Θα εμπιστευόσασταν δύο (πολύ) νεαρά παιδιά-μαστόρους για το αμάξι ή τη μοτοσικλέτα σας; Στο ηλεκτρολογείο αυτοκινήτων Μπιζίμη, στην οδό Αθηνών, δίπλα από το εργοστάσιο Καρέλια, δύο αδέλφια, μόλις 24 και 22 ετών, έχουν αναλάβει εξ ολοκλήρου το συνεργείο από τον περασμένο Οκτώβριο, μετά τη συνταξιοδότηση του πατέρα τους, ο οποίος το λειτουργούσε στο ίδιο σημείο από το 1983.
Η παρουσία εκεί του Σταύρου και του Βαγγέλη αποτελεί μια πολύ ευχάριστη έκπληξη. Σε κερδίζουν από την πρώτη στιγμή με την ευγένειά τους, με τη σιγουριά για τη δουλειά τους και πολύ γρήγορα αντιλαμβάνεσαι ότι, όντως, κατέχουν το αντικείμενό τους, ενώ δεν μπορείς να μη θαυμάσεις την ωριμότητα και την καθαρή σκέψη τους- στοιχεία που αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για τους συνομηλίκους τους και σίγουρα κάνουν τους γονείς τους, Γιώργο και Νίκη, να νιώθουν υπερήφανοι.
Το ηλεκτρολογείο είναι κάτι σαν φυσικός χώρος για τα αδέλφια Μπιζίμη, αφού εκεί μεγάλωσαν, ενώ με τη μεγάλη αγάπη τους για αυτή τη δουλειά, όχι μόνο συνεχίζουν την επιχείρηση του πατέρα τους, αλλά την εξελίσσουν, προσθέτοντας από το ξεκίνημα τη δική τους σφραγίδα. Ο Σταύρος και ο Βαγγέλης συνδυάζουν σπουδές και πρακτική εμπειρία, ανακαινίζουν και εκσυγχρονίζουν το συνεργείο, επιμορφώνονται τακτικά με σεμινάρια και νέες γνώσεις, επιδεικνύοντας υποδειγματική αφοσίωση στη δουλειά τους. Εκτός από τις συνηθισμένες ηλεκτρολογικές εργασίες, τα αδέλφια Μπιζίμη έχουν εξειδικευτεί, μεταξύ άλλων, σε οθόνες αυτοκινήτου android, κάμερες οπισθοπορείας, αισθητήρες παρκαρίσματος και aircodition, κλασικά και νέας τεχνολογίας.
Σταύρος: «Είναι πολύ σημαντικό να πηγαίνουν τα νέα παιδιά στα τεχνικά επαγγέλματα, αλλά λίγα το επιλέγουν»
Αν και μόλις 24 ετών και κάτι, ο Σταύρος Μπιζίμης έχει συμπληρώσει ήδη δέκα χρόνια πλήρους απασχόλησης στο οικογενειακό συνεργείο -τα τέσσερα από αυτά παράλληλα με τις σπουδές του ως μηχανικός αυτοκινήτων στο νυχτερινό ΕΠΑΛ, απ’ όπου ο ίδιος και ο αδελφός του αποφοίτησαν, ενώ στη συνέχεια εξασφάλισαν και την απαιτούμενη άδεια ασκήσεως επαγγέλματος.
Πριν από λίγες μέρες, ανάμεσα σε «λυμένα» αμάξια, που απορείς πώς θα καταφέρουν να τα ξανασυναρμολογήσουν και εν μέσω επισκευών για κλιματιστικά, χαλασμένα παράθυρα, μίζες, αμάξια που δεν παίρνουν μπρος ή σβήνουν ξαφνικά, είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τα παιδιά, με μια εκτενέστερη συνέντευξη από το μεγαλύτερο αδελφό.
