Δε δέχεται… ραντεβού στα τυφλά o “Ανοιχτός Δήμος” για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα


Εκδήλωση προχθές με θέμα την πρόταση διεκδίκησης της υποψηφιότητας
Την πρότασή της για το πώς θα πρέπει ο Δήμος Καλαμάτας να προχωρήσει στην κατάθεση φακέλου υποψηφιότητας για τη διεκδίκηση του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2021 συζήτησε προχθές δημόσια η δημοτική παράταξη «Ανοιχτός Δήμος – Ενεργοί Πολίτες», σε αίθουσα του ξενοδοχείου «Φαραί Παλλάς», με τη συμμετοχή προσκεκλημένων ειδικών σε θέματα πολιτισμού, όπως η Μυρσίνη Ζορμπά, διδάκτωρ Πολιτικών Επιστημών, ερευνήτρια Πολιτισμικής Πολιτικής, Αυγουστίνος Ζενάκος, δημοσιογράφος, υπεύθυνος σύνταξης του περιοδικού UNFOLLOW και Τάσος Σαπουνάκης, οικονομολόγος, συνεργάτη ΕΕΤΑΑ.
Παρά την πρόσκληση, έλαμψε δια της απουσίας της η Δημοτική Αρχή, αλλά και ο εκτελεστικός διευθυντής του Γραφείου Υποψηφιότητας, Έκτορας Τσατσούλης.
Κυρίαρχο στοιχείο κατά τη διάρκεια της ημερίδας ήταν ο προβληματισμός για το εγχείρημα, η αναγκαιότητα ή μη η Καλαμάτα να προχωρήσει σε μια πολυέξοδη προσπάθεια εν καιρώ οικονομικής κρίσης, αλλά και οι προϋποθέσεις που θα πρέπει να υπάρξουν για να μείνει απ’ όλη την ιστορία, σε περίπτωση που προχωρήσει, κάτι θετικό για την πόλη.
Η ενδιαφέρουσα – σε κάθε περίπτωση- συζήτηση ξεκίνησε με τον επικεφαλής της δημοτικής παράταξης, Μανώλη Μάκαρη. Μεταξύ άλλων, ξεκαθάρισε ότι για να στηριχτεί η προσπάθεια θα πρέπει να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια γύρω από τη διαδικασία, εκ των προτέρων εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων για την κάλυψη του κόστους, συμμετοχή της κοινωνίας και αναφορά του εγχειρήματος, όχι μόνο στην πόλη της Καλαμάτας, αλλά στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου τουλάχιστον.
Στη συνέχεια ο εκπρόσωπος της παράταξης στη “Φάρις”, Τάσος Πολυχρονόπουλος, υποστήριξε ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος, μέσα στον οποίο θα μπορούσε να έχει ξεκινήσει ο διάλογος για το τι θέλει να πετύχει η Καλαμάτα μέσα από αυτή τη διαδικασία.
Επιπλέον, σχολίασε ότι η Δημοτική Αρχή δημιούργησε ήδη κάποια τετελεσμένα, χωρίς να συζητήσει σχετικά με κανέναν, ενώ δεν ενδιαφέρθηκε μέχρι σήμερα να εντάξει στη διαδικασία το ιδιαίτερα αξιόλογο επιστημονικό δυναμικό της Καλαμάτας.

Προσκεκλημένοι ομιλητές
Η κα Μυρσίνη Ζορμπά στην παρέμβασή της τόνισε ότι για να προχωρήσει το εγχείρημα μέχρι -τουλάχιστον- την κατάθεση φακέλου υποψηφιότητας, θα πρέπει να συντρέξουν μια σειρά από σοβαρές προϋποθέσεις, με προεξέχουσα αυτή της συμμετοχής της τοπικής κοινωνίας στην προσπάθεια.
