Ευκαιρία το σχέδιο νόμου που βρίσκεται στα σκαριά να σώσει και τα διατηρητέα της Καλαμάτας


ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΕΤΟΙΜΑΖΕΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Σώζονται εγκαταλελειμμένα κτήρια

Προχθές, με αφορμή την επικίνδυνη κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα περισσότερα διατηρητέα κτήρια στην Καλαμάτα, υποστηρίζαμε την αναγκαιότητα συντονισμένης παρέμβασης προς το αρμόδιο υπουργείο. Κι αυτό δε θα έχει μόνο αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά θα βοηθήσει και στη μερική αναζωογόνηση της οικοδομής, ενός κλάδου που υποφέρει και στην Καλαμάτα τα τελευταία χρόνια.
Σε χθεσινό της δημοσίευμα η εφημερίδα το “Έθνος” υποστήριζε ότι κάτι αρχίζει να κινείται στο αρμόδιο υπουργείο, με αφορμή τα εγκαταλελειμμένα κτήρια στην Αθήνα. Θεωρούμε ότι μπορεί να γίνει αιτία, ώστε να βελτιωθεί η κατάσταση και στην Καλαμάτα.
Αναλυτικά το δημοσίευμα έχει ως εξής: «Την παροχή κινήτρων στους ιδιοκτήτες των εγκαταλελειμμένων κτηρίων της πρωτεύουσας προκειμένου να προχωρήσει η αποκατάστασή τους εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος, το οποίο έχει επανασυστήσει τη σχετική επιτροπή με στόχο να έχει καταλήξει σε ένα σχέδιο νόμου, ίσως και πριν από το καλοκαίρι.
Αν και οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα, η ηγεσία του υπουργείου προσανατολίζεται σε μια λύση στη φιλοσοφία της παλαιάς αντιπαροχής, ώστε να εξασφαλίζεται τόσο ο ιδιοκτήτης όσο και ο Δήμος για τις εργασίες που θα κριθούν απαραίτητες.
Παλαιότερες καταμετρήσεις ανέβαζαν τον αριθμό των κενών, εγκαταλελειμμένων ή αγνώστου ιδιοκτήτη κτηρίων της πρωτεύουσας σε περίπου 1.800. Ωστόσο, φαίνεται πως η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση ανεβάζει συνεχώς τον αριθμό τους, εντείνοντας το πρόβλημα, το οποίο δεν αποτελεί μόνο ζήτημα αισθητικής για την πόλη, αλλά και δημόσιας ασφάλειας και υγιεινής.

Συναίνεση
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που καθιστά σαφές ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνης, είναι ότι θα επιδιωχθεί η συναίνεση του ιδιοκτήτη τους και δε θα προωθηθούν λύσεις που είχαν συζητηθεί στο παρελθόν, όπως η παραχώρηση της χρήσης έως 50 χρόνια σε Δήμους ή επενδυτικούς οργανισμούς. Ωστόσο, αυτό φαίνεται να είναι αρκετά σύνθετο, κυρίως σε μεγάλα κτήρια του κέντρου της πόλης, με δεκάδες, ακόμα και… εκατοντάδες συνιδιοκτησίες.
“Το ζήτημα βρίσκεται ακόμα υπό διερεύνηση. Ωστόσο, βέβαιο είναι πως είμαστε εντελώς αντίθετοι με τη λογική της άτυπης ‘δήμευσης’ μιας ιδιοκτησίας, την οποία θεωρούμε αντισυνταγματική”, επισημαίνει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνης, συμπληρώνοντας ότι δεν μπορείς να παραχωρείς ένα ακίνητο για πενήντα χρόνια, όταν το διάστημα αυτό είναι όλη η αξία του.

Σώζονται εγκαταλελειμμένα κτίρια
Ο ίδιος προσθέτει ότι στόχος είναι να υπάρξει συναίνεση ιδιοκτήτη και Πολιτείας: “Αν ένα κτήριο πρέπει να αποκατασταθεί, να μπορεί να υπάρξει ένα συμβόλαιο μεταξύ Δήμου και ιδιοκτήτη, με το οποίο θα συμφωνούν ότι ο πρώτος θα μπορεί να προχωρήσει στην αναπαλαίωσή του και στη συνέχεια να το μισθώσει για λογαριασμό του λαμβάνοντας τα ενοίκια π.χ. για μια 15ετία ή εάν μισθωθεί για τριάντα χρόνια, τα ενοίκια να μοιράζονται μεταξύ Δήμου και ιδιοκτήτη. Εξετάζουμε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία στη λογική της αντιπαροχής, χωρίς ωστόσο να έχουμε καταλήξει ακόμα”.

