Από το 1957 που ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) ορίστηκε ως στόχος η δημιουργία μιας κοινής αγοράς και η προοδευτική προσέγγιση της οικονομικής πολιτικής των κρατών μελών.
Κοινή αγορά σήμαινε την κατοχύρωση τεσσάρων βασικών ελευθεριών: α) Ελευθερία κυκλοφορίας προσώπων, β) Ελευθερία κυκλοφορίας εμπορευμάτων, γ) Ελευθερία κυκλοφορίας υπηρεσιών, δ) Ελευθερία κυκλοφορίας κεφαλαίων.
Η δημιουργία της τότε ΕΟΚ και σήμερα Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) είχε σημαντικές θετικές επιπτώσεις στη ζωή όλων των Ευρωπαίων. Μήπως θέλουμε να επανέλθουν οι περιορισμοί στις μετακινήσεις μας εντός της Ε.Ε.; Μήπως θέλουμε να επανέλθουν οι δασμοί στις εισαγωγές των προϊόντων; Μήπως θέλουμε να γυρίσουμε στα κλειστά σύνορά μας;
Οι λόγοι δημιουργίας της Ε.Ε. ήταν, κυρίως, πολιτικοί και οικονομικοί.
Ειδικότερα:
Πρώτον, πολιτικοί λόγοι. Ο 20ός αιώνας έφερε στην Ευρώπη δύο Παγκόσμιους Πολέμους με μύριες καταστροφές. Όλα τα κράτη συνειδητοποίησαν ότι θα είχαν όφελος από τη συνεργασία και όχι από τη σύγκρουση. Πράγματι, στα εξήντα χρόνια λειτουργίας της η Ευρωπαϊκή Ένωση έγινε παράγοντας ειρήνης, σταθερότητας, προόδου και παράδειγμα για μίμηση απ’ όλο τον κόσμο.
Δεύτερον, οικονομικοί λόγοι. Σύνορα, δασμοί, έλεγχοι κ.τ.λ. δημιουργούν προβλήματα στην κυκλοφορία των αγαθών και στις επιχειρήσεις. Η μικρή αγορά, δηλαδή η αγορά ενός κράτους, εμποδίζει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και στοιχίζει ακριβά σε παραγωγούς και καταναλωτές. Το κόστος της μη Ευρώπης ήταν τεράστιο σε πολλούς τομείς (οικονομία, τεχνολογία, διεθνείς σχέσεις κ.τ.λ.).
Τα τελευταία χρόνια έχει φουντώσει ο ευρωσκεπτικισμός σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή, τίθεται το ερώτημα, αν η πορεία της Ένωσης είναι προς το συμφέρον των κρατών και των λαών που την αποτελούν.
Το χορό του ευρωσκεπτικισμού και, κατ’ επέκταση, τη διεξαγωγή δημοψηφισμάτων σέρνουν τα ακροδεξιά και τα ακροαριστερά κόμματα. Μέσα σε αυτό το κλίμα διεξήχθη και το δημοψήφισμα στην Αγγλία, με το γνωστό αποτέλεσμα.
Οι επιπτώσεις του Brexit φάνηκαν από την πρώτη στιγμή σε παγκόσμια κλίμακα. Αλλά και μέσα στην Αγγλία άρχισε ένας πόλεμος όλων εναντίον όλων, γιατί ακριβώς αμέσως άρχισαν να φαίνονται οι αρνητικές επιπτώσεις της αποχώρησης από την Ε.Ε. Και βέβαια, κανένα κόμμα και κανένας πολιτικός δε θέλει να αναλάβει τις ευθύνες για τις αρνητικές επιπτώσεις. Δυστυχώς έτσι ενεργούν οι πολιτικοί και, πρωτίστως, οι λαϊκιστές πολιτικοί.
