Ακόμα μια επικοινωνιακή φιέστα της Κυβέρνησης πραγματοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες στην Τρίπολη Αρκαδίας. Γιατί επικοινωνιακή φιέστα ήταν το λεγόμενο «αναπτυξιακό συνέδριο». Το παλαιοκομματικό «κατόπιν ενεργειών μας» πήρε σάρκα και οστά με την κυβερνητική απόβαση στην Πελοπόννησο. Η Κυβέρνηση ήθελε να καταστήσει σαφές το «ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο». Και το πέτυχε.
Για δυο ημέρες αυτοδιοικητικοί όλων των βαθμίδων υποδέχτηκαν υπουργούς, υφυπουργούς, γενικούς γραμματείς και λοιπούς κρατικούς παράγοντες, αναλύοντας, ζητώντας, ευχαριστώντας, προσδοκώντας κάποια εξαγγελία , κάποια επιπλέον παροχή από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και το ΕΣΠΑ. Δεν έκαναν τίποτα διαφορετικό αυτού που είναι καταδικασμένη να κάνει η τοπική Αυτοδιοίκηση στη χώρα μας από συστάσεως του ελληνικού Κράτους. Απλώς, τώρα το έκαναν σε «κοινή θέα», με αποτέλεσμα κάποιοι, που υπερβάλλανε και εκτέθηκαν σε θερμά αγκαλιάσματα και φωτογραφικά ενσταντανέ, να «μειωθούν» τελικά στα μάτια πολλών ανυποψίαστων και να χρεωθούν με υποτέλεια, προσωπικής φύσεως, ενώ έκαναν απλώς τη δουλειά τους.
Γιατί η τοπική αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα, παρά το όνομα της, δεν είναι «αυτο-διοίκηση». Δεν έχει δικούς της πόρους, ούτε μπορεί να τους αναζητήσει, ενώ αυτούς τους πόρους που της δίνει η Κεντρική Κυβέρνηση, δεν μπορεί να τους διαθέσει όπου και όπως νομίζει. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι υπάρχει μέχρι και νόμος που ορίζει πως πρέπει να «μοιράζονται» στα ΜΜΕ οι κάθε λογής δημοσιεύσεις και οι ανακοινώσεις από τους Δήμους και τις Περιφέρειες.(!)
Αναγκάζεται έτσι η Αυτοδιοίκηση να καταφεύγει σε «τερτίπια», προκειμένου να εξοικονομήσει, κυριολεκτικά «από εδώ και από εκεί», χρήματα, για να ικανοποιεί ανάγκες της, οι οποίες δεν μπορούν να ενταχθούν σε κανένα ΕΣΠΑ ή ΠΔΕ. Όσο περισσότερο υπερβάλλει σε απαιτήσεις, τόσο περισσότερες πιθανότητες εξοικονόμησης έχει. Όσο περισσότερες σόλες παπουτσιών λιώσει σε υπουργικά γραφεία, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει να αναπτύξει στενή σχέση με ένα κυβερνητικό παράγοντα, που, ως άλλος «Σεΐχης», θα «μοιράσει» δώρα στους υπηκόους – τοπική κοινωνία (λες και είναι δικά του…!). «Θλιβερό», αλλά πέρα για πέρα αληθινό.
Αυτό φυσικά το γνωρίζει πολύ καλά η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ (και ειδικά ο Αλέξης Τσίπρας ο οποίος, θυμίζω, το 2013 είχε αποκαλέσει τους αυτοδιοικητικούς «βλαχοδήμαρχους»…) και γι αυτό φρόντισε, με την διοργάνωση των «Αναπτυξιακών Συνεδρίων» σε όλη τη χώρα, να «εκθέσει» τα στελέχη των ΟΤΑ και να περάσει το μήνυμα: «Έχω δίπλα μου την Τοπική Αυτοδιοίκηση και όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι απέναντί μας». «Διαίρει και βασίλευε»…. Κάποιοι (Δήμαρχοι και περιφερειακοί σύμβουλοι) το αντιλήφθηκαν εγκαίρως και γι αυτό φρόντισαν να κάνουν την δουλειά τους με ευσυνειδησία μεν , σε χαμηλότατους τόνους δε. Εκτός κάδρου.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί όμως αυτή η απαξίωση της τοπικής κοινωνίας και των αντιπροσώπων της. Αξίζουμε καλύτερα! Και η λύση είναι μία: Απελευθέρωση της τοπικής αυτοδιοίκησης από τα δεσμά του «κρατισμού», μέσω του διαχωρισμού των «θεσμών» και τις κατανομής των αρμοδιοτήτων.
