Με αφορμή το δημοσίευμα της εφημερίδας σας «Από Αρχαιολογική Υπηρεσία και ΣΥΡΙΖΑ “Λεκτικοί Αφορισμοί” για την Αρχαία Μεσσήνη», στο φύλλο της 10ης Ιουλίου 2014, θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις μου.
Ο Αρχαιολογικός Τουρισμός αποτελεί μια εναλλακτική μορφή τουρισμού που τα τελευταία χρόνια γνωρίζει σημαντική ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο, αφού, αφενός, συμβάλλει στη διεθνή προβολή της πολιτισμικής κληρονομιάς ενός τόπου και, αφετέρου, του προσδίδει ένα σημαντικό συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων τουριστικών προορισμών.
Στην περίπτωση δε της χώρας μας, με τους εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία διάσπαρτα απ’ άκρη σ’ άκρη, ο Αρχαιολογικός Τουρισμός θα έπρεπε να ενισχύεται, να προωθείται και να διαφημίζεται, αλλά πρωτίστως θα έπρεπε να αποτελεί θεσμό υποστηριζόμενο από την Πολιτεία, τις τοπικές κοινωνίες και τους πολίτες. Τη στιγμή, μάλιστα, που χιλιάδες φιλέλληνες ανά τον κόσμο γνωρίζουν, μελετούν, επισκέπτονται, αλλά κυρίως αγαπούν τους αρχαιολογικούς μας θησαυρούς, ενώ ταυτόχρονα πολλοί από εμάς αγνοούμε τη σπουδαιότητά τους ή ακόμα και την ύπαρξή τους. Κι ενώ όλοι μας συμφωνούμε πως ο τουρισμός και το τουριστικό μας προϊόν πρέπει να αποτελέσει τη βαριά μας βιομηχανία, από την άλλη ποικιλοτρόπως μπλοκάρουμε κάθε εναλλακτική προσπάθεια προς αυτήν την κατεύθυνση, καθοδηγούμενοι από απαρχαιωμένες νοοτροπίες που αντιστέκονται σε πρωτοποριακές και καινοτόμες ιδέες και πρακτικές.
Καθώς το αρχαιολογικό προϊόν που διαθέτει η χώρα μας είναι μοναδικό, θα έπρεπε να στοιχειοθετεί και το συγκριτικό της πλεονέκτημα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη και ενίσχυση του Αρχαιολογικού Τουρισμού μέσω της υιοθέτησης μιας πολιτικής που θα περιλαμβάνει σχεδιασμό και οργάνωση, από καταξιωμένους αρχαιολόγους και επιστήμονες, οργανωμένων προγραμμάτων που θα σέβονται την πολιτισμική και φυσική μας κληρονομιά, θα ενεργοποιούν τις τοπικές κοινωνίες, προσδίδοντας οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά οφέλη, και θα αναδείξουν τη χώρα και το πολιτισμικό της κεφάλαιο στο εξωτερικό, μέσα από τη διάχυση και την προσέλκυση νέων επισκεπτών.
Επειδή το συγκεκριμένο δημοσίευμα αφορούσε στο διακεκριμένο καθηγητή Πέτρο Θέμελη και στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης, κλείνοντας θα ήθελα να αναφέρω πως είναι άδικη και τουλάχιστον άκομψη για το πρόσωπό του η αναφορά πως η ανασκαφική έρευνα μετατρέπεται σε «ατραξιόν», καθώς τα τελευταία 30 περίπου χρόνια έχει αφιερώσει τη ζωή του και έχει εστιάσει την ανασκαφική και την εν γένει επιστημονική του δραστηριότητα στην ανασκαφή και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Μεσσήνης, μιας από τις σημαντικότερες σε μέγεθος, μορφή και διατήρηση πόλεις της αρχαιότητας, ενώ ταυτόχρονα καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για ενίσχυση του Αρχαιολογικού Τουρισμού, με στόχο τη γνωριμία με την Αρχαία Μεσσήνη και την ανάδειξή της.
Νομίζω, όμως, ότι θα έπρεπε οι πολίτες, αλλά κυρίως οι φορείς του τόπου μας να πάρουν θέση, αν όχι για το θέμα του αρχαιολογικού τουρισμού, τουλάχιστον για το μεγάλο ευεργέτη του τόπου μας, καθηγητή Πέτρο Θέμελη.
Φώτιος Δ. Μπουγάς
Εκπαιδευτικός, πολιτικός επιστήμονας, επιχειρηματίας
Περί Αρχαιολογικού Τουρισμού και Πέτρου Θέμελη