Μία από τις αρνητικές επιπτώσεις του Brexit θα είναι και η αποχώρηση εταιρειών από το Λονδίνο προς χώρες της Ε.Ε. Η αποχώρηση αυτή μπορεί να αποτελέσει μια λαμπρή ευκαιρία για την ελληνική οικονομία. Πώς και γιατί;
Είναι γνωστό ότι στο Λονδίνο έχουν τις έδρες των ναυτιλιακών εταιρειών τους οι περισσότεροι Έλληνες εφοπλιστές. Και όπως και άλλες εταιρείες, έτσι και οι ναυτιλιακές θα αναζητήσουν έδρα σε χώρα της Ε.Ε. Τώρα, λοιπόν, είναι μια λαμπρή ευκαιρία για την Ελλάδα να καλέσει επίσημα και δημόσια τους Έλληνες εφοπλιστές να μετεγκατασταθούν σε Αθήνα-Πειραιά.
Θα μπορούσε η Αθήνα- ο Πειραιάς να γίνει το μεγαλύτερο ναυτιλιακό κέντρο στον κόσμο. Όμως, επειδή δύσκολα βρίσκονται χώροι στην Αθήνα-Πειραιά, η κυβέρνηση θα μπορούσε να βρει μια δημόσια έκταση μερικών χιλιάδων στρεμμάτων στην Ανατολική Αττική (π.χ. Λαύριο), να δημιουργήσει τις υποδομές και στη συνέχεια να διαθέσει-πουλήσει τα οικόπεδα στους εφοπλιστές για να δημιουργήσουν τις κτηριακές τους εγκαταστάσεις, τα γραφεία τους. Και βέβαια, η εγκατάσταση ναυτιλιακών εταιρειών θα προσελκύσει κι άλλες συναφείς εταιρείες, υποστηρικτικές της ναυτιλίας (ασφάλειες, ναυλώσεις, τράπεζες κ.τ.λ.).
Εννοείται ότι σε αυτή την περιοχή θα δημιουργηθούν όλες οι σύγχρονες υποδομές, ώστε να μπορεί να εξελιχθεί στο πιο μεγάλο και πιο σύγχρονο ναυτιλιακό κέντρο στον κόσμο.
Οι συνθήκες για να συμβεί αυτό είναι οι πλέον κατάλληλες, διότι: α) Θα υπάρξει μετεγκατάσταση ναυτιλιακών εταιρειών από το Λονδίνο, β) Η Ναυτιλία, αυτή την εποχή, μετακινείται από τη Δύση (Νέα Υόρκη, Λονδίνο) προς την Ανατολή, γ) Η Ελλάδα είναι μία από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές δυνάμεις του κόσμου, δ) Η Αθήνα-ο Πειραιάς, από γεωγραφική άποψη, βρίσκεται στο πιο κατάλληλο σημείο, αφού βρίσκεται στη Μεσόγειο (στο μέσον της γης).
Η κυβέρνηση σε συνεργασία με τους Έλληνες εφοπλιστές, θα μπορούσε να δημιουργήσει το μεγαλύτερο ναυτιλιακό κέντρο στον κόσμο. Αλλά χρειάζεται όραμα. Δε χρειάζονται ιδεοληψίες. Αν το κομματικό/πολιτικό σύστημα είχε όραμα, αν η Δεξιά δεν είχε κόμπλεξ και αν η Αριστερά δεν είχε ιδεοληψίες, η Ελλάδα θα μεγαλουργούσε. Η Ελλάδα, ταχύτατα, θα απογειωνόταν οικονομικά.
Επιπλέον, δεδομένου ότι η Ναυτιλία αποτελεί μια παγκόσμια δύναμη, η Ελλάδα ως παγκόσμιο ναυτιλιακό κέντρο θα αποκτήσει σημαντική θέση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Η Ελλάδα θα γινόταν μια χώρα υπολογίσιμη. Αλλά, είπαμε, χρειάζεται όραμα.
Παύλος Μάραντος, Έλληνας και Ευρωπαίος πολίτης.
