Το 2016 έγινε «Εθνικός διάλογος για την παιδεία», όπως είχε γίνει πριν από λίγα χρόνια, επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας.
Και ο διάλογος αυτός έληξε άδοξα, αφού μάλλον ήταν προσχηματικός. Αυτό αποδείχτηκε στην πορεία. Συνδικαλιστές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ διαφώνησαν με τα πορίσματα του διαλόγου. Επίσης, ο νέος υπουργός παιδείας κ. Γαβρόγλου μάλλον προβληματίζεται για τα πορίσματα του διαλόγου.
Όπως φαίνεται, οι «διάλογοι» γίνονται για να γίνονται, δηλαδή για το θεαθήναι. Κατ’ αρχάς, είναι αμφίβολο, αν οι αναγγέλλοντες το «διάλογο για την παιδεία» πιστεύουν σε αυτόν, ή αν τον αναγγέλλουν για να κυλήσει ο χρόνος και να μην παρθούν οι αναγκαίες αποφάσεις.
Ένα από τα θέματα του εν λόγω διαλόγου ήταν η κατάργηση των πανελλήνιων εξετάσεων και η ελεύθερη είσοδος στα πανεπιστήμια. Όμως, για να είμαστε ειλικρινείς, από την αρχή αναφέρθηκε ότι στις σχολές υψηλής ζήτησης (Ιατρική, Νομική, Πληροφορική κ.τ.λ.) θα υπήρχαν περιορισμοί, δηλαδή η εισαγωγή θα γίνεται ανάλογα με το σύνολο της βαθμολογίας των υποψηφίων. Επομένως, η ελεύθερη είσοδος στα πανεπιστήμια θα αφορούσε στις σχολές που χρειάζονται μέση και μικρή βαθμολογία, σχολές με μικρή ζήτηση.
Εν προκειμένω, η αναγγελθείσα ελεύθερη είσοδος στα πανεπιστήμια θύμιζε την «κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων» του Αντρέα Παπανδρέου. Βέβαια, οι εξετάσεις δεν καταργήθηκαν, απλώς, από «πανελλαδικές» έγιναν «πανελλήνιες»! Το ψέμα και η προπαγάνδα στο απόγειό τους!
Η ίδια λογική επικράτησε και στον νέο «Εθνικό διάλογο για την παιδεία». Το καινούργιο πυροτέχνημα ήταν «ελεύθερη είσοδος στα πανεπιστήμια». Βέβαια, αυτό με τις υπάρχουσες συνθήκες δεν μπορεί να ισχύσει, διότι δεν το αντέχουν τα πανεπιστήμια. Ήδη, με τους υπάρχοντες αριθμούς εισακτέων, η εκπαίδευση των φοιτητών είναι προβληματική. Φαντασθείτε τι θα συμβεί, αν εισάγονται περισσότεροι. Πραγματική διάλυση των πανεπιστημίων.
Η όποια αναγγελία για ελεύθερη είσοδο στα πανεπιστήμια γίνεται για ψηφοθηρικούς λόγους. Όλα για τα ψηφαλάκια. Η εμπειρία βεβαιώνει ότι τα κόμματα δεν ενδιαφέρονται για την παιδεία, αλλά για την εξουσία. Γι’ αυτό, όποιο μέτρο έχει πολιτικό όφελος, λαμβάνεται και υλοποιείται εσπευσμένως, έστω και χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία. Ενώ, όποιο μέτρο έχει πολιτικό κόστος, έστω κι αν ωφελεί την παιδεία, αναβάλλεται για το αόριστο μέλλον. Δυστυχώς, αυτά συμβαίνουν στο ανεύθυνο κομματικό/πολιτικό σύστημά μας.
Όσον αφορά στην ελεύθερη είσοδο στα πανεπιστήμια, είναι μείζον θέμα και χρειάζεται μελέτη και περίσκεψη. Γιατί, αφενός υπάρχουν πολλά παιδιά που θέλουν να σπουδάσουν και μεταβαίνουν σε άλλες χώρες (Αγγλία, Ιταλία, Βουλγαρία, Ρουμανία). Και αφετέρου αιμορραγούν οι οικογένειές τους. Γιατί να μη σπουδάσουν στη χώρα τους; Όλα αυτά είναι καλά και άγια, αλλά:
α) Δεν αρκεί να «θέλεις» αλλά και να «μπορείς» να σπουδάσεις. Με βαθμούς πανελληνίων εξετάσεων 10-11-12 δεν μπορείς να θέλεις να σπουδάσεις, π.χ., Ιατρική, Νομική, Πληροφορική, διότι οι σχολές αυτές έχουν υψηλές απαιτήσεις και δεν μπορείς να ανταποκριθείς.
β) Η μετάβαση για σπουδές στην Αγγλία, Βουλγαρία, Ρουμανία κ.τ.λ. είναι ο «εύκολος» δρόμος για την απόκτηση «πτυχίου». Και όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος, σε αυτές τις περιπτώσεις ενδιαφέρει το «πτυχίο» και όχι η σπουδή σε κάποιο αντικείμενο. Το πιο τραγικό είναι ότι οι υποψήφιοι σπουδαστές, σε αυτή την επιλογή της ήσσονος προσπάθειας, έχουν συμμάχους τους, αν όχι πρωτοστάτες, τους γονείς τους. Οι γονείς ενδιαφέρονται μόνο για το «πτυχίο» και όχι να γίνουν επιστήμονες τα παιδιά τους. Στη συνέχεια, οι ίδιοι γονείς βρίζουν το κράτος, τους πολιτικούς κ.τ.λ., γιατί δε διορίζουν το παιδί τους στο Δημόσιο. Όμως, ένας γονιός με τέτοια νοοτροπία μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφθεί με μεγαλύτερη σύνεση.
Όλοι γνωρίζουν ότι η Ελλάδα έχει πληθώρα πτυχιούχων, όλων σχεδόν των ειδικοτήτων. Από αυτή την άποψη, η ελεύθερη είσοδος στα πανεπιστήμια επιτείνει το πρόβλημα. Ίσως χρειάζεται μείωση εισακτέων, τουλάχιστον για δύο λόγους: πρώτον, θα ανέβει το επίπεδο σπουδών, αφού η ποσότητα λειτουργεί σε βάρος της ποιότητας. Και η βελτίωση της ποιότητας των σπουδών είναι το ζητούμενο στη σημερινή ανταγωνιστική κοινωνία. Δεύτερον, η χρεοκοπημένη Ελλάδα ξοδεύει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για να σπουδάζει γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς κ.τ.λ., για να πάνε να δουλέψουν στο εξωτερικό, αφού στην Ελλάδα υπάρχει κορεσμός. Ήδη 500 χιλιάδες περίπου Έλληνες επιστήμονες έχουν φύγει για το εξωτερικό. Και κάνουμε πως δεν καταλαβαίνουμε. Είμαστε ή όχι για το ψυχιατρείο;
Η Ελλάδα χρειάζεται να βελτιώσει την εκπαίδευση από το δημοτικό μέχρι και το πανεπιστήμιο. Και για να συμβεί αυτό χρειάζεται μακροχρόνιος σχεδιασμός, που σημαίνει συνεργασία και συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων.
Κάθε Κυριακή με Θάρρος
Γράφει ο Παύλος Μάραντος*
*Ο Παύλος Μάραντος είναι Έλληνας και Ευρωπαίος πολίτης.
marantosp@gmail.com