Από την άλλη πλευρά, επισήμανε ότι υπάρχουν μια σειρά από κίνδυνοι, που θα οδηγήσουν στην αποτυχία της προσπάθειας. Ορισμένοι από αυτούς είναι να δημιουργηθεί ένας μεγαλοϊδεατισμός με την υλοποίηση μεγάλων έργων, που θα λειτουργήσουν, όμως, μόνο ως βαρίδια. Ενδεχόμενο υπάρχει να δημιουργηθεί και ένας τοπικισμός με συγκρούσεις, αλλά και σπατάλη του τοπικού πολιτιστικού κεφαλαίου.
Σε αντίθεση με τα παραπάνω, η συμμετοχή των πολιτών θα δώσει μια νέα δυναμική στο εγχείρημα, αλλά και θα υπάρξει η ευκαιρία να δημιουργηθεί ένας οδικός πολιτιστικός χάρτης για την ανάπτυξη της πόλης, τουλάχιστον για την επόμενη 10ετία. Απαράβατος όρος επιτυχίας είναι η απόλυτη διαφάνεια και η αποφυγή να κρυφτούν προβλήματα κάτω από το χαλί.
Ο Αυγουστίνος Ζενάκος ήταν περισσότερο σκεπτικιστής για το εγχείρημα. Με βάση την πολύχρονη και πολύπλευρη εμπειρία του, υποστήριξε ότι τα οικονομικά οφέλη που ίσως να προσδοκούν κάποιοι δεν είναι προφανή, ούτε επαληθεύονται από τη μέχρι σήμερα ελληνική εμπειρία. Πρόσθεσε, όμως, ότι ο πολιτισμός σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να προσφέρεται με όρους οικονομίας της αγοράς. Ο πολιτισμός πρέπει να προσφέρεται «σε πείσμα τους πόσους αφορά και όχι τους πόσους ωφελεί», υπογράμμισε.
Τέλος, ο Τάσος Σαπουνάκης μίλησε περισσότερο με οικονομικούς όρους και τόνισε ότι με βάση εξειδικευμένες μελέτες, το ποσό που επενδύεται στον πολιτισμό επιστρέφεται αυξημένο κατά 3,5 φορές. Έθεσε κι αυτός με τη σειρά του ως απαράβατο όρο τη συμμετοχή της κοινωνίας στο σύνολό της.

Παρεμβάσεις
Παίρνοντας το λόγο ο πολεοδόμος Δ. Ντοκόπουλος υποστήριξε ότι η Καλαμάτα έχει όλες τις προϋποθέσεις να στηρίξει το αίτημά της, αφού η πόλη από το 1986 και μετά κατάφερε να φτιάξει πολιτιστικούς θεσμούς που πρόσφεραν σε πανελλήνιο αλλά και διεθνές επίπεδο. Από την πλευρά του, ζήτησε διαφάνεια και έλεγχο σε όλα τα στάδια της διαδικασίας και πρότεινε απ’ όλη αυτή την ιστορία η Καλαμάτα να καταφέρει να διασώσει τα διατηρητέα κτήρια, αλλά και να αναδείξει το παραλιακό της μέτωπο.
Ο οικονομολόγος Κ. Γκόνης ξεκαθάρισε ότι είναι κατά της ιστορίας αυτής, την οποία χαρακτήρισε ως μεγαλομανή χωρίς προφανές όφελος. Άλλωστε, παρατήρησε, η ελληνική ιστορία του θεσμού δεν επιτρέπει καμία αισιοδοξία, από τη στιγμή, μάλιστα, που ξεκίνησε ήδη με όρους αδιαφάνειας. Αντιπρότεινε, αντί του παραπάνω σχεδίου, να δοθεί έμφαση στον κοινωνικό και στον πρωτογενή τομέα.
Η αρχαιολόγος Μ. Τσουλάκου είπε ότι η Καλαμάτα διαθέτει τεράστιο πολιτιστικό απόθεμα, το οποίο μπορεί να εμπνεύσει την κοινωνία και να την κάνει αρωγό της προσπάθειας, η οποία αν ευδοκιμήσει, θα αφήσει θετικά δεδομένα στην πόλη για τις επόμενες δεκαετίες, κάτι που έγινε και με τη λειτουργία της ΔΕΠΑΚ.
