To outsider τα κατάφερε! Η Ελευσίνα είναι η πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2021..
Υπεύθυνη για το 30% του ΑΕΠ, αλλά ακόμα αόρατη… Μια πόλη υποβαθμισμένη στα ερείπια των περίφημων αρχαίων μυστηρίων και της βιομηχανικής επανάστασης, η Ελευσίνα κέρδισε το ενδιαφέρον της ευρωπαϊκής επιτροπής και κατάφερε να πάρει τον τίτλο της οικοδέσποινας του μεγαλύτερου Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Θεσμού, αυτόν της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης. Ένας τίτλος που θεσπίστηκε από τη Μελίνα Μερκούρη.
Η τελική παρουσίαση του νικητήριου φακέλου δεν εστιάζει τόσο στην πόλη της Δήμητρας και της Περσεφόνης, όσο στην «πολιτισμική πολυμορφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Η ιστορία μελετάται σαν αίνιγμα, τόπος ενατένισης μιας αλήθειας που πάντα ξεφεύγει»
108 σελίδες γεμάτες δεκάδες project: Χρηματοδοτούμενα καλλιτεχνικά προγράμματα με καλλιτέχνες και φοιτητές του Αραβικού Κόσμου, της Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου… Έμφαση στη βαλκανική αγορά… Ενημερώσεις για τον εμβολιασμό και το βανδαλισμό μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από τον ISIS και αξιοσημείωτα πολιτιστικά δρώμενα…
Θα ακούσουμε το διεθνούς φήμης Olafur Eliosson… και τον Amor Tobin… και τον Τούρκο Fuat Saka και τον Σύρο Yaig Yazdjan.
Θα χειροκροτήσουμε σε πρώτη παγκόσμια παρουσίαση τις χορογραφίες της διεθνούς φήμης Sasha Waltz και το θεατρικό του Roemo Castalucci. Μέχρι και πήλινος στρατός θα φτιαχτεί σε μικρογραφία και μίμηση αυτού της Κίνας…
Η σκαλέτα της Ελευσίνας περιλαμβάνει ένα μωσαϊκό ανθρώπων από διάφορα μέρη του κόσμου. «Άπαν το ανθρώπινο γένος…» όπως το πλήθος που συμμετείχε κάποτε στην Ίακχο πομπή από την Ιερά Οδό στην Ελευσίνα.
Η αναπαράσταση θα τελεστεί στην έναρξη. Μόνο που δε γίνεται καμία αναφορά στην αιτία, το σκοπό και τον προορισμό. Πού πήγαινε, άραγε, όλο αυτό το πλήθος για 2.000 χρόνια και πού πηγαίνει τώρα;
Με εξαίρεση την αναπαραγωγή της εξαίρετης δουλειάς του Φιλίππου Κουτσάφτη «Αγέλαστος Πέτρα» και την πολυαναμενόμενη συνέχειά της σε πρώτη παγκόσμια προβολή, από τις 108 σελίδες του νικητήριου φάκελου της επίσημης πρότασης της πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ελευσίνας λείπει η «Ελευσίνα». Ούτε μια τραγωδία του Αισχύλου; Ούτε ένα ντοκιμαντέρ για τα ενεργειακά πεδία που κάνουν πρώτη την Ελευσίνια γη να ανθίζει; Ούτε ένα φιλοσοφικό σεμινάριο πάνω στα αθάνατα ερωτήματα της ψυχής των μυστηρίων που γέννησαν τις μεγάλες φιλοσοφικές σχολές της Αρχαίας Ελλάδας;
Η Ευρώπη, προκειμένου να αναδείξει την πολιτισμική πολυμορφία της, επέλεξε για πολιτιστική πρωτεύουσα μια πόλη που δοκιμάζεται σκληρά από την οικονομική κρίση και την υψηλή ανεργία… και που σε αντίθεση με άλλες πόλεις της Ελλάδος, το Δημοτικό Συμβούλιο ομόφωνα αποφάσισε να φιλοξενήσει πρόσφυγες και μετανάστες.
Όπως επισημαίνει η καλλιτεχνική διευθύντρια Κέλλη Διαπούλη,
«η πόλη μας είναι ένα “εργαστήριο” για την Ευρώπη του σήμερα. Οι κάτοικοι της Ελευσίνας, με καταγωγή από πολλά και διαφορετικά μέρη της Ελλάδος, που ήρθαν εδώ ως εργατικό δυναμικό, αλλά και οι ξένοι, συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς παρόντος και μέλλοντος, όχι παρελθόντος».
Διαβάζοντας το απόσπασμα δεν μπορείς παρά να διερωτηθείς. Yυπάρχει σήμερα χωρίς χθες;
Αυτό θα έκανε η Μελίνα;
Αυτό που η Ευρώπη «ίσως» αγνοεί είναι ότι αυτή η πόλη είναι η ιερότερη των ιερών, η κιβωτός της αιώνιας γνώσης, που γέννησε τον ίδιο τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό.
Αυτό που η Ευρώπη «ίσως» αγνοεί είναι ότι αν κλείσει τις Πύλες του Θανάτου και της Αναγέννησης των Ελευσίνιων Μυστηρίων, όπως έκαναν οι πρόγονοι τους Γότθοι το 396 μ.Χ., η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα θυμίζει τίποτα διαφορετικό από μία πολύγλωσση Βαβέλ, που χτίζει πύργο καταδικασμένο να καταρρεύσει.
Αυτό που η Ευρώπη «ίσως» αγνοεί είναι ότι η Ελευσίνα είναι η τελευταία σανίδα σωτηρίας της…
Πριν μετατρέψουμε, λοιπόν, εμείς οι ίδιοι την Ελευσίνα σε «ένα εργαστήριο για την Ευρώπη του σήμερα», είναι χρέος μας να τονίσουμε τη σημαντικότητα και ιερότητα της ελληνικής κληρονομιάς, που αποτελεί όχι μόνο το σκελετό, αλλά και την ψυχή, όχι μόνο της Ευρώπης, αλλά της οικουμένης.
Aυτό θα έκανε η Μελίνα!
Της Φωτεινής Ψυχίδου
