Η Κοίμηση της Θεοτόκου, η μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού, θα τιμηθεί και στη Μεσσηνία, με εκδηλώσεις που έχουν αρχίσει ήδη και κορυφώνονται σήμερα. Επίκεντρο και του φετινού εορτασμού τα δύο μεγάλα μοναστήρια της περιοχής μας, η Μονή Βουλκάνου και η Μονή Δήμιοβας, όπου αναμένεται να μεταβούν χιλιάδες πιστών για προσκύνημα.
«Όλα είναι έτοιμα για τη μεγάλη πανήγυρη του Δεκαπενταυγούστου στην Παναγία της Δήμιοβας, από πλευράς Δήμου, κυρίως στο επίπεδο της βελτίωσης της πρόσβασης», όπως αναφέρει- μεταξύ άλλων- σε ανακοίνωσή του ο Δήμος Καλαμάτας.
Ο δρόμος είναι πλέον πλήρως ασφαλτοστρωμένος μέχρι το μοναστήρι, ενώ η Δημοτική Αστυνομία και η νεολαία του Συλλόγου «Η Δημιοβίτισσα» θα συνεργασθούν για την καλύτερη εξυπηρέτηση των προσκυνητών.
Στον προϋπολογισμό του Δήμου υπάρχουν 50.000 ευρώ για έργα βελτίωσης του περιβάλλοντος χώρου της Ιεράς Μονής Δήμιοβας. Τα δε έργα εκτελούνται πάντοτε σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Στην Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Δήμιοβας τελέστηκε χθες στις 7.30 μ.μ. μέγας πανηγυρικός εσπερινός χοροστατούντος του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσοστόμου, ενώ σήμερα, ανήμερα της γιορτής, στις 7.00 το πρωί θα τελεστεί όρθρος και πανηγυρική θεία λειτουργία ιερουργούντος του μητροπολίτη Λεοντοπόλεως Γαβριήλ. Στις 7.30 μ.μ. θα τελεστεί μεθέορτος εσπερινός, καθώς και η ακολουθία και η περιφορά του Επιταφίου της Θεοτόκου.
Η Μονή Δήμιοβας κατέχει ιδιαίτερη θέση στην ευλάβεια των κατοίκων της Καλαμάτας και της περιοχής της Αβίας. Ακόμη και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα,πλήθη προσκυνητών ανέβαιναν τα φαράγγια και τα πρόβουνα αυτά του Ταϋγέτου, την παραμονή της Παναγίας, για να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα της.
Η σημερινή μονή αποτελεί κτίσμα των πρώτων δεκαετιών του 17ου αιώνα, και μέσα του βρίσκεται ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος τοιχογραφήθηκε το έτος 1663, σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή που βρίσκεται εντός.
Το 1770 η μονή πυρπολήθηκε από τους Τούρκους, ενώ ακόμη και σήμερα είναι εμφανή τα σημάδια της πυρπόλησης στις τοιχογραφίες. Ο ναός είναι φημισμένος για τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου, η οποία επανήλθε εκεί το 1837, όταν και αποκαταστάθηκαν οι κυριότερες ζημιές.
Κάτω από τη Μονή Δήμιοβας βρίσκεται και ο Πύργος του Ρήγα, καταφύγιο των πολιορκούμενων μοναχών κατά τις επιδρομές, ο οποίος υπέστη σημαντικές ζημιές κατά τον τελευταίο μεγάλο σεισμό της Καλαμάτας.
Η ιστορία της μονής
Η παράδοση θέλει τη Μονή Δήμιοβας να έχει χτιστεί επί Λέοντος του Ισαύρου, εικονομάχου. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, κατά την ίδια παράδοση, χτυπήθηκε από τον αδελφό του αυτοκράτορα – πράξη αντιεικονολατρική – και έτρεξε θερμό αίμα, που επιβεβαιώθηκε με την ανάλυση από τον καθηγητή Λάνδερερ. Για τη μονή, όμως, πέρα από την παράδοση, δεν υπάρχει καμία μαρτυρία ότι έχει τόσο παλιά ιστορία, και τα ίχνη της εμφανίζονται κατά το 15ο αιώνα.
Η ιστορία της Μονής Δήμιοβας, από όσα είναι γνωστά, είναι πολύπαθη. Ο ναός υπήρχε και λειτουργούσε σε ακμή κατά το 15ο αιώνα, όταν τα κελιά πυρπολήθηκαν το 1463 από τους Τούρκους κατά τον Τουρκοενετικό Πόλεμο. Μετά την καταστροφή αποκαταστήθηκε το κτήριο της μονής, ενώ το 1663 έγινε εκ βάθρου ανακαίνιση, οπότε και τοιχογραφήθηκε ο ναός. Όμως, ακολούθησε και άλλη μεγάλη καταστροφή το 1770, κατά την περίοδο των «Ορλωφικών».
Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, η Μονή Δήμιοβας μαζί με τις Μονές Βελανιδιάς και Προφήτη Ηλία αποτέλεσαν τόπο συνάντησης των αγωνιστών Γρηγόριου Δικαίου Παπαφλέσσα, Κολοκοτρώνη, Αναγνωσταρά, Νικηταρά και άλλων, ενώ εδώ είχε σχεδιασθεί η απελευθέρωση της Καλαμάτας την 23η Μαρτίου 1821.
Κατά το έτος 1834 η Αντιβασιλεία του Μάουρερ διέλυσε τη μονή, μαζί με άλλες, αφαιρώντας όλα τα ιερά σκεύη, αναθήματα και αφιερώματα. Οι απεσταλμένοι υπάλληλοι του κράτους επιχείρησαν να αφαιρέσουν και τη θαυματουργή εικόνα της Θεοτόκου, αλλά οι κάτοικοι των Γιαννιτσάνικων (σημερινό Ελαιοχώρι) αγανάκτησαν, την πήραν πίσω και την τοποθέτησαν ξανά στο ναό.
Η ανασύσταση της μονής έγινε επί της Βασιλείας του Όθωνα το έτος 1838, έπειτα από απαίτηση των κατοίκων της περιοχής.
Οι περιπέτειες της μονής συνεχίσθηκαν κατά τη Γερμανική Κατοχή, όταν ο ηγούμενος και οι μοναχοί την εγκατέλειψαν για λόγους προσωπικής ασφάλειας. Στις 5 Ιανουαρίου 1948 ένα μέρος της μονής πυρπολήθηκε από αγνώστους και για άγνωστο λόγο, πυρκαγιά την οποία πρόλαβαν να σβήσουν οι κάτοικοι.
Η Μονή Δήμιοβας υπήρξε ανδρική μέχρι το 1960, όταν και μετατράπηκε σε γυναικεία με απόφαση του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου Δασκαλάκη.
Κατά τα έτη 1968-1969 έγινε ριζική ανακαίνιση της μονής από το μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομο Θέμελη.
«Οι Παναγίες της Μεσσηνίας»
Το κείμενο που ακολουθεί είναι του αρχιμανδρίτη Φίλιππου Χαμαργιά και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Amen.gr:
«Με κάθε λαμπρότητα και επισημότητα εορτάζει η των Μεσσηνίων Εκκλησία το Πάσχα του καλοκαιριού, τη Μετάσταση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Σε κάθε γωνιά της Μεσσηνιακής Γης υπάρχει και ένα Προσκύνημα, ένα Μοναστήρι, ένας Ναός προς τιμήν της Παρθένου.
Από τη βόρεια πλευρά του νομού, στα όριά του με την Αρκαδία και κατηφορίζοντας την Τσακώνα, αγναντεύουμε την Ιερά Μονή του Βουλκάνου, η οποία δεσπόζει στο όρος Ιθώμη και καλεί τον κάθε διερχόμενο “δεύτε αναβώμεν εις όρος Κυρίου”, για να αποθέσουμε φόρο τιμής και ευλαβικό προσκύνημα στο Ιερό Εικόνισμα της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας, της προστάτιδος των απανταχού Μεσσηνίων.
Αλλά και στο άλλο ορεινό άκρο της νοτιοανατολικής Μεσσηνίας, στην κορυφή του Ταϋγέτου, στέκει φρουρός και προστατεύει τη Μεσσηνιακή Μάνη η Δημιοβίτισσα Παναγία, μέσα στο “κάστρο” της, την Ιστορική Ιερά Μονή Δημιόβης. Και μέσα στα σπλάχνα του Ταϋγέτου, η έρημος πια Μονή του Μαρδακίου στέκεται πεισματικά στο διάβα του χρόνου, έχοντας ως μόνο ένοικό της την Παναγία τη Μαρδακιώτισσα.
Και ως Καπετάνισσα Κυρά, σαν φάρος, στέκει η Ελεήστρια της Κορώνης και ευλογεί τα καράβια που διασχίζουν τη Μεσόγειο, στο Ακρωτήρι του Ακρίτα.
Αλλά και εδώ στην Καλαμάτα μας, στην καρδιά της Μεσσηνίας, κόσμημα και θησαύρισμα έχουμε την πολιούχο μας, την Παναγία την “Υπαπαντή” καλουμένη, τη Μάνα των Καλαματιανών, την “υπαπαντούλα μας” όπως λένε οι γερόντισσες της πόλης μας.
Σε όλη την Παναγιοσκέπαστη Μητρόπολή μας, σε κάθε γωνιά της, τιμάται η Θεοτόκος με πανηγυρικές Ακολουθίες, με παρουσία αρχιερέων και ιερέων και με τη συμμετοχή των ευλαβών χριστιανών που ανεβαίνουν, οι περισσότεροι πεζοπόροι, σε αποστάσεις 20 και 30 χιλιομέτρων, προκειμένου να τιμήσουν με αυτόν τον τρόπο τη Χάρη της.
Αυτή τη Χάρη επικαλούμεθα πάντες και την επιζητούμε σε κάθε στιγμή της ζωής μας».
Ο εορτασμός της Παναγίας της Δημιοβίτισσας- «Οι Παναγίες της Μεσσηνίας»
