Ένα από τα χαρακτηριστικά προϊόντα της Μεσσηνίας είναι το σύκο, η καλλιέργεια του οποίου κατά το παρελθόν είχε γνωρίσει μεγάλες δόξες, αφού η παραγωγή του ξεπερνούσε τους 10.000 τόνους. Πλέον, όμως, με το ζόρι φτάνει τους 3.000.
Εμείς βρεθήκαμε στην Agrexpo, που αυτή την περίοδο ασχολείται με την εξαγωγή σύκων, και μιλήσαμε με τον Γιώργο Γκούμα, αλλά και το συνεχιστή του Πάνο Γκούμα, για το προϊόν και γενικότερα τις εξαγωγές μεσσηνιακών προϊόντων.
-Πώς εξελίσσεται η φετινή παραγωγή σύκων;
Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο 50% της παραγωγής, η οποία είναι ποιοτικά καλύτερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Όσον αφορά στην ποσότητα, κυμαίνεται στα ίδια επίπεδα, δηλαδή θα αγγίξει περίπου τους 2.800 τόνους.
Η δε ζήτηση από τις αγορές της Αμερικής και του Καναδά για σύκα ποιοτικής κατηγορίας Α παρουσιάζει άνοδο, σε αντίθεση με την παραγωγή, που έχει μειωθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Αντίθετα, στα σύκα μικρότερου μεγέθους, ποιότητα Γ, η ζήτηση μειώνεται χρόνο με το χρόνο, καθώς οι Τούρκοι προσφέρουν στην Ευρώπη καλύτερης ποιότητας σύκα σε πολύ πιο ανταγωνιστικές τιμές.
-Ποιες είναι οι αγορές που προτιμούν τα ξερά σύκα;
Η εταιρεία μας είναι πρώτη στις εξαγωγές στον Καναδά και τη Β. Αμερική, ενώ επεκτείνει συνεχώς το δίκτυό της, όπως στη δυτική ακτή της Αμερικής (Σαν Φρανσίσκο, Λος Άντζελες). Στην Ευρώπη, εξάγουμε τα ξερά σύκα, κυρίως, σε Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Τσεχία και Πολωνία.
Αξίζει να σημειώσουμε πως υπάρχει ενδιαφέρον για το προϊόν σε ασιατικές αγορές, όπως αυτή της Κίνας, και στόχος μας είναι να το αξιοποιήσουμε άμεσα.
-Η Μεσσηνία φημιζόταν για τα σύκα. Ποια είναι η κατάσταση πλέον;
Πρέπει να αναλογιστεί κανείς ότι πριν από 25 χρόνια η παραγωγή ξερών σύκων στην περιοχή ξεπερνούσε τους 10.000 τόνους και τώρα μετά βίας πλησιάζει τους 3.000. Κύριος λόγος για τη δυσάρεστη αυτή εξέλιξη είναι η αφαίρεση των συκεώνων από τους παραγωγούς τις τελευταίες δύο δεκαετίες, καθώς τους αντικαθιστούσαν με ελαιόδεντρα. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχουν πολύ λίγες συκιές στην περιοχή μας, εκ των οποίων πολλές είναι «γερασμένες».
Η μόνη ελπιδοφόρα κίνηση είναι να ανανεωθούν οι συκεώνες με τη φύτευση νέων δέντρων, ώστε να πετύχουμε αύξηση της παραγωγής και των εξαγωγών σε ακόρεστες ακόμη αγορές.
-Πόσο εύκολο είναι, κατά τη δική σας άποψη, να μπουν τα ξερά σύκα σε νέες αγορές;
Η είσοδος ενός προϊόντος σε μια νέα αγορά είναι και θα είναι δύσκολη. Η εταιρεία μας το πετυχαίνει, κυρίως, με τη συνεχή παρουσία της σε εκθέσεις τροφίμων στο εξωτερικό, την ηλεκτρονική προώθηση των προϊόντων, τη δημιουργία νέων συσκευασιών και τη διατήρηση της υψηλής ποιότητας και ασφάλειας του προϊόντος.
Κατά την άποψή μου, απαιτείται συλλογική προσπάθεια από τους ανθρώπους και φορείς της περιοχής μας που έχουμε άμεση σχέση με το προϊόν. Οι κύριοι ανταγωνιστές μας είναι οι Τούρκοι (που ξεπερνούν τους 40.000 τόνους σε παραγωγή) και όχι εμείς οι ίδιοι.
