Σύμφωνα προς το καθιερωθέν πρόγραμμα σειράς εκπαιδευτικών επισκέψεων, οφειλόμενον εις την πρωτοβουλίαν του καθηγητού της εμπορευματολογίας Τ. Κωστούρου, επισκεφθήκαμεν το βιομηχανικόν εργοστάσιον πυρηνελαιουργίας και σαπωνοποιίας Λιναρδάκη.
Ο σκοπός της επισκέψεώς μας επιδιώκει την καλλιτέραν κατανόησιν των όσων διδασκόμεθα θεωρητικώς εις την αίθουσαν και πειραματικώς εις το εργοστάσιον.
Ύστερα από την επίσκεψιν αισθανόμεθα βαθειά στην ψυχήν μας πόσο τέλεια κατείχαμε το θέμα μας. Οι βόμβοι των μηχανών, αι ογκώδεις εγκαταστάσεις, η κατανομή της εργασίας, η ειδίκευσις των εργατών και τεχνιτών, αι αναλύσεις, αι πολλαί και πολύπλοκοι μας έκαμαν εξαιρετικήν εντύπωσιν, τόση ώστε να θαυμάζουμε το ύψος εις το οποίον έφθασεν η μεγαλοφυΐα του ανθρώπου.
Από αυτά τα συναισθήματα κατεχόμενοι ακούσαμε την αναγγελίαν και τον χρόνον της συγκεντρώσεώς μας με πραγματική χαρά και ευχαρίστηση, πράγμα που σπάνια δυστυχώς συμβαίνει εις τον μαθητικόν εγκέφαλον, έστω και αν πρόκειται για τα μεγαλύτερα συμφέροντά του.
Συνοδευόμενοι λοιπόν από τους καθηγητάς Κωστούρον και Κουμουράν ευρέθημεν στη μεγάλην πύλην του εργοστασίου του Λιναρδάκη.
Ο Λιναρδάκης με περισσήν ευγένεια και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον μας ωδήγησεν εις όλα τα τμήματα του εργοστασίου και μας εξήγησεν όλας τας φάσεις της εργασίας που αφορούν στην εξαγωγήν του πυρηνελαίου, τας αναγκαίας πρώτας ύλας, την όλην πορείαν των εργασιών δια την παραγωγήν του σάπωνος, καθώς και την λειτουργίαν των ψυγείων.
Εις τας πολλάς και ποικίλας ερωτήσεις που του υπεβάλλαμε, μας απάντησε ακούραστα και με σαφήνειαν.
Μηχανοστάσιον
Κατ’ αρχήν είδαμε το μηχανοστάσιον απ’ όπου παράγεται η κίνησις και η απαιτουμένη θερμότης δια την εκχύλισιν των ελαιοπυρήνων δια την κατασκευήν του σάπωνος κ.λπ.
Παρατηρούμεν ότι τίποτε απολύτως δεν πάει χαμένο εις την βιομηχανίαν. Οι ελαιοπυρήνες μετά την εξαγωγήν του λαδιού χρησιμοποιούνται για την εξαγωγήν του υπολοίπου λαδιού περιέχοντος 8-13%. Αλλά και μετά την αφαίρεσιν του πυρηνελαίου οι πυρήνες δεν πετιώνται, αλλά διατίθενται ως καύσιμος ύλη του ιδίου εργοστασίου εις τρόπον ώστε να μην υπάρξει ανάγκη γαιάνθρακος ή πετρελαίου. Η θερμότης πάλιν του ατμού και των αερίων καύσεως δεν χάνεται, αλλά εκμεταλλεύεται και η τελευταία της θερμότης δια την εκχύλισιν του πυρηνελαίου, την σαπωνοποίησιν κ.λπ.
Εκχύλισμα του πυρηνελαίου
Ωδηγήθημεν κατόπιν εις το διαμέρισμα της εκχυλίσεως των ελαιοπυρήνων δια διθειάνθρακος. Οι πυρήνες μετά την αφαίρεσιν της υγρασίας και κονιοποίησίν των, μεταφέρονται με μηχανήματα εις 8-10 κάδους συγκοινωνούντας δια σωλήνων. Εις τους κάδους τούτους γεμάτους από ελαιοπυρήνες τη προσθήκη διθειάνθρακος δι’ αντλιών επιτυγχάνεται η εκχύλισις και η αφαίρεσις του ελαίου. Η βάσις είναι ότι το έλαιον διαλύεται εις τον διθειάνθρακα. Το εκχύλισμα κατόπιν οδηγείται εις παραπλεύρως λέβητα, όπου δια θερμάνσεως φεύγει ο διθειάνθραξ, ο οποίος εις ψυκτήρας υγροποιείται και συλλέγεται δια να χρησιμοποιηθή και πάλιν.
Εις ερώτησίν μας διατί δεν γίνεται χρήσις βενζίνης δια την εκχύλισιν, ο Λιναρδάκης μας είπεν ότι αυτό είναι μυστικόν του εργοστασίου. Δεν επιμένομεν.