-Σταύρο, σας εμπιστεύεται ο κόσμος;
Ναι, μας εμπιστεύονται, ειδικά εμένα που με έχουν δει από πιο μικρό εδώ πέρα. Έχουμε ακουστεί κιόλας γενικά στην Καλαμάτα λόγω της καλής δουλειάς, της σωστής εξυπηρέτησης και συμπεριφοράς. Και πριν αναλάβουμε πλήρως το συνεργείο, τα τελευταία τρία χρόνια τρεις φορές την εβδομάδα, όταν ο πατέρας μου έφευγε πιο νωρίς, κράταγα μόνος μου ή με τον Βαγγέλη για κάποιες ώρες το μαγαζί.

-Πώς ξεκίνησες στο συνεργείο;
Μου άρεσε πάρα πολύ από μικρός αυτή η δουλειά, με έφερνε ο πατέρας μου από το Δημοτικό να κοιτάω, να πιάνω τα εργαλεία, να τα βάζω στη θέση τους, να επεξεργάζομαι τα εξαρτήματα και τέτοια. Ήθελε κάποιος γιος του να μάθει τη δουλειά, δεν ήθελε να το αφήσει. Μου έδινε 20 ευρώ για να έχω ένα κίνητρο και εγώ τα χαλούσα όλα στο λούνα παρκ. Μάλιστα, θυμάμαι ότι ξεκίνησα έχοντας στο μυαλό να φτιάξω ένα αμάξι σαν αγωνιστικό από την αρχή δικό μου, μόνος μου, επηρεασμένος από ταινίες με αυτοκίνητα, αγώνες ντριφτ και τέτοια.
-Με τον αδελφό σου πώς τα πάτε;
Είμαστε πολύ αγαπημένοι, συνεργαζόμαστε πάρα πολύ καλά, αν και είναι λογικό να έχουμε και διαφωνίες, αλλά τα βρίσκουμε. Στην ουσία ο ένας συμπληρώνει τον άλλον. Εγώ είμαι περισσότερο στο θέμα της δουλειάς και ο Βαγγέλης αναλαμβάνει συνήθως την επικοινωνία.
-Έμαθες περισσότερα στο επαγγελματικό Λύκειο ή στο συνεργείο;
Δυστυχώς, στη σχολή δεν μπορούσαν να μας μάθουν πολλά πράγματα, ειδικά πάνω στο ηλεκτρολογικό κομμάτι, μάλλον τίποτα. Στην ουσία πήγα μόνο για το πτυχίο. Δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική μάθηση αν δε φέρουν πιο πολλά πράγματα και εξοπλισμό, για να γίνει η τεχνική εκπαίδευση. Τώρα είναι περισσότερο θεωρητικά τα μαθήματα, όμως αυτή η δουλειά θέλει πρακτική εκπαίδευση. Όσο και να μαθαίνεις θεωρία, το χέρι σου μέσα στη μηχανή δεν μπορείς να το βάλεις θεωρητικά, χρειάζεται κυρίως επαφή με το εμπειρικό κομμάτι.
-Μπορεί ένας μάστορας να τα μάθει… όλα;
Σε αυτή τη δουλειά ποτέ δεν είσαι μάστορας, κάθε μέρα έχεις κάτι καινούργιο. Θεός δεν είσαι, μπορεί να έχει κολλήσει και το κεφάλι από κάποια άλλη δύσκολη δουλειά που έχεις μέσα στην ημέρα, οπότε υπάρχει περίπτωση και να μην βρεις τη βλάβη.