Η ουσιαστική αποκέντρωση των Ο.Τ.Α. κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, όπου η Αυτοδιοίκηση διαθέτει επαρκή διοικητική, οργανωτική και αναπτυξιακή δομή με οικονομική αυτοτέλεια, ενώ το κεντρικό Κράτος ασκεί τον στρατηγικό, επιτελικό ρόλο, πρέπει να είναι η στόχευση όλων μας για το μέλλον.
Οι ΟΤΑ πρέπει να διευκολυνθούν με νόμους να αξιοποιήσουν την ακίνητη περιουσία τους και κυρίως να αποκτήσουν την δυνατότητα να καθορίζουν και να εισπράττουν δικούς τους φόρους, ανάλογους με τις ανάγκες τους. Έτσι η οικονομική αυτοτέλεια τους θα είναι γεγονός και οι πολίτες θα γίνουν επιμελέστεροι στην πληρωμή των φόρων, αφού θα έχουν άμεση γνώση της διαχείρισης και της αξιοποίησής τους.
Επίσης, σημαντικό βήμα προς την πλευρά της βελτίωσης της αυτοδιοίκησης θα είναι να δοθεί η δυνατότητα συμπράξεων μεταξύ των ΟΤΑ και συγκρότησης ομάδων, που θα οδηγούν σε οικονομίες κλίμακας και θα μειώνουν το κόστος της καθημερινότητας.
Η μεν Τοπική αυτοδιοίκηση θα ασχολείται με την βελτίωση της ζωής των πολιτών της και την ανάπτυξη, που θα είναι συμβατή με την ιδιαιτερότητα της κάθε περιοχής (είναι προφανές ότι με διαφορετικό τρόπο πρέπει να αναπτυχθεί η Περιφέρεια π.χ Ηπείρου με τα βουνά και την κτηνοτροφία της και διαφορετικά η Περιφέρεια Πελοποννήσου με τους ελαιόκαμπους και την θάλασσα της), η δε Κεντρική κυβέρνηση θα ασχολείται με τον συντονισμό όλων των ΟΤΑ και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων τους στη δημοσιονομική προσαρμογή της Χώρας. Μια ομαδική δουλειά δηλαδή, όπου η κυβέρνηση θα είναι «ο πρώτος μεταξύ ίσων» στην μάχη για την ανάπτυξη.
Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου περιέγραψε ενώπιον του Πρωθυπουργού αυτό το ιδανικό μοντέλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Έβαλε από την μια πλευρά την (κάθε) Περιφέρεια και από την άλλη την (κάθε) Κυβέρνηση, «τωρινή και αυριανή». «Η κυβέρνηση Σας» και «η περιφέρειά Μας». «Η δουλειά Σας» και « η δουλειά Μας». Ο καθείς εφ’ ω ετάχθη . Ήταν μια βαθιά αντιπολιτευτική ομιλία αυτή του κ. Περιφερειάρχη, κατά τη γνώμη μου. Αντιπολιτεύτηκε τον Κρατισμό και την εμμονή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ να παρεμβαίνει ολοκληρωτικά και να αναμειγνύει θεσμούς και φορείς εξουσίας για να τους ελέγχει. Αυτό πρέπει να ζητά και ο κάθε αυτοδιοικητικός. Αυτό πρέπει να επιδιώκει. Την ριζική – επαναστατική μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Την απελευθέρωσή της από τα δεσμά του κρατισμού. Δεν είναι καθόλου εύκολο. Αντιθέτως μάλιστα. Ποιος είπε όμως ότι είναι εύκολες οι …..Επαναστάσεις;
της Πιπίνας Π. Κουμάντου