-Γενικότερα, η παραγωγή αγροτικών προϊόντων στη Μεσσηνία αναπτύσσεται ή φθίνει;
Γενικότερα τις τελευταίες δεκαετίες βλέπουμε πως ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα, με αποτέλεσμα η παραγωγή των αγροτικών προϊόντων να φθίνει στη Μεσσηνία, αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Τα τελευταία μόνο δύο χρόνια, λόγω της οικονομικής κρίσης κυρίως, παρατηρείται ενασχόληση αρκετών νέων ανθρώπων με την καλλιέργεια, δίνοντας έτσι νέες ελπίδες για τον πρωτογενή τομέα και την τοπική οικονομία.
Στον τομέα αυτό, η εταιρεία μας έχει πρόγραμμα υποστήριξης νέων αγροτών (τεχνογνωσία, χρηματοδότηση, προώθηση κ.ά.) που δρουν σε μικρές ή και σε μεγαλύτερες ομάδες, εφαρμόζοντας ολοκληρωμένη διαχείριση των προϊόντων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, βοηθώντας στη μεγιστοποίηση του κλήρου και στη μείωση του μέσου όρου ηλικίας των καλλιεργητών.
Στόχος μας είναι ένα σύγχρονο μοντέλο συμβολαιακής γεωργίας, που θα παρέχει τη δυνατότητα εξασφάλισης τιμής στον παραγωγό, με αποτέλεσμα τη συνεπή παράδοση προϊόντων υψηλής ποιότητας στις κατάλληλες ποσότητες στους πελάτες μας – εισαγωγείς από το εξωτερικό.
-Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών έχει επηρεάσει τις εξαγωγές;
Η εταιρεία μας δεν αντιμετωπίζει προβλήματα βιωσιμότητας, όπως οι περισσότερες επιχειρήσεις σήμερα, δεδομένου ότι είναι σταθερά κερδοφόρα και χρηματοδοτείται με ίδια κεφάλαια. Οι εξαγωγές μας παρουσιάζουν μια σταθερή και ανοδική πορεία.
Ωστόσο, η οικονομική κρίση εμποδίζει τις εξαγωγές να αναπτυχθούν. Παράγοντες όπως η υψηλή φορολογία, η έλλειψη χρηματοδότησης από τις τράπεζες, η αβεβαιότητα και η αστάθεια του πολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος «βάζουν φρένο» στις επιχειρήσεις και δεν τις αφήνουν να επεκταθούν.
-Τι άλλα προϊόντα διαθέτει η εταιρεία σας;
Η εταιρεία μας διαθέτει τυποποιημένο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ΠΟΠ Καλαμάτα με την ονομασία «Φάρις» και το εξάγει σε Αμερική, Καναδά και Ευρώπη.
Η Agrexpo ασχολείται, επίσης, με την τυποποίηση και εξαγωγή της φρέσκιας πατάτας και των καρπουζιών από περιοχές των Νομών Μεσσηνίας, Ηλείας, Αχαΐας και Αρκαδίας στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Η ταυτότητα της Agrexpo
Η επιχείρηση ασχολείται με τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, έχοντας ως έδρα την Καλαμάτα, με έτος ίδρυσης το 1999, και αποτελεί συνέχεια αντίστοιχης επιχείρησης της οικογένειας Γκούμα που δραστηριοποιείται στο χώρο από το 1962.
Ο κύκλος εργασιών της κατά μέσο όρο είναι 5 εκατομμύρια ευρώ, ενισχύοντας έτσι και την τοπική οικονομία.
Τα προϊόντα που εξάγει, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό, συσκευάζονται και τυποποιούνται στις ιδιόκτητες εγκαταστάσεις της στην Καλαμάτα.
Η εταιρεία δραστηριοποιείται στο χώρο αξιοποιώντας τη γνώση και την εμπειρία τριών γενεών, συνδυάζοντάς τη με την ποιοτική αναβάθμιση των υπηρεσιών και προϊόντων της. Για αυτό το λόγο έχει πιστοποιηθεί κατά ISO 22000:2005. Απασχολεί εποχιακά 40 με 120 εργαζόμενους και τεχνικούς συμβούλους. Στόχος της είναι η διαχρονικότητα συνεργασίας με τους παραδοσιακούς πελάτες της, η εύρεση νέων και η διατήρηση του σημαντικού μεριδίου που κατέχει ήδη στην προώθηση των αγροτικών προϊόντων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
Φωτογραφίες: Στασινός Μουτσούλας
