Το προηγούμενο διάστημα γράφαμε για τον τρόπο με τον οποίο εκτελούνται τα έργα στη Δημοτική Κεντρική Αγορά Καλαμάτας. Ασκήσαμε την κριτική μας, αλλά θελήσαμε, τραβώντας την… πρώτη κουρτίνα, να δούμε τι έχει σχεδιαστεί να υλοποιηθεί.
Με ξεναγό τον πρόεδρο της εταιρείας, Γιάννη Αδαμόπουλο και οδηγό την τεχνική έκθεση και τη φιλοσοφία του έργου, διαπιστώσαμε ότι όσα σχεδιάζονται και υλοποιούνται αποτελούν τομή στην ιστορία του κτηρίου. Και όπως φαίνεται, το αποτέλεσμα θα είναι άκρως αισθητικό.
Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, το κτήριο της Δημοτικής Αγοράς αποτελεί εμπορικό και κοινωνικό κέντρο για την πόλη της Καλαμάτας. Η πρόταση έχει ως στόχο τη λειτουργία της αγοράς ως ισχυρού συνόλου στον αστικό ιστό. Ένα δημόσιο πόλο συλλογικών, εμπορικών χρήσεων και κοινωνικής ζωής, με προοπτικές λειτουργίας σε υπερτοπικό επίπεδο, καθώς βρίσκεται στο κέντρο μιας πόλης με μεγάλο αριθμό επισκεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Η σχεδιαστική πρόταση αποβλέπει στη διατήρηση της τυπολογίας και του χαρακτήρα του κτηρίου εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του, έτσι οι νέες κατασκευές είναι διακριτές κατασκευαστικά από την υπάρχουσα δομή και εύκολα αποσπάσιμες.
Το θεωρητικό πλαίσιο που χρησιμοποιήθηκε ως αφετηρία του σχεδιασμού υποδείκνυε πως θα πρέπει η κίνηση των επισκεπτών της αγοράς να κατευθυνθεί στον κεντρικό άξονα του συγκροτήματος, διατηρώντας μια γραμμική πορεία.
Μεγαλύτερη πρόκληση αποτέλεσε η αντιμετώπιση του σχεδιασμού ως συνολική, δηλαδή πολλαπλώς εντοπισμένη, ώστε να επιλύσει διαφορετικής κλίμακας ζητήματα. Μελετήθηκαν οι σημερινές ανάγκες του συνόλου των εμπόρων αλλά και των επισκεπτών και οι τρόποι κάλυψης των αναγκών αυτών, ώστε να αποτελεί η Δημοτική Αγορά έναν από τους δυναμικότερους άξονες διακίνησης αγαθών στην πόλη μας.
Η μελέτη του ανασχεδιασμού έφερε ερωτήσεις σχετικά με την υπάρχουσα οργάνωση της κυκλοφορίας και επικοινωνίας των τομέων της αγοράς. Βασική χειρονομία της καινούργιας πρότασης αποτελεί η δημιουργία ενός άξονα κυκλοφορίας στο κέντρο του κτηριακού συνόλου, όπου αυτό είναι δυνατό. Αυτή η δομή οργάνωσης σε συνδυασμό με τη διαμπερή κίνηση που εξασφαλίζεται από τον αρχικό σχεδιασμό του κτηρίου, θα οδηγήσει στην ανάδειξη και συμμετοχή των αίθριων χώρων των διαφόρων ενοτήτων.
Ταυτόχρονα θα πετύχει να αποσυμφορήσει την αυξημένη και με προβλήματα υπάρχουσα κυκλοφορία στην ανατολική πλευρά (οδός Σπάρτης). Ο σχεδιασμός εσωστρεφούς διαρρύθμισης και επανάχρησης των εσωτερικών αιθρίων θα γίνει στις ενότητες 1,2,3 από νότο προς βορρά. Στα σημεία ένωσης θα δημιουργηθούν στοές και θα κατασκευαστούν ράμπες κυκλοφορίας που θα ενώνουν τα διαφορετικά υψομετρικά επίπεδα.
Με αυτές τις ενέργειες ο επισκέπτης θα μπορεί αναπόφευκτα να πραγματοποιεί μια ανάγνωση των χώρων και να αντιληφθεί τις διακριτά διαφορετικές εμπορικές δραστηριότητες των νέων ενοτήτων που θα δημιουργηθούν.
Η διάταξη της κεντρικής διαδρομής επιλέχθηκε και με γνώμονα τη συνεχή παρουσία ανθρώπων, ώστε να αποφεύγεται η «ερήμωση» κάποιων σημείων του κτηρίου. Έτσι καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, με την ένταση του εμπορικού χαρακτήρα, ο χώρος της Δημοτικής Αγοράς θα είναι ανοιχτός και με διαρκή κίνηση προς όλες τις κατευθύνσεις.
Αντίθετα, όταν τα καταστήματα λιανικής πώλησης δε λειτουργούν, οι στοές θα κλείνουν με ρολά, ώστε να μην αποτελούν ένα είδος σκοτεινού διαδρόμου. Δεδομένη πρέπει να θεωρηθεί και η δημιουργία νέων καταστημάτων κατά μήκος της νέας αυτής διαδρομής. Η εύκολη πρόσβαση πρέπει να αποτελεί θεμελιώδες χαρακτηριστικό του δομημένου περιβάλλοντος και να εξασφαλίζεται η ίδια εξυπηρέτηση για όλους, χωρίς διαφοροποιήσεις.
Στο κτήριο της αγοράς υπάρχουν ήδη εγκαταστάσεις που προορίζονται για τη χρήση από «εμποδιζόμενα άτομα», ενώ και η υιοθέτηση επιπλέον μέτρων στοχεύει στην ακόμα καλύτερη εξυπηρέτηση των χρηστών.
Οι χώροι υγιεινής με τον απαραίτητο σχεδιασμό βρίσκονται στον τομέα που αποτελεί το κέντρο της Δημοτικής Αγοράς. Στον ίδιο τομέα, επί της οδού Σπάρτης, θα εξασφαλιστεί επαρκής αριθμός θέσεων στάθμευσης αναπηρικών αυτοκινήτων. Οι χώροι στάθμευσης θα βρίσκονται πλησίον του αναβατορίου που θα τοποθετηθεί για να εξασφαλίζει την πρόσβαση στο κτήριο της αγοράς που βρίσκεται σε υψομετρική διαφορά από το πεζοδρόμιο.
Οι υπάρχουσες ράμπες δεν εξασφαλίζουν την απαραίτητη κλίση, ενώ για την αποτροπή της εισόδου δίτροχων στο κτήριο θα τοποθετηθούν χειροκίνητες μπάρες. Οι αποστάσεις που θα τοποθετηθούν, φυσικά, δε θα επηρεάζουν την ελεύθερη κυκλοφορία των επισκεπτών και τις ημέρες της λαϊκής αγοράς θα αφαιρούνται. Ακόμα, η προσέλευση των πωλητών (παραγωγών – επαγγελματιών) στους χώρους της αγοράς προκειμένου να μεταφέρουν πάγκους και εμπορεύματα, θα επιτρέπεται για συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα.
Το τελικό ζητούμενο είναι το κτήριο της Δημοτικής Αγοράς να εξασφαλίζει την πρόσβαση σε όλους και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των χρηστών.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