Ο ιερέας Κ. Κολτσίδας ζήτησε από την υποψηφιότητα να μην αποκλειστούν οι Ρομά της περιοχής, αφού με την ξεχωριστή τους κουλτούρα μπορούν να συνεισφέρουν θετικά στο εγχείρημα.
Ο Σταμάτης Μπεχράκης σημείωσε ότι η δημοτική παράταξη “Ανοιχτός Δήμος” δε δίνει λευκή επιταγή σε κανέναν να διαχειριστεί το εγχείρημα, απαίτησε πλήρη διαφάνεια σε όλα τα στάδια της προσπάθειας, ενώ είπε ότι και μόνο η κατάθεση του φακέλου υποψηφιότητας θα δώσει τη δυνατότητα στην Καλαμάτα να φτιάξει το δικό της πολιτιστικό οδικό χάρτη για τα επόμενα χρόνια.
Με γραπτό του μήνυμα ο Β. Χαρίτσης διατύπωσε την άποψη ότι από τη στιγμή που ο Δήμος αποφάσισε να προτείνει την υποψηφιότητα της Καλαμάτας, πρέπει να σημάνει παμμεσσηνιακός συναγερμός, με τη συμμετοχή και των αποδήμων. Παράλληλα, μέσα απ’ αυτή την καμπάνια θα επιδιωχθεί η κινητοποίηση όλων των φορέων που αναπτύσσουν κάποια δραστηριότητα στην περιοχή, όχι μόνο των πολιτιστικών.
Ο πρώην δήμαρχος Καλαμάτας, Χρ. Μαλαπάνης, ζήτησε, μεταξύ άλλων, στην προσπάθεια αυτή να συμμετάσχουν και οι όμοροι Δήμοι (Μεσσήνης και Δ. Μάνης), ενώ έκρινε ότι η πόλη δεν έχει ανάγκη μεγάλων παρεμβάσεων για να στηρίξει την προσπάθειά της. Το Μέγαρο Χορού, η αποκατάσταση της Ηλέκτρας και η δημιουργία ενός ανοιχτού θεάτρου αρκούν, ενώ έδωσε βάρος στη γενικότερη εμφάνιση της πόλης, εστιάζοντας στο πρόβλημα με τα διατηρητέα.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Θ. Πετράκος, ομονόησε στην άποψη ότι το εγχείρημα είναι υψηλού ρίσκου, αλλά αξίζει να υιοθετηθεί, χωρίς βέβαια φαραωνικά έργα.
Ο πολιτικός μηχανικός και πρώην επικεφαλής της “Ανθρώπινης Πόλης”, Β. Κοσμόπουλος, υπερτόνισε την αναγκαιότητα προσεκτικών κινήσεων, και οριοθέτησε ως βασικό στόχο την προετοιμασία του φακέλου υποψηφιότητας, ο οποίος θα είναι και ο πολιτιστικός μπούσουλας της πόλης για ικανό χρονικό διάστημα.
Ο περιφερειακός σύμβουλος, Ν. Πατσαρίνος, διατύπωσε την άποψη ότι το πολιτικό κατεστημένο της περιοχής μας είναι ανεπαρκές, σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δείγματα γραφής του, να στηρίξει ένα τέτοιο εγχείρημα, ενώ και το πλαίσιο που διέπει το θεσμό της πολιτιστικής πρωτεύουσας βρίσκεται εκτός του πλαισίου πολιτιστικών ιδεών που έχει η παράταξη. Δεν αρνήθηκε, όμως, να δοθεί η μάχη, αρκεί η Δημοτική Αρχή να παίξει με ανοιχτά χαρτιά και να κατατεθεί μια λιτή πρόταση με χειροπιαστά αναπτυξιακά αποτελέσματα για το μέλλον της πόλης.
Τη συζήτηση έκλεισε ο ιατρός Ι. Μούντανος, ο οποίος εξέφρασε σοβαρό προβληματισμό για το εγχείρημα, αλλά και για το τι μπορεί να σημαίνει σήμερα ο όρος πολιτισμός και πολιτιστική πρωτεύουσα εν μέσω ανθρωπιστικής κρίσης.

Του Αντώνη Πετρόγιαννη