Το αμέσως επόμενο διάστημα ξεκινά επί της ουσίας η υλοποίηση του πρώτου έργου διαχείρισης απορριμμάτων το οποίο συνδυάζει μέσω ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) ιδιωτικούς πόρους με πόρους του ΕΣΠΑ από την Περιφέρεια Πελοποννήσου. Μια διαδικασία που φιλοδοξεί, όπως έχει ειπωθεί από τα πλέον επίσημα χείλη, να βάλει τέλος στο μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η περιοχή μας με τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Έτσι, όπως έγραφε το Σάββατο ο Γιώργος Λιάλιος στην «Καθημερινή», το πρώτο κρίσιμο τεστ για το νέο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο έρχεται από αύριο Δευτέρα. Η εταιρεία ΤΕΡΝΑ, που έχει αναλάβει το έργο, πρόκειται να καταθέσει στην Περιφέρεια, άρα και να δημοσιοποιήσει, τις τρεις θέσεις στις οποίες σκοπεύει να κατασκευάσει τους ΧΥΤΥ και τις μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων, καθώς και τις δύο θέσεις όπου θα κατασκευαστούν σταθμοί μεταφόρτωσης. Κι αυτό, γιατί από τη σύμβαση του έργου η «καυτή πατάτα» της χωροθέτησης ανατέθηκε στον ιδιώτη, ελλείψει βούλησης ή ικανότητας της Περιφέρειας να επιλέξει τις κατάλληλες θέσεις.
Η χωροθέτηση μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων ήταν πάντα μια αιτία τοπικών διαμαχών. Είτε γιατί κάποιες φορές επιλέγονται θέσεις που δεν είναι κατάλληλες για διάφορους λόγους (λ.χ. ρέματα, ρήγματα), αλλά η Πολιτεία δεν υπαναχωρεί λόγω άλλων δεσμεύσεων (λ.χ. χρηματοδοτικών, πολιτικών), είτε γιατί οι ιδιοκτήτες γης στην ευρύτερη περιοχή όπου πρόκειται να κατασκευαστεί μια τέτοια εγκατάσταση θεωρούν ότι αυτομάτως θα υποβαθμιστεί η περιουσία τους.
Με αυτή την έννοια, το έργο της κατασκευής και λειτουργίας υποδομών διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο θα δώσει από την επόμενη εβδομάδα το πρώτο του κρίσιμο τεστ, καθώς θα κατατεθεί από τον ανάδοχο (ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή) στην Περιφέρεια η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που θα αποκαλύπτει τις πέντε θέσεις στις οποίες θα κατασκευαστούν οι εγκαταστάσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι, βάσει του διαγωνισμού, η εταιρεία θα καταθέσει μαζί με τις θέσεις και προσύμφωνα τα οποία έχουν συνταχθεί με τους ιδιοκτήτες της γης που θα απαλλοτριωθεί (επομένως, κανείς δεν πρόκειται να βρεθεί προ εκπλήξεως).
Πώς επελέγησαν οι θέσεις; Όπως εξηγούν στην «Κ» άνθρωποι της ΤΕΡΝΑ, η διαδικασία ξεκινά… ανάποδα, με τον αποκλεισμό των περιοχών στις οποίες απαγορεύεται η εγκατάσταση τέτοιων υποδομών ή είναι ακατάλληλες για το σκοπό αυτό (λ.χ. περιοχές με ρήγματα, υπόγεια νερά, αρχαιολογικοί χώροι, ρέματα, μικρή απόσταση από οικισμούς). Κατόπιν, οι μελετητές περιορίζονται ανάμεσα σε μια σειρά επιλογών ανά περιοχή και καταλήγουν στην πιο πρόσφορη (παραθέτοντας και μία ή δύο εναλλακτικές).
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, οι πέντε νομοί της Περιφέρειας (Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας) θα καλυφθούν από τρεις εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης απορριμμάτων (εργοστάσιο διαλογής και ΧΥΤΥ) και δύο σταθμούς μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Βάσει της σύμβασης, ο ανάδοχος θα πρέπει εντός 10 μηνών να είναι σε θέση να διαχειριστεί το σύνολο των απορριμμάτων των 5 νομών με προσωρινές εγκαταστάσεις και σε 24 μήνες με τις μόνιμες. Απόφαση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ήταν οι προσωρινές εγκαταστάσεις να δημιουργηθούν στον ίδιο χώρο με τις μόνιμες (για παράδειγμα, να κατασκευαστεί ένα κύτταρο ΧΥΤΥ εκεί που θα κατασκευαστεί ολόκληρος ο ΧΥΤΥ).
Με ταχείς ρυθμούς
Κατά τα λοιπά, το έργο πρέπει να «τρέξει» με ταχύτατους ρυθμούς, προκειμένου να μη χαθεί η κοινοτική χρηματοδότηση. Πρέπει, όμως, πρώτα να ολοκληρωθεί η διαδικασία αδειοδότησης: η Περιφέρεια να καταθέσει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων στο ΥΠΕΚΑ, που με τη σειρά του θα τη δώσει σε δημόσια διαβούλευση (από 45 ως 60 ημέρες). Παράλληλα, ο ανάδοχος οφείλει να επικαιροποιήσει το χρηματοδοτικό μοντέλο του έργου και τον προϋπολογισμό του. Κατόπιν θα δοθεί η ΑΕΠΟ (απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων), η οποία μαζί με το φάκελο μεγάλου έργου θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες για να εγκριθεί η επιδότηση.
Εφόσον δοθεί το «πράσινο φως» από τις κοινοτικές αρχές μέχρι τον Ιανουάριο, τότε θα υπογραφεί η σύμβαση ανάμεσα στην ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και την Περιφέρεια Πελοποννήσου (η οποία πρώτα θα ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο) και κατόπιν, το Φεβρουάριο, θα ξεκινήσουν τα έργα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι δύο βασικοί σταθμοί του έργου (10 μήνες για την έναρξη της προσωρινής διαχείρισης και 24 μήνες για την ολοκλήρωση των μόνιμων εγκαταστάσεων) υπολογίζονται με βάση την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης. Με άλλα λόγια, καλώς εχόντων των πραγμάτων, η προσωρινή διαχείριση των απορριμμάτων θα ξεκινήσει στα τέλη του 2014.
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
