Πάντα υπάρχει ελπίδα για όλες τις περιπτώσεις, τονίζει η Επιμελήτρια Ανηλίκων Αγγ. Ρουμελιώτου
Μειωμένες εμφανίζονται οι υποτροπές ανηλίκων που παρουσιάζουν παραβατική συμπεριφορά, σύμφωνα με τα στοιχεία που διατηρεί η υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων Μεσσηνίας. Όπως σημειώνει και η Επιμελήτρια Ανηλίκων Αγγελική Ρουμελιώτου, σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον γι’ αυτά τα παιδιά, κάτι που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε.
Ωστόσο, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια τάση των ανηλίκων που εξακολουθεί να είναι ανησυχητική και αυτή είναι η παράνομη οδήγηση. Τονίζει δε, πως επιβάλλεται πλέον να βρούμε λύσεις.
«Υπάρχουν σημάδια από πριν»
Όπως εξήγησε στην αρχή της κουβέντας, μια από τις διαπιστώσεις είναι ότι η παραβατικότητα δεν είναι ένα εμπόδιο που ξαφνικά, ένα πρωί, σκόνταψε πάνω της το παιδί, χωρίς να υπάρχουν προγνωστικοί παράγοντες και συμπλήρωσε:
«Γι΄ αυτό και σαν υπηρεσία δίνουμε πλέον τεράστια έμφαση στην πρόληψη και στα πρώτα ευρήματα υψηλού κινδύνου, πολύ πριν εμφανιστούν παραβατικές συμπεριφορές. Συνυπάρχουν πολλά στοιχεία κατά το μεγάλωμα του παιδιού, και, καθώς φτάνουμε στην εφηβεία, στην οποία ένας ανήλικος βιώνει τις μεγαλύτερες εσωτερικές του εντάσεις, μπορεί να εκδηλωθεί μια συμπεριφορά με στοιχεία παραβατικότητας. Σ’ αυτό παίζουν ρόλο ενδοοικογενειακοί, αλλά και εξωτερικοί παράγοντες. Ωστόσο, δεν αποτελεί πλέον άγνωστο τοπίο η βαθύτερη αιτιολογία αυτής της συμπεριφοράς. Γνωρίζουμε, πια, ότι είναι πολυπαραγοντική και σχετίζεται με πολλά πράγματα. Φανταστείτε ότι μοιάζει με ιστό αράχνης με χιλιάδες πράγματα που συνυπάρχουν και αλληλοεπηρεάζονται και στο κέντρο της είναι το παιδί. Άρα, το να ασχολούμαστε μόνο με την παραβατική πράξη χωρίς να βλέπουμε τα σύνολο, δεν έχει νόημα. Γι΄ αυτό και ο ίδιος ο Νόμος μιλά για την προσωπικότητα, τις συνθήκες διαβίωσης του ανηλίκου και την ανάγκη διαπαιδαγώγησης».
Μείωση υποτροπών
Από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η κα Ρουμελιώτου, διαπιστώνεται ότι οι υποτροπές έχουν μειωθεί σημαντικά.
«Εκεί που η τάση εξακολουθεί να είναι ανησυχητική, είναι στην παράνομη οδήγηση που αποτελεί και το κρίσιμο σημείο για όλους μας και που επιβάλλει να βρούμε λύσεις. Η οικογένεια, το σχολείο, οι θεσμοί, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, το διαδίκτυο, οι φορείς, πρέπει να βρούμε τρόπους να το αντιμετωπίσουμε γιατί χάνονται παιδιά καθημερινά στους δρόμους οδηγώντας χωρίς δίπλωμα, χωρίς κράνος, με αναβάτες μικρά παιδιά, με επικίνδυνη οδηγική συμπεριφορά. Πολλές φορές οι γονείς μας λένε ότι «δεν ακούει». Δεν έχουμε δικαίωμα να λέμε ότι «δεν ακούει». Ο ρόλος όλων μας είναι να βρούμε τρόπο να μας ακούσει. Και αυτό πρέπει να το κάνουμε από τότε που είναι πολύ μικρά, ώστε να έχουμε την δυνατότητα να μας ακούνε και καθώς μεγαλώνουν. Το ίδιο συμβαίνει και με όλα τα θέματα που χρειάζονται όρια, όπως οι ώρες χρήσης του διαδικτύου που φαίνεται ότι είναι πλέον ένα φλέγον θέμα στις οικογένειες».