Το πρώτο βήμα
Η σχετική επιτροπή έχει ήδη συνεδριάσει τρεις φορές και σύμφωνα με μέλη της, το πρώτο βήμα είναι να οριστεί επακριβώς ποια κτήρια θεωρούνται εγκαταλελειμμένα και να καταγραφούν επίσημα όσα εντάσσονται σ’ αυτήν την κατηγορία. Στη συνέχεια θα αποφασιστεί και ο τρόπος παρέμβασης, με την αρχή να γίνεται πιθανότατα από τα δημόσια κτήρια των οποίων το καθεστώς ιδιοκτησίας είναι πιο ξεκάθαρο.
Στην επιτροπή συμμετέχει και ο Σύλλογος Ιδιοκτητών Διατηρητέων Κτηρίων, ο οποίος και στο παρελθόν είχε θέσει αίτημα απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ. Αν και το αίτημα υφίσταται ακόμα, θεωρείται μάλλον απίθανο να γίνει αποδεκτό δεδομένης της δημοσιονομικής κατάστασης. Για την ερχόμενη εβδομάδα, πάντως, έχει προγραμματιστεί συνάντηση στη Γενική Γραμματεία ΕΣΠΑ, με στόχο να βρεθούν χρηματοδοτικά εργαλεία.
“Το υπό διαμόρφωση νομοσχέδιο βρίσκεται σε μια πιο σωστή κατεύθυνση, αφού με το προηγούμενο δινόταν η δυνατότητα να περιέλθει η χρήση των κτηρίων στο Δήμο, με συνοπτικές διαδικασίες για διάστημα 50, ετών αλλά τον ΕΝΦΙΑ θα τον πλήρωνε ο ιδιοκτήτης αφού θα είχε την κυριότητα”, λέει ο πρόεδρος του Συλλόγου, Νίκος Χαρκιολάκης».

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ Ν. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ

Πρόβλημα οι συνιδιοκτησίες

Την αναγκαιότητα ύπαρξης μιας συνολικής λύσης για το ζήτημα υπογραμμίζει ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών, Χωροταξίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Νίκος Τριανταφυλλόπουλος, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει μελέτη για εγκαταλελειμμένα κτήρια του κέντρου της Αθήνας, συντάσσοντας και το σχετικό σχέδιο νόμου που είχε παρουσιαστεί το Νοέμβριο του 2014.
«Σαφώς χρειάζεται θεσμική αντιμετώπιση αλλά και συνολική λύση. Διαφορετικά είναι δύσκολο να βρεθεί άκρη με τις συνιδιοκτησίες» τονίζει στο «Έθνος» και εξηγεί: «Το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι τα αυτοτελώς εγκαταλελειμμένα κτήρια αλλά εκείνα που χρησιμοποιούνται σε ποσοστά 10% ή 20% του συνόλου, κυρίως τα μεγάλα κτήρια για τα οποία υπάρχει λύση που μπορεί να τη στηρίξει και η αγορά, αφού ακόμα και σε αυτούς τους καιρούς υπάρχει ζήτηση για γραφεία στο κέντρο από μεγάλους οργανισμούς που δεν μπορεί να καλυφθεί».

Αυτοψίες
Το κόστος μιας αναπαλαίωσης υπολογίζεται σε περίπου 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο κατά μέσον όρο, χωρίς να συνυπολογίζονται παρεμβάσεις για τη στατικότητα του κτηρίου. «Οι ιδιοκτήτες είναι εγκλωβισμένοι. Οι περισσότεροι δεν μπορούν ούτε να τα αναπαλαιώσουν ούτε να τα αξιοποιήσουν κι αυτό επιταχύνει την πορεία ερήμωσης των κτηρίων και συνακόλουθα ολόκληρων γειτονιών. Στις περιπτώσεις συνιδιοκτησίας, η 100% συναίνεση είναι δύσκολη και υπάρχει κίνδυνος να μην προχωρήσει τίποτα. Σε περίπτωση που υπάρξει δικαστική διερεύνηση της άρνησης κάποιου για αναπαλαίωση ενός κτηρίου μπορεί να διαρκέσει 15 χρόνια», καταλήγει.

Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης