Με μια σειρά άρθρων μου στην εφημερίδα που με φιλοξενεί, θέλω από τη μια μεριά να επισημάνω και να προβληματίσω κάθε ενδιαφερόμενο Καλαματιανό για τον κίνδυνο υποβάθμισης της Καλαμάτας, που συνεπάγεται και τη δημιουργία δύσκολων συνθηκών διαβίωσης των πολιτών. Από την άλλη, να τον ενεργοποιήσω να γνωρίσει, να διεκδικήσει και να ασκήσει τα δικαιώματά του στην πόλη, ώστε να συμβάλλει στη βελτίωση του περιβάλλοντος της πόλης, αλλά και των συνθηκών διαβίωσής του.
Οι πολίτες της καθημερινά βιώνουν τα πολύπλευρα προβλήματα της πόλης και ιδιαίτερα τη συνεχή αλλοίωση (τσιμεντοποίηση κ.λπ.) του πολεοδομικού ιστού της, την προβληματική λειτουργία του κυκλοφοριακού συστήματος της πόλης, την αυξανόμενη ρύπανση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους, την απειλούμενη κατάρρευση του κοινωνικού ιστού και την έλλειψη κοινωνικής αλληλεγγύης, που συντελούν στην επιδείνωση της ποιότητας ζωής τους.
Στη δοκιμασία αυτή της Καλαμάτας, ως βιώσιμης πόλης, πρέπει να προστεθεί και ο μεγάλος κίνδυνος (οικιστική πίεση κ.λπ.) που δημιουργείται μετά την αποπεράτωση της εθνικής οδού Καλαμάτας –Τρίπολης- Σπάρτης. Η περάτωση του δρόμου αυτού θα την καταστήσει ιδιαίτερα προσβάσιμη και ελκυστική στους γειτονικούς νομούς, με συνέπεια τη συνεχή εξάπλωση του πολεοδομικού-αστικού ιστού, την αύξηση του πληθυσμού και τον κίνδυνο συρρίκνωσης των φυσικών και παραγωγικών πόρων της πόλης και της ευρύτερης περιοχής της. Η πόλη μας βρίσκεται σήμερα σε κρίσιμη καμπή. Συνεπώς, η πολεοδομική, κοινωνική και οικονομική κρίση που τη μαστίζει, έχει δυσμενείς επιπτώσεις στη βιωσιμότητά της, η οποία κινδυνεύει, και αν δεν κινητοποιηθούμε όλοι (Αρχές και πολίτες), είναι δύσκολη η αποτροπή του κινδύνου της περαιτέρω υποβάθμισης της Καλαμάτας. Η πόλη «εξελίσσεται» αργά αλλά σταθερά σε αστικό κέντρο με τα γνωστά προβλήματά του (συνωστισμός, κοινωνική αποξένωση, χειροτέρευση των όρων διαβίωσης, έλλειψη φυσικών πόρων, ελεύθερων χώρων κ.λπ.). Πολλά προβλήματα έχουν ζώσει την πόλη και τους πολίτες της: δύσκολη μετακίνηση, κυκλοφοριακή συμφόρηση, σκουπίδια κ.λπ.
Οι πολίτες, λοιπόν, της Καλαμάτας έχουν υποχρέωση να κινητοποιηθούν για την προστασία της. Από την άλλη μεριά, πρέπει να ασκήσουν τα δικαιώματα στην πόλη που αναγνωρίζονται σ’ αυτούς ή που τους παρέχει η Πολιτεία.
Η Καλαμάτα ανήκει σε όλους μας. Απευθύνομαι, λοιπόν, σε όλους τους πολίτες της πόλης που (πρέπει να) είναι ευαισθητοποιημένοι στα θέματα που απασχολούν την καλαματιανή κοινωνία, το περιβάλλον και τον πολιτισμό, προκειμένου να διαθέσουν λίγο χρόνο για να ασκήσουν το δικαίωμά τους στην πόλη και να ενεργοποιηθούν για την προστασία και το σταμάτημα της υποβάθμισής της.
Η κακοποίηση της πόλης και η διαμόρφωση περιβάλλοντος ακατάλληλου για μια αξιοπρεπή διαβίωση οφείλεται σε πολλούς λόγους. Ένας από τους βασικούς είναι και η κακή επιλογή από το πολιτικό σύστημα ορισμένων τοπικών αντιπροσώπων και ο τρόπος που αυτοί διοικούν και διαχειρίζονται την πόλη, αλλά και η μεγάλη απάθεια των πολιτών για τα κοινά.
Όλοι οι πολίτες, λοιπόν, αυτής της πόλης πρέπει να ενεργοποιηθούν, ώστε να δημιουργήσουν ένα κίνημα προστασίας της. Από την άποψη αυτή θα πρέπει να χαιρετισθεί η Ιδρυτική Διακήρυξη του Δικτύου Ενεργών Πολιτών Καλαμάτας. Να ενδιαφερθούν, δηλαδή, για την πόλη τους και τις απαιτήσεις της πόλης από αυτούς, ώστε να αναχαιτίσουν τη φθίνουσα πορείας της, αλλά και να γνωρίσουν, να διεκδικήσουν και να ασκήσουν τα δικαιώματά τους στην πόλη, προκειμένου αυτή να ξαναβρεί τον παλιό, καλό εαυτό της. Αυτό θα επιτρέψει να ονειρευόμαστε τη δημιουργία μιας Καλαμάτας που θα αγκαλιάζει τους πολίτες και θα αγκαλιάζεται από αυτούς.
Του Δημ. Γ. Χριστοφιλόπουλου
Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών
