείο αναφοράς συντεταγμένων για αρκετές περιοχές.
Άλλοι λένε πως η πυραμίδα ήταν ένα είδος παρατηρητηρίου ή ένας γιγάντιος πομπός που έστρεφε την αρνητική γεωπαθητική ενέργεια της περιοχής προς άλλη κατεύθυνση.
Οι Πυθαγόρειοι κάνουν λόγο για έναν ενεργειακό τόπο, για μια «Πύλη», σε ένα σημείο όπου η φύση έχει επιλέξει να «εμβολιάσει» τον κόσμο με το φως, το πνεύμα, τον ελληνικό πολιτισμό.
Πολύ κοντά στη βάση της είναι και το σημείο που επέλεξε να «χαθεί» ο φιλόσοφος Δημήτρης Λιαντίνης.
Στα πρόσφατα, πάντως, χρόνια για τους ντόπιους η κορυφή ήταν και είναι ο Άγι-Λιας ή ο Προφήτης..
Στην τελική… ανηφόρα
Λίγο πριν τις 4.00 τα ξημερώματα εμάς, πάντως, δε μας απασχολούσαν τα μυστήρια της πυραμίδας, αλλά τα τελευταία και δυσκολότερα 400, περίπου, μέτρα, για να φτάσουμε, επιτέλους, στην κορυφή.
Σκαρφαλώνοντας κυριολεκτικά, πατήσαμε στο προαύλιο του πετρόκτιστου ναού του Άγι-Λια. Βαθύ σκοτάδι ακόμα, το κρύο τσουχτερό, αλλά η αίσθηση ότι ακουμπάς τα αστέρια είναι και η πρώτη επιβράβευση της προσπάθειας. Χτυπάμε τις καμπάνες, ανάβουμε κεριά και προσκυνάμε τις πέτρινες εικόνες του Προφήτη. Και εκεί που ζητάς τη χαλάρωση, έρχεται το πρώτο χάραμα και διώχνει κάθε ίχνος κούρασης, γεμίζοντας μάτια, νου και ψυχή με το απόλυτο δέος. Καμιά φωτογραφία, καμιά λέξη δεν είναι ικανή να περιγράψει αυτό που βιώνεις. Γύρω σου άγριες, σκληρές βουνοκορφές που «σβήνουν» γλυκά στο Μεσσηνιακό και Λακωνικό κόλπο. Απάτητα μονοπάτια και χαράδρες, με έναν ατελείωτο ορίζοντα να σε προκαλεί και να σε προσκαλεί να τον κλείσεις στη ματιά και την ψυχή σου. Εκεί πλέον νιώθεις, το λιγότερο, σαν περήφανος αετός που έχεις πετάξει πολύ πολύ ψηλά.
Η Καρδαμύλη στο βάθος μάς θυμίζει ότι πρέπει να νιώθουμε τυχεροί όσοι γεννηθήκαμε στα ριζά αυτού του αγέρωχου βουνού.
Σιγά σιγά, όμως, ξεκινά η μαγεία της ανατολής και… χαλάλι η νυχτερινή ανάβαση, χαλάλι η κούραση! Αντικρίζοντας το σχηματισμό του τέλειου ισοσκελούς τριγώνου της πυραμίδας και βλέποντας την κορυφή του βουνού να «βουτά» στη θάλασσα, παραμερίζεις μυστήρια και μυστικισμούς και λες: «Μέγας είσαι, Κύριε, και θαυμαστά τα έργα Σου».
Κατάβαση
Λίγο μετά, γεμάτοι εικόνες και σκέψεις, ξεκινάμε την κατάβαση, που σημειωτέον είναι εξίσου δύσκολη με την ανάβαση, αλλά τα όσα θαυμάσια έχεις βιώσει σου βάζουν… φτερά στα πόδια. Παράλληλα, μας δίνεται πλέον η ευκαιρία να θαυμάσουμε την ομορφιά του βουνού στο φως της μέρας.
Σε περίπου 2,5 ώρες είμαστε ξανά στο Καταφύγιο. Από εκεί καροτσάδα ξανά στο αγροτικό και στην πηγή Μαγγανιάρη για φαγητό κα λίγη ξεκούραση.
Συμπερασματικά
Οι αρχάριοι ορειβάτες, όπως η υπογράφουσα, όταν ρωτηθήκαμε φτάνοντας στην κορυφή αν θα το επιχειρούσαμε ξανά, είπαμε κατηγορηματικά «όχι». Έπειτα, όμως, από μια μέρα ξεκούρασης το μυαλό ήδη φτιάχνει την επόμενη εξόρμηση. Ο μυστηριακός Ταΰγετος, αν θα πας μια φορά, σίγουρα θα σε «καλέσει» να ξαναπάς. Σίγουρα θα θελήσεις να κατακτήσεις ξανά το «σερνικό» βουνό του Στρατή Μυριβήλη, σίγουρα θα σκεφτείς το «έτσι μου στάθηκε ο Ταΰγετος… ως να μου δέσει την ψυχή όπως την πέτρα του…» του Νικηφόρου Βρεττάκου.
Της Ρ. Σγουρέα