-Οι δύσκολες επισκευές είναι για σένα πρόκληση;
Πεισμώνω πάρα πολύ μέχρι να βγάλω άκρη και τυχαίνουν πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα αμάξι, το οποίο είχαν δοκιμάσει πολλοί να φτιάξουν κι εγώ έφαγα κάνα δυο βδομάδες ψάχνοντας. Είχα πεισμώσει πάρα πολύ και δεν ήθελα να φύγει το αυτοκίνητο, παρότι μου έλεγαν οι περισσότεροι να το διώξω. Παιδεύτηκα πάρα πολύ και, τελικά, βρήκα ότι είχε τέσσερα διαφορετικά προβλήματα. Δεν είμαι άνθρωπος ο οποίος μπορεί να βαρέσει στις τιμές, αλλά το ψάξιμο αυτό δεν πληρώνεται – το να βάζεις το κεφάλι σου κάτω όλη μέρα, να γυρνάς σπίτι σου και να συνεχίζεις να το σκέφτεσαι, μπορεί να το δεις και στον ύπνο σου-, αλλά ήταν μια μεγάλη ικανοποίηση ότι το έφτιαξα, χωρίς να το περιμένει ούτε ο ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου.
-Η συμπεριφορά του κόσμου πώς είναι;
Υπάρχουν κάποιες λίγες περιπτώσεις με πελάτες που είναι λίγο περίεργοι και επιθετικοί στη συμπεριφορά. Εμείς μιλάμε πάντα ήρεμα, είμαστε πολύ ευγενικοί, αλλά παρά την καλοσύνη μας, υπάρχουν και άνθρωποι που δε σέβονται τίποτα. Δεν ξέρω αν αυτό έχει να κάνει με το ότι μας βλέπουν μικρούς σε ηλικία.
-Υπάρχει κάτι που σου λείπει ή «ζηλεύεις» από τους συνομηλίκους σου;
Τα παιδιά της ηλικίας μου, όταν πηγαίναμε σχολείο, μπορεί να έκαναν κοπάνες ή να πήγαιναν για καφέδες και βόλτες, αλλά αφού δε ζήλευα τότε, δε ζηλεύω ούτε τώρα. Εγώ ξεκίνησα εδώ από μικρός, 15 χρόνων. Είχα κανονικά ωράρια 8.00 το πρωί με 4.00 ή 5.00 το απόγευμα στο μαγαζί και 6.00-10.00 το βράδυ στο σχολείο. Βέβαια, δεν είχα χρόνο καθόλου για 4 χρόνια, μόνο τα Σαββατοκύριακα και στις σχολικές διακοπές, οπότε έκανα τότε όσα ήθελα και δεν προλάβαινα τις καθημερινές.
Δεν αισθάνομαι ότι μου λείπει κάτι. Στόχος μου είναι να φτιάξω το μαγαζί μου και να συνεχίσω έτσι όπως μου αρέσει. Μου αρέσει πολύ αυτή η δουλειά, οπότε είναι ο τρόπος ζωής μου. Μπορεί να δουλέψω μέχρι το βράδυ, γιατί αυτό είναι που μου αρέσει να κάνω. Το μόνο που, όταν βρίσκω κάποιες αργίες 3-4 μέρες, κοιτάω να πάω μια βόλτα έξω από την Καλαμάτα για να ηρεμήσει το κεφάλι μου, αυτό είναι που χρειάζομαι κάπου κάπου.
-Δεν προτιμούν, όμως, τα νέα παιδιά δουλειές σαν τη δική σας…
Τα αποφεύγουν τα τεχνικά επαγγέλματα, γιατί εκτός από σωματική κούραση, έχεις και ψυχολογική κούραση, και ειδικά όταν τυχαίνει να έχεις να αντιμετωπίσεις περίεργους ανθρώπους. Όταν έχεις απαιτητικές ζημιές και βλάβες και έχεις κάποιον με πιεστική συμπεριφορά πάνω από το κεφάλι σου, σε τελειώνει αυτό.
Δεν μπορείς να ξεκινήσεις στα 20 σου μια τέτοια τεχνική δουλειά, πρέπει να το κάνεις νωρίτερα. Γιατί στα 16 σου δεν έχεις πολλές ανάγκες και 20 ευρώ μεροκάματο που μπορεί να σου δίνουν για να μάθεις, σου αρκούν. Είναι πολύ σημαντικό να πηγαίνουν τα νέα παιδιά στα τεχνικά επαγγέλματα, αλλά λίγα το επιλέγουν. Όλοι μάστορες ψάχνουν και δε βρίσκουν σε δουλειές όπως υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι εγκαταστάσεων, στα συνεργεία ή στην οικοδομή.