Σαπωνοποιείον
Μετά τούτο αφού ελύθησαν όλαι μας αι απορίαι, διευθύνθημεν εις το δεύτερον τμήμα του εργοστασίου, το σαπωνοποιείον. Δύο τεράστιοι λέβητες σαπωνοποιήσεως πέφτουν εις τα μάτια μας και μας κρατούν αρκετή ώρα σε δικαιολογημένη έκπληξη για τον επιβλητικόν όγκον των. Είναι χωρητικότητος πλέον των 20 τόννων ο κάθε ένας. Παραπλεύρως είναι κεκομμένες οι δεξαμενές για την αλυσίβα. Εδώ μας εξήγησεν ο Λιναρδάκης πώς γίνεται η σαπωνοποίησις, μετά την προσθήκην της αλυσίβας, ήτοι: Η διάσπασις των πυρηνελαίων εις γλυκερίνην και εις τα αντίστοιχα άλατα, δηλαδή σάπωνας με την βοήθειαν της θερμότητος δι’ υπερθέρμων υδρατμών.
Μετά την τελείαν σαπωνοποίησιν ο σάπων χύνεται από τον λέβητα εις δεξαμενάς δια να πήξη. Κατόπιν κόβεται σε πλάκες μεγάλες οι οποίες οδηγούνται πάντοτε με μηχανήματα σε τελάρα με τεντωμένα σύρματα όρθια και οριζόντια και κόπτονται σε τεμάχια αναλόγως του μεγέθους που θέλουμε. Τα κομμάτια τώρα τοποθετούνται σε μηχανήματα όπου ξηραίνονται, λουστράρονται και περνούν από την στάμπα του εργοστασίου και κατόπιν είναι έτοιμα προς συσκευασίαν για την κατανάλωσιν.
Ένα πράγμα που μας κάμη ιδιαίτερη εντύπωσιν είναι το ότι εις τους σάπωνας του εργοστασίου Λιναρδάκη δεν γίνεται ουδεμία νοθεία, παρ’ όλον ότι από το κράτος επιτρέπονται οι νοθείες με υδρύαλο, ταλκ κ.λπ., μέχρις ωρισμένου ποσοστού. Τούτο εκτός της κατηγορηματικής δηλώσεως του Λιναρδάκη ότι «εις τα σαπούνια της μάρκας Λιναρδάκη ουδεμίαν θα βρήτε νοθείαν», διεπιστώθη και από χημικήν ανάλυσιν του Γενικού Χημείου του Κράτους και από εξέτασιν ημών των ιδίων εις το εργαστήριόν μας.
Συγχαίρομεν από καρδίας τον φιλοξενούντα μας Διευθυντήν του εργοστασίου δια την ειλικρίνειαν και γιατί το τόσον επιβλητικόν εργοστάσιόν του και ονομαστόν εις το είδος του και έξω από τα σύνορα της Ελλάδας, τιμά ιδιαιτέρως την Καλαμάτα μας.
Η παραγωγή του εργοστασίου εις πυρηνέλαιον είναι τόσον μεγάλη, ώστε εκτός της τροφοδοτήσεως του σαπωνοποιείου και πλείστων σαπωνοποιείων του εσωτερικού, γίνεται σημαντική εξαγωγή εις Αίγυπτον, Τουρκίαν και Ην. Πολιτείας της Αμερικής.
Ψυγεία
Το τρίτον τμήμα του εργοστασίου, τα ψυγεία, είναι μία επέκτασις και τελευταία εγκατάστασις του Λιναρδάκη. Και πολύ δικαίως, διότι η χειρονομία του αυτή προσέφερε και προσφέρει υψίστην υπηρεσίαν εις το εμπόριον των Καλαμών εφ’ όσον μπορούν να αποθηκευθούν και να διατηρηθούν τρόφιμα, τυρί, βακαλάος, ψάρια κ.λπ. όσον διάστημα και αν χρειαστεί.
Τοίχοι, οροφαί και πόρτες των ψυγείων είναι επενδεδυμένες άμεσα με ένα στρώμα φελλού, ως κακού αγωγού της θερμότητος, πάχους έως 20 πόντους. Εκεί μέσα διατηρείται μια μόνιμος χαμηλή θερμοκρασία 2 βαθμών υπέρ το μηδέν. Εις την θερμοκρασίαν αυτήν καμία ζύμωσις δεν είναι δυνατόν να γίνη εις τα τρόφιμα, καμμία αποσύνθεσις εφ’ όσον κανένας μικροοργανισμός δεν μπορεί να δράση σε τόσο μεγάλο ψύχος.
Η χαμηλή άνω θερμοκρασία προκαλείται από σωλήνας που διακλαδίζονται στην αίθουσα του ψυγείου και που μέσα τους κυκλοφορεί υγρά αμμωνία θερμοκρασίας -4ο.
Για το ενδιαφέρον και τον τόσον κόπον που υπεβάλαμεν τον Λιναρδάκην οφείλομεν να τον ευχαριστήσωμεν θερμώς.
Αι εντυπώσεις μας αι άρισται που συναπεκομίσαμε φεύγοντας θα μένουν ζωηραί στη μνήμην μας.
Ιουλία Αναστασίου
Τελειόφοιτος της Εμπορικής Σχολής
