Με τροπολογία που ψηφίστηκε προχθές στη Βουλή η κυβέρνηση επιχειρεί να βάλει τάξη σε μια χαώδη κατάσταση που ισχύει σήμερα με τις ιδιοκτησίες των Δήμων, επηρεάζοντας όμως άμεσα και χιλιάδες ιδιώτες.
Αυτό που ισχύει σήμερα είναι πως οι Δήμοι σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό δε δήλωσαν κατά τη διάρκεια των πρώτων εγγραφών στο κτηματολόγιο τις εκτάσεις που τους ανήκαν, με αποτέλεσμα να χαρακτηριστούν τελικά «άγνωστου ιδιοκτήτη» και να περάσουν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου.
Αυτή η παράλειψη οδήγησε σε πολλαπλά προβλήματα. Πρώτον, δεν μπορεί να γίνει εκμετάλλευση εκτάσεων πριν από τη διόρθωση των σχετικών κτηματολογικών ανακριβειών. Δεύτερον, χάνονται σημαντικοί κοινοτικοί πόροι και, τρίτον, από την εμπλοκή ζημιώνονται και ιδιώτες – πολίτες καθώς πολλές τέτοιες εκτάσεις τους ανήκαν σε πρότερο χρόνο και περιμένουν αποζημιώσεις από το Δήμο, κάτι που σε αυτή τη φάση δεν μπορεί να γίνει.
Χαρακτηριστικό της αβελτηρίας των ΟΤΑ είναι πως όχι μόνο δεν είχαν υποβάλει δηλώσεις, αλλά ουδέποτε έλεγξαν την καταγραφή των ακινήτων τους στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές, με αποτέλεσμα όσες από αυτές ήταν «άγνωστου ιδιοκτήτη» να οριστικοποιηθούν υπέρ του ελληνικού Δημοσίου.
Σε επόμενο χρόνο, οι ΟΤΑ δε χρησιμοποίησαν ούτε το δικαίωμά τους να ασκήσουν αγωγή εναντίον του ελληνικού Δημοσίου με αίτημα είτε την καταβολή ποσού ανάλογου εκείνου της αξίας του ακινήτου είτε την επαναμεταβίβαση της κυριότητας, χάνοντας μία ακόμα ευκαιρία και δημιουργώντας χάος εις βάρος των Δήμων τους και των πολιτών.
Στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή προβλέπεται ειδική ρύθμιση, με πρωτοβουλία που πήρε ο αρμόδιος υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιώργος Στύλιος, για την αποκατάσταση των πλημμελειών των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών που αφορούν στα κοινόχρηστα και κοινωφελή ακίνητα των ΟΤΑ.
Ειδικότερα: Έχοντας εντοπίσει και επεξεργαστεί το πρόβλημα, με τη συνεργασία των υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών, με την προς ψήφιση διάταξη προβλέπεται ότι κοινόχρηστα και κοινωφελή ακίνητα σύμφωνα με το εγκεκριμένο γενικό πολεοδομικό σχέδιο, τα οποία καταχωρίστηκαν στις κτηματολογικές εγγραφές ως «άγνωστου ιδιοκτήτη», μετά την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών περιέρχονται αυτοδικαίως κατά κυριότητα στον αντίστοιχο ΟΤΑ που εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης στο σχέδιο.
Μάλιστα, τα αρμόδια κτηματολογικά γραφεία θα μεριμνούν για τη σχετική εγγραφή στα κτηματολογικά βιβλία μετά την προσκόμιση από τον οικείο ΟΤΑ των σχετικών εγγράφων.
Νέα διαδικασία
Προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα νωρίτερα, πριν από την οριστικοποίηση των σχετικών ανακριβών εγγραφών, με την ίδια διάταξη εισάγεται νέα διαδικασία διόρθωσης των σχετικών σφαλμάτων. Σύμφωνα με αυτή, εγγραφές άγνωστου ιδιοκτήτη που αφορούν σε κοινόχρηστα και κοινωφελή ακίνητα που σύμφωνα με το ΓΠΑ ανήκουν σε ΟΤΑ ά ή β΄ βαθμού, μπορούν να διορθώνονται εξωδικαστικά με την παροχή ρητής συναίνεσης της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας.
Στην τελευταία περίπτωση, άλλες υπηρεσίες του ελληνικού Δημοσίου διατηρούν το δικαίωμα να αμφισβητήσουν εντός της προθεσμίας διόρθωσης την κυριότητα των σχετικών ακινήτων, εάν συντρέχουν και οι λοιπές προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις. Με τον τρόπο αυτό η κυβέρνηση ικανοποίησε ένα αίτημα της ΚΕΔΕ που είχε τεθεί από το 2018 και ουδέποτε λύθηκε.
Η «απελευθέρωση» των συγκεκριμένων χώρων αναμένεται να λύσει τα χέρια σε πολλούς δημάρχους να προχωρήσουν σε αναδιαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων, απορροφώντας κοινοτικά κονδύλια που έμεναν στο συρτάρι και συμβάλλοντας στην αναπτυξιακό πλάνο της επόμενης μέρας.