-Οι γονείς σας πώς σας βλέπουν;
Είναι πάρα πολύ ικανοποιημένοι, ειδικά όταν ακούνε και καλά λόγια, είναι πάρα πολύ χαρούμενοι. Μας δείχνουν εμπιστοσύνη και με τα καλά τους λόγια μας βοηθάνε.
-Δυσκολίες;
Μας δυσκολεύει το νέο μέτρο για το επάγγελμά μας που πρέπει να καταγράφουμε ηλεκτρονικά όλα τα εισερχόμενα και εξερχόμενα οχήματα -ακόμη και για να ρίξεις μια ματιά σε ένα αμάξι πρέπει να καταγράφεται. Χρειάζεσαι άλλο ένα άτομο για να το κάνεις αυτό, όμως είναι πρόβλημα για μας.
Από την άλλη, ο κόσμος δυσκολεύεται, υπάρχουν χαμηλοί μισθοί και όλα τα πράγματα έχουν ακριβύνει. Έτσι, μπορεί να καθυστερήσουν να φέρουν το αμάξι που χρειάζεται κάποια επισκευή, κάνουν παζάρια -όχι όλοι- και κάποιοι δεν πληρώνουν ποτέ. Σέβεσαι τη δυσκολία του άλλου, θες να βοηθήσεις, και δέχεσαι να καθυστερήσουν λίγο την πληρωμή. Δυστυχώς στους λίγους αυτούς μήνες 5-6 φορές δεν έχουν γυρίσει για να τακτοποιήσουν την οφειλή τους. Είναι λυπηρό και κλονίζεται η εμπιστοσύνη, οπότε ακόμη κι αν πράγματι κάποιος έχει ανάγκη και καλή πρόθεση, θα το σκεφτείς να ξανακάνεις αυτή τη διευκόλυνση.
-Υπάρχουν κάποιες βασικές συμβουλές που θα έδινες στον κόσμο για το αμάξι του;
Να τσεκάρουν κάθε δύο εβδομάδες νερό και λάδι -πλέον καίνε “από τη μάνα τους λάδι”. Να τηρούν τα τακτικά σέρβις, στα 10.000 χλμ. το αργότερο (λάδια και φίλτρο λαδιού οπωσδήποτε) και στα 20 χλμ. για λάδια, μπουζί, φίλτρα -αυτά είναι για μηχανικούς βέβαια.
Για τα ηλεκτρολογικά δεν μπορείς να πεις κάτι να προσέξουν εκ των προτέρων, σε αυτά απλώς συμβαίνουν οι βλάβες. Τα μόνα που μπορούν να σε προειδοποιήσουν είναι η μίζα και η μπαταρία. Μπορεί να παίρνει αργά μπροστά το αυτοκίνητο και τότε πρέπει να πας να το κοιτάξεις για να μη μείνεις στο δρόμο. Και το δυναμό, για το οποίο ανάβει η ένδειξη της μπαταρίας στο καντράν και πρέπει και γι’ αυτό να πας σε ένα ηλεκτρολογείο, γιατί κινδυνεύεις να σου σβήσει το αυτοκίνητο στη μέση του δρόμου.