Πάντα υπάρχει ελπίδα
Κι όταν έχεις να αντιμετωπίσεις μια ακραία κατάσταση μ’ έναν ανήλικο, το πρώτο ερώτημα που σου δημιουργείται είναι αν μπορεί να γίνει κάτι, αν υπάρχει ελπίδα.
Η κα Ρουμελιώτου απάντησε κατηγορηματικά ότι πάντα υπάρχει ελπίδα: «Τα παιδιά έχουν απίστευτες κεραίες και αν διαπιστώσουν ότι αυτό που προσπαθείς να κάνεις είναι να τα υποστηρίξεις με σεβασμό, τότε συνήθως ανταποκρίνονται. Όταν δεν ανταποκρίνονται υπάρχουν άλλοι λόγοι βαθύτεροι. Και γι΄ αυτό χρειάζεται παρέμβαση επαγγελματιών και πολύπλευρη στήριξη της οικογένειας.
Οι άνθρωποι που δουλεύουμε με τα παιδιά δεν μπορούμε να τα ξεχάσουμε ποτέ. Θυμόμαστε μια-μια τις ιστορίες όλων, όσα χρόνια και να περάσουν. Τι μας είπαν, πως αντέδρασαν, τι τα άλλαξε, τι δεν τα άλλαξε, πότε κλάψανε, πότε γέλασαν, τι μας έγραψαν σε ένα μικρό χαρτάκι και δήθεν το ξέχασαν στο γραφείο μας. Ξέρουμε, πια, ότι η δουλειά μαζί τους είναι σαν ένας διάλογος. Αυτά που κάνουν είναι η φωνή τους, τα λόγια τους. Κάνουν κάτι για να πουν κάτι. Αν το ακούσουμε, αρχίζει ο διάλογος μαζί τους. Και εκεί όλα αποκτούν μορφή. Πώς είναι οι μέρες τους, οι νύχτες τους, πώς ήταν τα πρώτα τους βήματα, αν νιώθουν την αγάπη, αν έζησαν όμορφα μέχρι τώρα, αν πόνεσαν, αν ονειρεύονται, αν αγκαλιάστηκαν, αν χρησιμοποιήθηκαν, αν ακούστηκαν, αν τα ψάχνει κάποιος τις νύχτες, αν φοβούνται τα σκοτάδια. Όλα τα σκοτάδια…»
Η πιο δύσκολη και η πιο ευχάριστη στιγμή
Και βέβαια, πάντα υπάρχουν δύσκολες αλλά και καλές στιγμές. Η πιο δύσκολη στιγμή που θυμάται η κα Ρουμιλώτου, ήταν πολλά χρόνια πριν: «Όταν για πρώτη φορά συνόδευσα έναν πατέρα για να βάλει τα παιδιά του σ’ έναν ιδρυματικό χώρο. Δε θα ξεχάσω ποτέ το πόσο δύσκολο ήταν. Είναι πολύ επώδυνη μια τέτοια απόφαση για όλους. Ακόμη κι εμείς οι επαγγελματίες ζούμε με αυτό, όλα τα υπόλοιπα χρόνια, παρόλο που ξέραμε ότι δε γινόταν αλλιώς. Φανταστείτε πώς βιώνεται από ένα παιδί ή έναν γονιό. Οι παρεμβάσεις μας πρέπει να έχουν χειρουργική ακρίβεια και να είναι εμποτισμένες με σεβασμό προς τον άνθρωπο και τα συναισθήματα που βιώνει.
Η πιο ευχάριστη εμπειρία ήταν όταν είδαμε την πορεία ενός νεαρού με πολύ βαρύ ιστορικό και πολλές εφηβικές εμπλοκές με τη δικαιοσύνη, που έφτασε μέχρι έξω από την πόρτα του καταστήματος κράτησης, αλλά εν τέλει άλλαξε τελείως τη ζωή του, άρχισε να εργάζεται και σήμερα είναι γεμάτος όνειρα, ευγένεια, συνέπεια. Και όλα αυτά γιατί είπε ένα πρωί ότι «μπορώ να αλλάξω τα πάντα στη ζωή μου γιατί είναι στο χέρι μου» και το πίστεψε».
Της Βίκυς Βετουλάκη