Βαγγέλης: «Έχω την ικανοποίηση ότι κρατάω τη ζωή στα χέρια μου, ότι μπορώ να αντεπεξέλθω σε ό,τι μου βγει μπροστά»
Ο Βαγγέλης αναφέρεται στην ενδυνάμωση που τους έχει προσφέρει το γεγονός ότι μπήκαν πολύ νωρίς στη δουλειά και σίγουρα όσα έχει να πει από αυτή την προσωπική του εμπειρία δίνουν τροφή για σκέψη: «Από την παιδική μου ηλικία ήμουν εδώ και ασχολήθηκα, μεγάλωσα έτσι και είναι κάτι που τελικά διάλεξα. Δούλεψα 4 χρόνια και σαν μηχανικός σε άλλο συνεργεία, έμαθα λίγο και από τα δύο και τώρα καταστάλαξα σε αυτή τη δουλειά στο δικό μας ηλεκτρολογείο αυτοκινήτων, και είμαστε πολύ καλά μαζί με τον αδελφό μου. Ο Σταύρος είναι πιο πολλά χρόνια και είναι ένας ολοκληρωμένος μάστορας, αγαπάει πάρα πολύ αυτό που κάνει και του γεμίζει τη ζωή. Όταν έχουμε διαφορετική γνώμη πάνω σε κάτι, τα βάζουμε κάτω και κατασταλάζουμε για το τι είναι το σωστό να γίνει. Δουλεύουμε κάθε μέρα για την ανάπτυξη, για να γινόμαστε καλύτεροι, να εξελισσόμαστε στο μαγαζί μας με νέα εργαλεία και μηχανήματα, διαγνωστικά και με νέες γνώσεις.
Σε καμία περίπτωση δε ζηλεύω τον τρόπο ζωής άλλων νέων. Μπορεί να φαίνεται και είναι βρώμικη η δουλειά στο ηλεκτρολογείο, αλλά εμείς έχουμε μεγαλώσει έτσι, δε μας ενοχλεί η μουτζούρα. Αυτό που θα έλεγα στα νέα παιδιά είναι να προσπαθούν για το καλύτερο και να μη συμβιβάζονται. Το να έχεις μια δική σου δουλειά είναι το καλύτερο, ειδικά αν έχεις δουλέψει από μικρή ηλικία, μπορείς να το κάνεις. Εγώ δουλεύω από τα 14 μου, έχω κάνει και 2 δουλειές, με 15-17 ώρες την ημέρα. Όλο αυτό ανταμείβεται κάποια στιγμή. Έρχεται σε ένα στάδιο η ζωή σου και το μέλλον σου είναι μπροστά και το καθορίζεις εσύ.
Δε χρειάζεται τα νέα παιδιά να βλέπουν αρνητικά τις χειρωνακτικές δουλειές. Μπορούν να διαλέξουν κάτι που τους αρέσει περισσότερο ή κάτι πιο δημιουργικό, όπως έκανα εγώ όταν έπιασα δουλειά “από το μηδέν” σε μπάρα και είχα αποφασίσει ότι δε θέλω να κάνω ντελίβερι ή σέρβις, αλλά θέλω να είμαι στην παραγωγή. Μου άρεσε και έφτιαχνα κοκτέιλ ή καφέ.
Δε θα μπορούσα να δεχθώ στα 23 μου να μου δίνουν χρήματα οι γονείς μου, εμένα έχουν σταματήσει να μου δίνουν εδώ και 7 χρόνια. Ούτε θα μπορούσα να δουλεύω τρεις μήνες το χρόνο, όπως κάνουν στην εστίαση, και μετά να παίρνω ένα επίδομα ανεργίας ή να μου δίνουν δέκα ευρώ οι γονείς μου και να πορεύομαι έτσι. Έχω την ικανοποίηση ότι κρατάω τη ζωή μου στα χέρια μου, ότι μπορώ να αντεπεξέλθω σε ό,τι μου βγει μπροστά. Αν ένας υπάλληλος δέχεται να τον εκμεταλλεύονται, δε φταίνε πάντα οι εργοδότες. Δεν πρέπει να κάνεις τέτοιους συμβιβασμούς, ειδικά στην ηλικία μας, αν θέλεις να δουλέψεις, μπορείς να βρεις αμέσως δουλειά».
Της Χριστίνας Ελευθεράκη